6min

In Nederland kennen we twee grote spelers als het gaat om vast internet, namelijk KPN met zijn DSL-koperlijnen en Ziggo met zijn coax-netwerk. Op papier heeft Ziggo een voorsprong omdat het coax-netwerk meer mogelijkheden biedt qua maximale snelheid, maar het is fout om te denken dat KPN al is afgeschreven met de DSL-koperlijnen. We spraken met Eric van Uden van AVM, bekend van de Fritzbox, over de beschikbare technologieën die KPN de komende jaren nog kan toepassen om meer uit de oude koperlijnen te halen.

AVM is een fabrikant van routers, kabelmodems, DSL-modems en aanverwanten en het bedrijf is goed ingevoerd in deze markt. AVM voert het merk Fritz! voor zijn producten waarvan de meest bekende de Fritz!box is. AVM verkoopt een deel van zijn producten direct aan de consument, maar het heeft ook veel providers als klant die in grote aantallen producten afnemen bij het bedrijf om deze vervolgens weer in te zetten bij de eindgebruiker.

Eric van Uden is verantwoordelijk voor de Nederlandse markt en hij kon ons volledig op de hoogte brengen van de stand van zaken op de Nederlandse breedbandmarkt. Hoewel we in Nederland veel verschillende providers hebben voor vast internet, loopt de verbinding in de meeste gevallen of over het coaxnetwerk van Ziggo of over het kopernetwerk van KPN.

Het coaxnetwerk met de DOCSIS-technologie heeft een duidelijke voorsprong op het kopernetwerk van KPN. Op dit moment voert Ziggo de DOCSIS 3.0-standaard en daarop biedt het bedrijf een maximale snelheid van 500 Mbit/s down en 40Mbit/s up. Ziggo kan dit in theorie nog opvoeren tot 1600 Mbit/s down en 216 Mbit/s up. Komend jaar zal Ziggo langzaam beginnen aan de DOCSIS 3.1-standaard en dan kan het bedrijf in theorie 10 Gbit/s down en 1 Gbit/s up gaan aanbieden.

KPN heeft het DSL-kopernetwerk in handen en daarop worden eigenlijk twee technologieën gebruikt om meer snelheid uit een koperlijn te halen. Die twee technologieën zijn bonding en vectoring, bij bonding worden er twee aders gebundeld om de snelheid te verdubbelen en bij vectoring wordt de ruis op de lijn onderdrukt zodat er meer bandbreedte beschikbaar komt.

In het verleden bood KPN alleen ADSL aan en dat had een maximale downloadsnelheid van 24 mbit/s, daarna volgde VDSL waarmee de snelheid omhoog ging 50 Mbit/s. Sinds een tijdje bieden KPN en zijn partners nu een nieuwe vorm van DSL aan, namelijk VDSL met vectoring en hierdoor is een downloadsnelheid van 100 Mbit/s en een uploadsnelheid van 20Mbit/s mogelijk. Een ander klein verschil is dat de snelheden van KPN niet gegarandeerd zijn, deze zijn mede afhankelijk hoe druk het op de lijnen in de wijk is en wat de afstand tot de wijkcentrale is. Wel zijn KPN en zijn partners tegenwoordig in staat om een goede indicatie te geven van de snelheid voordat ze de lijn opleveren. Dat is weleens anders geweest.

Met het huidige aanbod van KPN kan het prima de concurrentie aan met Ziggo. De meeste Ziggo klanten hebben een verbinding van 40Mbit/s down en 4 Mbit/s up (45,95 euro p/m) of 150Mbit/s down en 15Mbit/s up (59,95 euro p/m). KPN zet daar een instap-abonnement tegenover met een snelheid van 20/2 Mbit/s (45 euro p/m) of 100/10 Mbit/s (50 euro p/m).

De verschillen in snelheid zijn hierdoor niet heel groot en voor de klant is dat zeker bij 100 of 150Mbit niet te merken. Als je bijvoorbeeld een Netflix-stream bekijkt dan ligt de snelheid in een hoge kwaliteit tussen de 5 en de 10Mbit/s. Je moet dus wel heel intensief gebruik maken van je verbinding wil je dat kunnen merken, daarnaast heb je ook nog te maken met aanbod, de servers die de data aanleveren moeten ook in staat zijn om dat in zo’n hoge snelheid te doen. Op drukke momenten gaan ze dat waarschijnlijk niet eens halen.

Als we naar de toekomst kijken dan zal de behoefte naar meer snelheid alleen maar toenemen. Steeds meer apparaten krijgen een internetverbinding en de kwaliteit van video’s wordt steeds hoger waardoor er meer bandbreedte nodig is. Dan heeft Ziggo met de DOCSIS 3.1-standaard weinig te vrezen. Deze standaard heeft theoretische maximumsnelheid van 10 Gbit/s down en 1 Gbit/s up.

Veel mensen denken dat KPN inmiddels wel het maximale uit die koperlijn heeft weten te persen, maar niets is minder waar volgens van Uden. Op dit moment is de 100/10 Mbit/s gebaseerd op VDSL met vectoring. De volgende stap waar KPN nu aan zal werken is VDSL met bonding en vectoring, daarbij bind KPN twee koperlijnen aan elkaar met vectoring en kan de snelheid in theorie worden verdubbeld tot 200/20Mbit/s. Dit is redelijk makkelijker te realiseren, het ligt dus voor de hand dat KPN hiervoor zal kiezen. Daarnaast zal KPN ook onderzoek doen naar het uitrollen van supervectoring, een nieuwe technologie die opnieuw zorgt voor meer bandbreedte. Daarna komt waarschijnlijk ook nog bonded supervectoring, maar dat gaat nog wel even duren.

Voor supervectoring zal KPN al de nodige investeringen moeten doen in zijn wijkcentrales om deze technologie überhaupt te kunnen ondersteunen. In veel gevallen zal het ook nog betekenen dat het de DSL-modems bij klanten moet gaan omruilen om deze nieuwe technologie te kunnen aanbieden. De maximale snelheid van een VDSL-verbinding met supervectoring gaat echter wel omhoog naar 400/40 Mbit/s. Iets wat KPN weer minimaal enkele jaren lucht zal geven in de concurrentiestrijd met Ziggo. Verwacht wordt dat in 2018 ook nog bonding supervectoring beschikbaar gaat komen en daarmee gaat de snelheid waarschijnlijk naar 800/80 Mbit/s. Dat zal KPN opnieuw helpen in de concurrentiestrijd.

Voor de mensen die op dit moment enorm ver van de wijkcentrale afwonen en daardoor te kampen hebben met een lagere snelheid op hun DSL-verbinding is er ook goed nieuws. Deze technologieën werken het beste als de afstand tot de centrale niet al te groot is. KPN is daarom al enkele jaren bezig om wijkcentrales bij te bouwen zodat de afstand tot de aansluitingen korter wordt. Deze wijkcentrales worden overigens direct voorzien van glasvezel zodat daar geen bottleneck meer zit.

Er is ook nog een andere technologie genaamd, G.Fast, die wordt in onder andere het Verenigd Koninkrijk en Zwitserland toegepast, maar dit is een techniek waar KPN nog geen brood in ziet. Met deze technologie is het mogelijk om een snelheid te halen van 1000/100 Mbit/s. De enige eis is dat de aansluiting niet meer dan 50 meter van de centrale vandaan zit. Dat is ook meteen de reden dat KPN hier nog niet voor kiest want 50 meter is echt veel te weinig, deze techniek wordt echter ook nog doorontwikkeld en de kans is groot dat de maximale afstand de komende jaren nog omhoog zal gaan en dan krijgt KPN waarschijnlijk wel interesse.

Dat KPN over enkele jaren in staat zal zijn om 1 Gbit/s uit het kopernetwerk te persen lijkt dus gewoon een kwestie van tijd. Ziggo heeft dan weliswaar nog steeds het betere netwerk en kan het tienvoudige bieden, maar die hoge snelheden zijn voorlopig nog echt niet nodig en KPN zal dus zeker niet onder doen voor Ziggo. Mocht het kopernetwerk over een jaar of vijf tot tien echt te kort gaan schieten dan kan KPN overstappen op plan b, daar wordt inmiddels ook druk aan gewerkt, een landelijk dekkend glasvezelnetwerk.

KPN wint van Ziggo

Het afgelopen jaar is de concurrentiestrijd tussen KPN en Ziggo erg hevig geweest en de providers positioneren zichzelf steeds meer recht tegenover elkaar. Als we kijken naar 2015 dan is KPN de grote winnaar, Ziggo verloor het afgelopen jaar enorm veel klanten terwijl KPN er juist klanten bij kreeg.

Ziggo is het afgelopen jaar gefuseerd met UPC en dat leverde de nodige storingen op, vervolgens kwamen er prijsverhogingen en op dit moment is Ziggo opnieuw de prijzen in stapjes aan het verhogen voor bestaande abonnees. Dit terwijl KPN probeert om de prijs scherp te houden en zoveel mogelijk extra’s te bieden bij zijn abonnementen, denk bijvoorbeeld aan Spotify of een extra televisiedecoder. Dit lijkt zijn vruchten af te werpen. De vraag is dus wanneer ze wakker worden bij Ziggo en in plaats van een nieuwe snelheidsverhoging door te voeren iets gaan doen aan de prijzen en het aanbod.