10min

Tags in dit artikel

, , ,

Terugblik op elf jaar GTA 1/2

Als eerste onderdeel in deze GTA-special willen we stil staan bij een stukje GTA-historie. De franchise die ons nu al elf jaar in z’n greep houdt en veel plezier bezorgt. Daarna kijken we naar de hype rondom de release van GTA IV en bespreken we de verschillen tussen de Xbox 360 en PlayStation 3-versie.

Grand Theft Auto I

Als eerste spel in de reeks kwam Grand Theft Auto uit in 1997. De vrijheden die de speler in het spel had en de misdaden die gepleegd moesten worden waren revolutionair. Het spel speelt zich af in Liberty City (waar de meeste GTA-spellen zich afspelen) en als kleine crimineel moet je je opwerken in het criminele circuit. Als speler heb je de beschikking over diverse voertuigen.

Nadat alle missies voor Bubby in Liberty City (New York) zijn gedaan verhuis je als speler naar San Andreas (San Francisco) en later naar Vice City (Miami). In het spel zitten verschillende submissies en Kill Frenzies. Als uitbreidingen kwamen er twee paketten uit, te weten London 1961 en London 1969. Rockstar biedt zowel GTA I als GTA II ter download aan op zijn website.

Grand Theft Auto II

Grand Theft Auto II, op de box-cover beter bekend als GTA2, werd door DMA Design (nu Rockstar North) uitgebracht in 1999. In eerste instantie kwam het spel uit voor de pc en de PlayStation, maar werd later geport naar de Dreamcast-console en de Game Boy Color.

De graphics waren sterk verbeterd maar speelt zich als enige in de GTA-reeks af in een onbekende stad. Ook de tijdsaanduiding is niet duidelijk. Waarschijnlijk speelt het zich zo in het jaar van de release af, te weten 1999. Het personage in dit spel is Claude Speed. Een ontsnapte gevangene die last heeft van geheugenverlies en als doel heeft om "King of the City" te worden, op welke manier dan ook.

Grand Theft Auto III

Op 21 oktober 2001 kwam het derde deel in de reeks uit. Weer speelt het spel zich af in Liberty City, maar nu biedt het spel een 3d-perspectief. Ook is de stad opnieuw ingedeeld in twee eilanden en een schiereiland. Twee maffiafamilies (Leone en Forelli) zijn verwikkeld in een machtsstrijd die gepaard gaat met veel geweld. Een Colombiaans drugskartel is verantwoordelijk voor de verspreiding van een drug genaamd "Spank".

In het spel is het mogelijk om de verhaallijn te volgens alsmede diverse side-missions uit te voeren. Ook is het gebruik van filmpjes tussen de missies door nieuw ten op zichte van eerdere versies. De primaire verhaallijn is nodig om verder te geraken in het spel omdat dit nieuwe delen van de stad vrijgeeft. De verhaallijn volgen is echter niet verplicht, de speler kan er zelf voor kiezen om alleen de side-missions te spelen.

Nieuw is tevens de variëteit aan radiostations wanneer een voertuig gebruikt wordt. Grappig detail is een radiostation die een non-stop talkshow is en vele karakters uit het spel aan het woord laat. Het spel werd goed ontvangen, ook al werden er enkele dingen aanpepast omdat het spel kort na de aanslagen van 11 september 2001 uitkwam. Diverse bladen en websites gaven het spel een zeer hoge score. Ook werden er van GTA III de meeste exemplaren over geheel 2001.

Ook bleek het spel zeer controversieel vanwege zijn overvloed aan geweld en sexuele inhoud. Velen vonden het spel ongeschikt voor kinderen. Een aantal winkels in de Verenigde Staten vroegen zelfs om identificatie voordat een jonge koper tot aanschaf over kon gaan.

Terugblik op elf jaar GTA (vervolg)

Grand Theft Auto: Vice City

Grand Theft Auto: Vice City werd gereleased in 2002. In dit spel gaat de franchise terug in de tijd, naar 1986 om precies te zijn. Het spel speelt zich af in Vice City, wat gebaseerd is op Miami. In het spel speel je Tommy Vercetti die vrijgelaten is uit de gevangenis van Liberty City na een straf van vijftien jaar uitgezeten te hebben.

Veel van de thema’s en missies zijn gebaseerd op maffia-films zoals "Scarface" en "Carlito’s Way". Ook heeft de televisieserie "Miami Vice" als inspiratiebron gediend voor dit spel. Gameplay en grafisch lijkt het veel op zijn voorganger "GTA III". Sommige dingen zijn wel aangepast. Zo moeten missies afgemaakt worden voordat je verder kan in het spel.

Nieuwe feature is wel het kopen van diverse panden die als safehouse kunnen dienen. Hier kan het spel opgeslagen worden. Qua verkopen deed het spel het zeer goed. Na de release in 2002 werd het spel al snel het bestverkochte spel van het jaar.

Maar ook dit deel ontkwam niet aan de controversie. Cubaanse en Haïtianen wonend in Florida konden het niet zo waarderen dat immigranten uit deze landen kwaad kon worden aangedaan in het spel. Rockstar probeerde de rel te sussen met een persbericht waarin stond dat ze de beide groepen begreep, maar de hele zaak erger maakte dan het in werkelijkheid was.

In 2005 werd het spel ervan beschuldigd aangezet te hebben tot de moord op een aantal politieagenten in Alabama. In 2003 werd een jongen, die een auto had gestolen, verhoord in deze zaak. De jongen stal een pistool van een agent, vermoorde drie personen en ontsnapte in een politiewagen. Uiteindelijk werd de jongen opgepakt en ter dood veroordeeld.

Grand Theft Auto : San Andreas

In oktober 2004 kwam "Grand Theft Auto: San Andreas" uit. San Andreas is gebaseerd op de Amerikaanse staten Californië en Nevada. De drie steden in dit spel zijn losjes gebaseerd op echte steden in Amerika. Los Santos (Los Angeles), San Fierro (San Francisco) en Las Venturas (Las Vegas).

De hoofdpersonage in dit spel is Carl ‘CJ’ Johnson die naar San Andreas terugkeert na de moord op zijn moeder. Gedurende het spel ontrafelt CJ het mysterie rondom de moord op zijn moeder. Zijn vroegere bende keert terug en CJ ontdekt diverse zakelijke mogelijkheden. In totaal zitten er 200 types voertuigen in het spel. In vergelijking; GTA III had er slechts 85. Nieuwe toevoegingen zijn onder andere hoovercrafts, zandbuggy’s en motoren.

Het zal je niet verbazen maar er ontstond ook veel controversie rondom dit spel. Er ontstond veel commotie nadat er in de broncode een mini-game werd ontdekt, genaamd "Hot Coffee". Normaal gesproken is het in het spel mogelijk om een relatie op te bouwen met een vriendin. Als het de speler lukt om na een afspraakje uitgenodigd te worden door de vrouw om een kopje koffie te drinken ziet de speler alleen de buitenkant van het huis.

Geluidseffecten doen suggereren dat er hevige liefde wordt bedreven door het stel. Via de hack is het mogelijk om daadwerkelijk de binnenkant van het huis te zien en via de besturing controle te hebben over de daden van CJ. De matige afwerking van de graphics in dit specifieke deel van dit spel deed sterk vermoeden dat de ontwikkeling van deze mini-game vroegtijdig is gestaakt. Via diverse modificaties was deze mini-game te spelen. Maar een patch die daarna uitkwam blokkeerde toegang tot dit onderdeel.

Nieuwe mogelijkheden binnen dit spel, of uitbreidingen ten opzichte van voorgaande versies zijn onder andere bende-oorlogen, een beter geldysteem, overvallen en het lichtelijk aanpassen van voertuigen. Ook is het voor het eerst mogelijk om te zwemmen.

Handheld-versies

Ook voor de handheld-spelcomputers kwamen enkele versies van GTA uit. In 2004 kwam de eerste versie uit voor de GameBoy Advance. Grand Theft Auto Advance was in eerste instantie bedoeld als conversie van GTA III naar de GBA, maar uiteindelijk werd het een compleet nieuw avontuur.

In 2005 en 2006 kwamen er twee GTA-versies uit voor de PSP. Liberty City Stories (een prequel van GTA III) en Vice City Stories. Ook dit is een prequel van GTA: Vice City. De gebeurtenissen in dit spel spelen zich enkele jaren voor GTA: Vice City af.

De hype rondom GTA IV

De verwachtingen, de hype en het resultaat

Er is al een hoop gezegd en geschreven over dit spel. Veel reviewers gaven het spel een dikke tien, maar nu rest de vraag nog of het spel aan alle verwachtingen heeft kunnen voldoen?

In totaal hebben er meer dan 1000 mensen meer dan drie jaar aan gewerkt en kostte de ontwikkeling zo’n 100 miljoen dollar, wat het spel gelijk het duurste spel ooit maakte. Maar dat het een succes zou worden was al snel duidelijk.

De hype rondom het spel nam meer en meer toe nadat de releasedatum naderde, die overigens ruim een half jaar werd uitgesteld. Uitgever Take-Two nam deze beslissing om zijn resultaten voor 2008 te beïnvloeden en wilde ook niet concurreren met toptitels zoals Halo 3 en Call of Duty 4 die aan het einde van vorig jaar uitkwamen.

Veel pc-gamers waren (en zijn nog steeds) teleurgesteld. Het spel is voorlopig console-only. Rockstar heeft tot op heden geen uitspraken over een pc-versie. De geruchten worden vooral door teleurgestelde pc-gamers de wereld in geholpen. Maar de strijd tussen Microsoft en Sony is vooraf al gestreden. Zo heeft Microsoft 50 miljoen dollar aan Take-Two betaald voor exclusieve content voor de Xbox-console. Deze zal in augustus verschijnen en zal voor minstens tien uur extra spelplezier geven. De PlayStation 3 zal wel extra content krijgen, maar op dit moment is nog niet duidelijk in welke vorm dat zal zijn.

Ook verscheen er kort voor de release een gekraakte versie van het spel. Via diverse torrent-sites werd een ISO aangeboden in zowel PAL als NTSC. Diverse in-game video’s werden onder druk van Take-Two van video-sites als YouTube afgehaald met gerechtelijke stappen als pressiemiddel.

En toen kwam 29 april. Het moment van de waarheid. Zouden de slapeloze nachten eindelijk afgelopen zijn? Diverse winkels openden klokslag middernacht haar deuren. Waar iedereen vreesde dat het spel binnen korte tijd overal uitverkocht zou zijn leek dit allemaal nog wel mee te vallen, slechts bij enkele winkels was dit het geval. Al hadden sommige winkels slechts voldoende voorraad om aan hun pre-order-klanten te verkopen. Grotere ketens zoals de Mediamarkt leken hier al helemaal geen last van te hebben. Verhalen over voldoende voorraad las ik in ieder geval op diverse plekken.

Zelf heb ik de hype van een afstandje bekeken. Ik verwonderde me over een aantal mensen in mijn directe omgeving die zelfs vrij van hun werk namen om maar kort na de release het spel te kunnen spelen. Omdat ik toen (nog) niet getroffen was door het virus vond ik het maar wat vreemd. Al was ik wel van plan het spel te gaan halen om met vrienden de multiplayermogelijkheid uit te proberen. Uiteindelijk heb ik het spel toch maar aangeschaft, om daarna zwaar verslaafd te raken aan de verhaallijn. Toch knap voor iemand die alleen maar GTA I heeft gespeeld.

Al snel werd het verkooprecord, wat tot voor kort op naam van Halo 3 stond, verbroken. In één week werden al meer dan zes miljoen exemplaren wereldwijd verkocht en kreeg het spel een vermelding in het "Guiness Book of Records" vanwege de meeste verkopen binnen 24 uur.

Toch is niet alles positief te noemen rondom de release van GTA. Zo ondervonden veel eigenaren van een PlayStation 3, voornamelijk diegene met een 60GB-versie, problemen met het spel. Zo liep het spel vast en probeerde Rockstar naar een oplossing te zoeken. Deze kwam er vrij snel in de vorm van een workaround, maar deze leek slechts bij weinigen de problemen op te lossen.

Vergelijking Xbox 360 en PS3-versie

Stel je hebt nog geen console en de pc-versie laat nog op zich wachten en toch wil je dolgraag Grand Theft Auto IV spelen? Wat doe je dan? Koop je een Xbox 360 of PlayStation 3?

Die keus kan ik niet voor je maken. Beide consoles hebben zo hun voor- en nadelen. Wat ik wel kan doen is mijn ervaringen delen nadat ik beide versies uitvoerig heb gespeeld. De test heb ik uitgevoerd met mijn televisie, een Sharp LC26GA6E. De Xbox 360 is daarop aangesloten via de meegeleverde component-kabel, en de PS3 via HDMI.

Een groot verschil wat ik direct kon merken, en dat heeft dan niets met de grafische kant te maken, is dat de PS3 bij de eerste keer starten van GTA nogal een hoop data naar de ingebouwde harde schijf moet kopiëren. Nu denk je misschien dat dat een significante snelheidswinst zou opleveren ten opzichte van de Xbox 360, maar daar is niets van te merken. Het laden van het spel tot op het moment dat je (verder) kan spelen is ongeveer even lang.

Qua besturing lijkt het allemaal vrij veel op elkaar. Ik heb wel de indruk dat sommige knoppen omgedraaid zijn, maar dit is ook pure gewenning. Ook is het prima mogelijk om de toetsen naar wens aan te passen.

Zijn er ook grafische verschillen te bekennen? Ja. Die zijn er zeker. Maar dit wil niet zeggen dat er een bepaalde versie bovenuit steekt. Zo lijkt de Xbox-versie kleurrijker en op sommige punten duidelijker. De PS3-versie is nog steeds uitstekend te noemen maar met de aankondiging dat er extra episodes in de vorm van Downloadable Content voor de Xbox 360 komt, die voor minstens tien uur extra speelplezier moet zorgen, spreek ik m’n voorkeur uit voor de Xbox 360-versie. Alles bij elkaar opgeteld geeft deze versie in mijn ogen het meeste waar voor het geld.

Hieronder is een filmpje te zien waarin duidelijk wordt gemaakt welke verschillen er waarneembaar zijn tussen beide versies. Oordeel zelf en bepaal welke versie jij mooier vindt.

© Gametrailers