5min

Tags in dit artikel

, ,

Overzicht van het bestandensysteem

Wanneer je voor het eerst Linux gaat gebruiken, kan het wel eens lastig zijn om je weg te vinden in het labyrint van directories. Veel gebruikers zijn gewend aan de Windows-structuur, waarin partities, DVD/CD-ROM-drives en externe opslagmedia aangeduid worden met een letter (a:, c:, etc.) met daarachter de directories. In Linux werkt het anders; hieronder volgt een tabel met de meest voorkomende mappen in de bestandenstructuur.

DirsBeschrijving
/De root-partitie is het ‘beginpunt’. Vanaf de ‘bash’ worden alle andere partities gemount (aangekoppeld) in mappen.
/bootIn deze map staan de noodzakelijke bestanden om Linux te booten (o.a. vmlinuz.img en initrd.img). Niet aankomen, tenzij je weet waarmee je bezig bent. Bij foutief gebruik of aanpassen loop je het risico dat je hele Linux-installatie bij een reboot niet meer opstart.
/rootDit is de thuisbasis van de gebruiker "root". Bij het installeren van Linux wordt meestal gevraagd naar het wachtwoord voor de "root". Deze user is namelijk als enige bedoeld om alles in Linux uit te voeren wat maar denkbaar is. Deze map is alleen als root/superuser te bereiken. In de praktijk zul je hier weinig doen, tenzij je telkens als root inlogt (wat absoluut niet aanbevolen is).
/devIn deze map bevinden zich alle bestanden voor de aangekoppelde apparaten ("devices") op je systeem. Het is niet onverstandig om eens te bekijken wat er allemaal voor apparaatbestanden in staan. In de regel doe je er niet heel veel mee, maar het zijn wel de apparaatbestanden, waarnaar verwezen wordt, in bijv. configuratiebestanden of (fout)meldingen over een apparaat. Een bijzonder "apparaat" is /dev/null. Dit legendarische device kent bijzonder veel bijnamen, maar de functie is enkelvoudig: alles wat erin gestopt wordt, verdwijnt.
/etcIn deze directory staan alle configuratiebestanden voor (opstart)programma’s en services. Vaak worden deze bestanden aangeduid met de extensie .conf. Het zijn in de meeste gevallen niets anders dan eenvoudige textfiles, die je met een texteditor gewoon kunt openen en (als root/superuser) kunt aanpassen. Een paar interessante bestanden zijn: /etc/passwd, /etc/fstab, /etc/xinetd.conf en /etc/X11/xorg.conf. Wanneer je configuraties gaat aanpassen, zorg er ten alle tijde voor dat je een backup maakt van een (werkende) configuratie.
De map /etc/sysconfig (niet bij alle distributies te vinden) wordt gebruikt om instellingen te bewaren, die specifiek voor die distributie gelden en beheerd worden.
/home/<username>De thuisbasis voor de gewone gebruikers. In dit gedeelte kan de gebruiker doen wat hij wil: programma’s installeren, bestanden bewaren, enzovoorts. Het meest belangrijke is misschien nog wel dat deze map exclusief voor de user gemaakt kan worden, waar geen andere user (behalve de root) kan bijkomen.
/bin"Binaries". In deze directory bevinden zich alle programma’s, die door alle users gebruikt kunnen worden. De commando’s in deze map zijn direct beschikbaar voor de commandline. Je hoeft dus niet eerst de prefix /bin te gebruiken of naar /bin te navigeren om een programma te starten.
/sbinGelijk aan /bin, maar dan met programma’s, die alleen door de root/superuser gebruikt mogen worden.
/lib"Libraries" Hierin bevinden zich verschillende libraries. Deze zijn te vergelijken met .dll’s bij Windows. Normaal gesproken doe je niet veel met deze directory. Soms is het wel eens nodig om een symlink te maken naar een lib om een programma werkend te krijgen. Hier zijn ze dan in ieder geval te vinden.
/mediaDe meeste distributies werken tegenwoordig met /media voor het mounten van DVD’s, CD-ROMS of andere opslagmedia. Wanneer je bijvoorbeeld een DVD in je drive stopt, zal er in /media een map aangemaakt worden, waarin de DVD gemount is. De naam van de map, waarin de DVD of CD is gemounted, is meestal gelijk aan het label van de schijf.
/mntDeze directory is vergelijkbaar met /media. /mnt staat voor "mount" en werd (vooral in het verleden) gebruikt als map, waarin je CD-ROM’s kon mounten (destijds vaak nog handmatig). Tegenwoordig wordt deze map niet meer zo vaak gebruikt, maar kan nog heel goed voor het oorspronkelijke doel gebruikt worden. Ook is te denken aan het mounten van images (.iso’s, e.d.).
/procDit staat voor "process". In deze directory is informatie te vinden over wat er met het opstarten van de kernel voor processen zijn opgestart. Veelal is deze informatie alleen van belang voor zeer geavanceerde gebruikers.
/sysMet kernel 2.6 is deze map toegevoegd met als belangrijkste functie om voor programma’s de hardwarestructuur gemakkelijker te gebruiken. Deze directory toont gestructureerd de informatie, die de kernel over de hardware op het systeem heeft weten te vinden. Verder heb je er als gebruiker weinig tot niets mee te maken.
/usrDe Unix Static Resources: deze directory is bedoeld als de installatiemap voor de programma’s door de root, die door andere users gebruikt mogen worden. Bij de installatie worden hier de programma’s geïnstalleerd, die bij de installatieprocedure gekozen zijn (of later: de installatie van programma’s via yum of apt-get). De verdere structuur van deze map is gelijk aan de bovenliggende structuur met mappen, die van belang zijn voor programma’s: /usr/lib, /usr/bin, /usr/sbin.
Een aparte vermelding verdient de map /usr/local. Deze map is (naast de home-directory) bedoeld voor de installatie van programma’s van de users.
/varDeze map wordt gebruikt voor het opslaan van variabele systeembestanden: mail, lograpporten, enzovoorts. Met name de logbestanden zijn belangrijk voor de gebruiker. Wil je precies weten wat er verkeerd gaat bij het uitvoeren van een actie, dan geven de logbestanden gedetailleerde informatie per service wat er gebeurde en waar een error-code gegenereerd werd.
/tmpDe tijdelijke map. Hierin worden bestanden tijdelijk bewaard.
/lost+foundNormaal gesproken zul je in deze map niet veel terugvinden. Je komt deze map tegen bij ext2 en ext3 bestandensystemen, die hierin bestanden bewaren, die bij een systeemcheck na een reboot gevonden en herstelde bestanden in plaatst.

Tot slot moet opgemerkt worden dat dit slechts de basisstructuur is. Het is uit te breiden naar eigen inzicht, bijvoorbeeld met het installeren van nieuwe programma’s of het mounten van een tweede of derde HDD. Sommige distributies hebben een iets afwijkende opbouw. In ieder geval biedt deze informatie een basis om je weg te vinden in de (ogenschijnlijke) wirwar aan mappen en bestanden in Linux.