Kortgeleden schreef D66-minister Kajsa Ollongren dat Rusland actief probeert met nepnieuws de Nederlandse publieke opinie te beïnvloeden. De verspreiding hiervan is volgens haar een groot gevaar, maar ze schreef in haar Kamerbrief niets over de omvang van het probleem. Uit onderzoek blijkt nu dat de aankoop en ook verspreiding van nepnieuws wel heel eenvoudig is.
Digital Shadows, expert op het gebied van digital risk management, onderzocht de mogelijkheden op het dark web om nepnieuws te verspreiden. Volgens het bedrijf gaan die mogelijkheden wel erg ver: tools worden vanaf zeven dollar op het dark web aangeboden. Daarnaast blijkt het probleem breder dan alleen politiek: ook bedrijven worden hiermee aangevallen.
Heel veel bots
Uit het onderzoek bleek dat er makkelijk meer dan tien diensten te vinden waren die gebruikers de mogelijkheid bieden om software te downloaden voor het aansturen van social media-bots. Een proefversie van die software kostte maar zeven dollar. Die tools maakten het mogelijk om heel eenvoudig content te verspreiden.
Sommige tools kunnen content promoten op honderdduizenden internetplatforms tegelijk, waaronder forums, blogs en bulletins. Hiervoor wordt een botnet gebruikt. Die bots plaatsen berichten op specifieke websites en maken het daarmee mogelijk om snel en gericht nepnieuws rond te laten gaan. Het omzeilen van captcha’s door criminelen is een extra probleem.
Nieuwsmedia als doelwit
Ook problematisch is de oprichting van nepnieuwsaanbieders. Van de veertig belangrijkste wereldwijde nieuwssites bleek dat er meer dan 85.000 variaties op het internet bestonden. Daarbij waren er maar liefst 2.858 live nagebootste kloondiensten aan te treffen. Door een of meer letters van een domeinnaam te wijzigen en het gebruik van kloondiensten, is het mogelijk om een nepversie van een echte nieuwsorganisatie te creëren die moeilijk van het origineel te onderscheiden is.
Ook retailers vormen een doelwit. Zo bestaat er een managed service die rankings, recensies, stemmen en verkooppromoties bij Amazon aanbiedt. De prijzen variëren van 5 dollar voor een niet-geverifieerde recensie tot 10 dollar voor een geverifieerde recensie en zelfs 500 dollar voor een maandabonnement. Dit kan enorme financiële gevolgen hebben en imagoschade opleveren.
Dat nepnieuws zo eenvoudig te verspreiden is, is een zorgelijke ontwikkeling. Niet alleen maakt het de beïnvloeding van verkiezingen makkelijker, ook is het nu kinderlijk eenvoudig om bedrijven flinke schade te berokkenen. Rick Holland, Vice President Strategy bij Digital Shadows: “De online tools en diensten die nodig zijn om dit soort campagnes gemakkelijk uit te voeren, liggen voor het oprapen op het dark web.”
1 dag geleden
