4min

Tags in dit artikel

, , ,

De ICT-sector, die zich van oorsprong kenmerkt als een echte mannensector, is hard op zoek naar vrouwen. Vrouwen denken ten onrechte dat de sector voor nerds, mannen en einzelgängers is. Dit slechte imago kost de sector veel vrouwelijke collega’s.

Het slechte imago van de ICT-sector is de voornaamste reden dat maar weinig vrouwen een baan in de ICT willen. Vrouwen denken bijvoorbeeld dat deeltijdwerken uit den boze is en dat de mannen alleen via computers communiceren. De sector zelf weet wel beter en schreeuwt dan ook om vrouwen.

Frank Martel van VX Company bijvoorbeeld is al twintig jaar werkzaam in de IT-branche en streeft sindsdien naar een evenwichtige man-vrouwverdeling. "Vrouwen zijn nodig omdat het bij ICT ook om communicatie draait, iets waar vrouwen goed in zijn", aldus Martel om de noodzaak van vrouwelijke medewerkers te schetsen.

Ook van deeltijdwerken maakt Martel geen enkel probleem. Vrouwen mogen van hem gerust drie dagen werken. Hij zegt zelf dat hij dat in 1989 al deed, toen dat nog ‘not done’ was. Helaas blijkt dit onvoldoende om vrouwen enthousiast te maken voor een beroep in de ICT. Op dit moment is nog geen vijf procent van alle IT-professionals van het vrouwelijk geslacht. "Ik snap niet waarom ICT zo’n vieze klank heeft voor vrouwen.", aldus Martel.

Uit onderzoek blijkt dat het imago-probleem van de ICT-sector al vroeg begint. Els Rommes, universitair docent Gender, ICT en Pedagogiek aan de Radboud Universiteit interviewde middelbare scholieren voor de bètasector. Hieruit blijkt dat het beeld wat men van de ICT heeft samengevat kan worden in drie woorden: nerds, onaantrekkelijk en anti-sociaal. "Sociaal is voor tieners juist een essentiële waarde", stelt Rommes. Daarnaast geldt dit slechte beeld niet alleen voor meiden, ook jongens vormen al vroeg een dergelijke mening.

Volgens Antoinette Taillie van het Landelijk expertisebureau meisjes/vrouwen en bèta/techniek (VHTO) is de deelname van vrouwen in de ICT-sector een universeel, maar vooral ook Nederlands probleem. "Bij de profielkeuze die leerlingen op jonge leeftijd moeten maken denken meisjes vaak niet aan een technische richting. Mede omdat vaak wordt gezegd dat ze het niet kunnen en dat ze beter zijn in talen.", zo stelt Taillie. Volgens Rommes is slechts het tegendeel waar. "Mannen zijn niet beter in bètavakken, meisjes denken er minder goed in te zijn en gedragen zich daar ook naar."

De cijfers liegen er dan ook niet om. In 2007 koos twee procent van alle meisjes op het HAVO het profiel Natuur & Techniek, dit tegenover twintig procent van alle jongens. Volgens Taillie komt een leerling die geen Natuurprofiel kiest niet snel weer in contact met een technische opleiding. "Het is daarom belangrijk om vroeg met voorlichting te beginnen. Ook bij ouders, want zij bepalen voor een groot deel de studie van de kinderen.", aldus Taillie.

Een goed voorbeeld hiervan is Gitta Mes (42 jaar). Zij koos op de middelbare school voor bètavakken, mede door de vooruitziende blik van haar moeder. Haar moeder, die zelf secretaresse was bij een IT-bedrijf, stimuleerde Mes om voor die branche te kiezen en zij zag er ook daadwerkelijk toekomst in. Na haar VWO studeerde Mes kortstondig aan de TU in Delft, maar dit was niet wat ze wou. "Het was te abstract, dat toegepaste begon pas in het tweede jaar, dus ik besloot te stoppen." Daarom ging ze in 1991 als een van de eerste IT-professionals bij VX Company aan de slag.

De beroepskeuze heeft volgens Rommes te maken met identiteitsvorming: welke persoon wil je zijn? "Voor vrouwen is ICT dubbel onaantrekkelijk, omdat ze ook nog eens liever een sociaal beroep willen. Ik noem dat het ‘prinses Diana-syndroom’. Vrouwen willen goed doen, zich niet realiserend dat je met informatiestromen juist veel mensen kan helpen." Ook inkomen speelt een grote rol weet Rommes. De ICT-sector wordt geassocieerd met veel geld verdienen, iets wat ook niet met het ‘prinses Diana-syndroom’ strookt.

Ook de media houdt de stereotypes in stand vindt Els Rommes. Zij werkt mee aan een Europees onderzoek naar de stereotypering van vrouwen in televisieseries in tijdschriften. "Rolmodellen bepalen voor een groot deel hoe mensen de technische capaciteiten van een vrouw inschatten." Wanneer voortdurend de technische capaciteiten van een vrouw onderschat worden heeft dat ook gevolgen voor het stereotype, andersom net zo. Het kan echter ook anders. "De Amerikaanse hitserie CSI is een goed voorbeeld waar vrouwen wel hersens en technisch inzicht hebben."

Om het voor vrouwen aantrekkelijker te maken moet dus het imago omgebogen worden. Volgens Rommes is dit een lastige, maar geen onmogelijke klus. "Vroeger was informatica een vrouwenberoep in Nederland. Het werd gezien als breien, je mag geen steekje laten vallen. Zo verandert het imago van een beroep wel vaker. Steward was vroeger een mannenberoep en tegenwoordig vind je meer stewardessen dan stewards in het vliegtuig. Ook zijn tegenwoordig de meeste huisartsen vrouw, terwijl dit vroeger een mannenberoep was. Eigenlijk geldt: als bij een beroep meer dan veertig procent vrouw is, dan slaat het beeld van het beroep om en voor je het weet is negentig procent vrouw."