2min

Sinds 2009 is de Nederlandse staatsveiligheid verschillende malen in het geding geweest. In tenminste zeven gevallen voerden hackers een directe en doelgerichte aanval uit. Politieke partijen eisen nu actie van het kabinet.

Webwereld en NU.nl voerden gezamenlijk een onderzoek uit hoe vaak de Nederlandse staat het doelwit was van hackaanvallen. Na een juridische procedure en een beroep op de Wet openbaarheid bestuur (Wob) kregen ze een lijst met beveiligingsincidenten. De gegevens zijn verstrekt door Govcert, het beveiligingsbureau dat ondersteuning biedt aan de Nederlandse overheid bij hackaanvallen.

Op de lijst stonden tientallen incidenten vermeld, veertien daarvan zijn onzichtbaar gemaakt door Govcert. Dit gebeurt alleen als de staatsveiligheid in het geding was. "Hierbij moet gedacht worden aan de democratische rechtsorde of het tegengaan van terrorisme", vertelt Aline Klingenberg, universitair docent aan de Rijksuniversiteit Groningen.

In tenminste zeven van de veertien gevallen was er sprake van een doelbewuste en gerichte hackaanval. In twee gevallen was het "mogelijk" een doelgerichte aanval. Bij drie incidenten is besloten om geen nadere details vrij te geven, omdat hierdoor de diplomatieke verhoudingen onder druk zouden kunnen komen te staan.

Precieze details over de andere hackaanvallen zijn niet vrijgegeven door Govcert. Het weigeren van informatie is volgens de Wob alleen toegestaan als hierdoor de staatsveiligheid of democratische rechtsorde in gevaar zouden kunnen komen, bijvoorbeeld door terrorisme. In dat geval mag de wetgever een belangenafweging maken. Professor bestuursrecht Bernd van der Meulen vult collega Klingenberg aan door de stellen dat het niet vrijgeven van deze informatie erop duidt dat het om een "nog steeds bestaande dreiging" gaat.

Tweede Kamerlid Sharon Gesthuizen (SP) reageert met felle bewoordingen op deze incidenten. "De lijst laat zien dat de ICT-veiligheid bij de overheid zo lek als een mandje is. Ik ben er ontstemd over dat de lijst met incidenten zo lang is en dat er in een aantal gevallen gesproken kan worden van situaties waarbij de Staatsveiligheid in het geding kwam. "Onacceptabel", aldus Gesthuizen.

Gesthuizen vervolgt haar verhaal: "Het onderstreept het belang van een gedegen parlementair onderzoek, iets waar de SP al sinds het uitbreken van het DigiNotar-debacle voor pleit. We weten nu nog niet of deze lijst wel volledig is. Wellicht is er nog meer. De onderste steen moet nu echt maar eens boven komen."

Ook Kamerlid Hero Brinkman (PVV) zegt zich grote zorgen te maken over het aantal incidenten. "Ik wil wel weten om welke incidenten dit gaat. Desnoods moet dat via de commissie Stiekem dat de minister daar aangeeft waar het om gaat", zegt Brinkman. In een parlementair onderzoek, zoals Gesthuizen dat voorstelt, ziet hij op dit moment nog niet zitten.

Vanavond worden de Tweede Kamerleden bijgepraat door experts over de laatste ontwikkelingen rondom DigiNotar.