De Europese Commissie (EC) bereidt momenteel een richtlijn voor die een bewaarplicht in het leven roept voor social media als Facebook en Twitter. Op deze manier wil de Commissie opsporingsdiensten in staat stellen om data te vergaren die in het verleden via deze netwerken is geopenbaard.
Op dit moment zijn internetproviders verplicht om klantgegevens enige tijd te bewaren, zoals het IP-adres en surfgedrag. Zodoende kunnen opsporingsdiensten een beroep doen op de providers als zij informatie over een bepaalde gebruiker nodig hebben voor hun onderzoek of bewijsvoering. Maar dit gaat niet ver genoeg, zo oordelen opsporingsdiensten van diverse lidstaten. Er bestaat momenteel geen wettelijke basis om toegang te krijgen tot gegevens van social media, iets wat zij het liefst zouden zien. Uit een uitgelekt document blijkt dat de EC begrip heeft voor deze situatie en kijkt in hoeverre zij aan deze wens tegemoet kan komen.
Als sociale netwerken een bewaarplicht opgelegd krijgen, kunnen opsporingsdiensten achterhalen met wie een verdachte heeft gecommuniceerd, maar ook hoe, wanneer en met welke frequentie. Zij pleiten voor "technologische neutraliteit" zodat zij deze informatie boven tafel kunnen krijgen. In dat geval zouden opsporingsdiensten informatie uit uiteenlopende communicatievormen mogen opvragen, zoals berichten die via WhatsApp, Gmail of Twitter verspreid zijn.
De bewaarplicht moet volgens de opsporingsdiensten niet alleen voor meerdere communicatievormen gelden, maar tevens voor meerdere soorten delicten. Nu is het zo dat zij alleen bepaalde informatie mogen opvragen als er sprake is van zware criminaliteit of terrorisme. Opsporingsdiensten zijn van mening dat ook het opsporen van hackers en het bestrijden van piraterij aan dit lijstje zouden moeten worden toegevoegd.
De Nederlandse belangenorganisatie Bits of Freedom, die het uitgelekte document heeft bestudeerd, is niet te spreken over het voornemen. Volgens de organisatie volgt de EC blindelings de wensen van opsporingsdiensten op. Met name over het concept "technologische neutraliteit" is Bits of Freedom niet te spreken. "Dat zou betekenen dat niet alleen je telefoongesprekken, maar ook al je Facebook updates, je Gmail e-mails, je Hyves krabbels en je up- en downloads een half jaar of langer bewaard moeten worden", aldus de belangengroepering.
Bits of Freedom roept de EC dan ook op om van de richtlijn af te zien. "De Europese Commissie kan nog altijd niet bewijzen dat de bewaarplicht écht nodig is. Laat staan dat het deze enorme inbreuk op onze privacy rechtvaardigt. Hoogste tijd dat de Commissie stopt met het grootschalig bespieden van onverdachte Europese burgers."
De Commissie hoopt zijn onderzoek naar de voorstellen van de opsporingsdiensten in mei af te ronden. Daarna worden deze resultaten in de EC besproken en, indien de Commissie daarmee akkoord gaat, doorgesluisd naar het Europees Parlement.
21 uur geleden
