Qua hardware zitten er enkele opvallende features op en in de Microsoft Surface Laptop. Misschien nog wel het meest opvallende aan dit apparaat is dat het geleverd wordt met een ‘nieuwe’ versie van Windows 10, namelijk Windows 10 S. Dit kun je zien als het antwoord van Microsoft op het Chrome-besturingssysteem van Google op de Chromebooks. Het is dan ook niet toevallig dat de Surface Laptop ook op de onderwijssector gericht wordt. Daar is de Chromebook namelijk een relatief succes te noemen.
Uitgekleed
In dat licht bezien is de keuze voor Windows 10 S goed te begrijpen. Hét onderscheidende kenmerk van dit ‘uitgeklede’ besturingssysteem is dat je alleen maar apps uit de Windows Store kunt installeren. Een .exe downloaden en uitvoeren werkt niet. Alleen software die is voorzien van een Windows Store-handtekening kan worden geïnstalleerd. In een onderwijssituatie is dat waarschijnlijk ook wat je wil als school of als ouders. Het verhoogt in ieder geval in theorie de veiligheid, omdat apps in de Store als het goed is worden gecontroleerd alvorens ze aangeboden worden. Daarnaast kan het er ook voor zorgen dat het systeem als geheel langer goed blijft presteren. Simpelweg omdat er in de regel minder meuk op geïnstalleerd zal worden.
Lock-in
Dat gezegd hebbende, zitten er ook de nodige haken en ogen aan Windows 10 S. Het zorgt feitelijk voor een vendor lock-in, iets waar we geen voorstander van zijn. De met afstand populairste browser – Chrome – kan bijvoorbeeld niet geïnstalleerd worden, want daar is geen app van in de Windows Store. Hetzelfde geldt voor antiviruspakketten. Je wordt dus min of meer gedwongen om de Edge-browser en Windows Defender te gebruiken. Wat ons betreft zijn dat overigens capabele programma’s, maar het zou toch ook fijn zijn als je als gebruiker de keuze zou hebben.
Dit krijg je te zien als je de Chrome-browser probeert te installeren in Windows 10 S
Stel je als onderwijsinstelling de laptops beschikbaar, dan tillen we hier overigens niet zo zwaar aan. Dan is het heel normaal dat vooraf is bepaald wat je wel en niet mag gebruiken en gebruik je de apparaten toch alleen maar voor zeer specifieke doeleinden. Dan spelen persoonlijke voorkeuren niet zo’n grote rol. Met Office 365 kom je dan in de regel al een heel eind. Koop je de Surface Laptop echter zelf en wil je hem ook privé gaan gebruiken, dan loop je waarschijnlijk snel tegen de beperkingen aan.
Zakelijk gebruik?
Voor het onderwijs kan Windows 10 S dus best geschikt zijn. Recent gaf Microsoft echter aan dat Windows 10 S ook geschikt is voor zakelijke gebruikers. Daar zijn we het niet mee eens. Al was het maar omdat Windows 10 S-machines (andere fabrikanten gaan ook modellen uitbrengen die erop draaien) geen onderdeel kunnen uitmaken van een Active Directory. Ook van veel software die wordt gebruikt bij bedrijven zal geen Windows Store-toepassing zijn. Als beheerder zal ook het het feit dat veel tools niet beschikbaar zijn een minpuntje zijn. Zaken zoals powershell.exe, bash.exe, regedt32.exe kunnen niet gebruikt worden. Ook het welhaast iconische cmd.exe is niet beschikbaar. Tot slot is het voor zover wij hebben begrepen ook niet mogelijk om een Linux-distro te draaien.
Upgraden
Mocht je niet tevreden zijn met de mogelijkheden die Windows 10 S biedt, dan kun je eenvoudig upgraden naar Windows 10 Pro. Tot het eind van dit jaar kan dat gratis, daarna kost het 79 euro. (Update: Microsoft heeft laten weten dat je tot 31 maart 2018 gratis kunt upgraden) Je hebt hier geen nieuwe key voor nodig en het hele proces neemt niet meer dan zo’n 10 minuten in beslag. Er wordt geen volledig nieuwe installatie gedaan. Je kunt het beter zien als het omzetten van een paar virtuele schakelaartjes die extra mogelijkheden unlocken. Hou er wel rekening mee dat dit proces onomkeerbaar is. Als je eenmaal van Windows 10 S naar 10 Pro bent overgestapt, kun je niet meer terug.
We zijn overigens benieuwd hoe Microsoft op de langere termijn de Surface Laptop gaat positioneren. Komen er meerdere varianten, sommige met Windows 10 S en sommige met Windows 10 Pro voorgeïnstalleerd bijvoorbeeld? Of is Windows 10 S een manier om weer geld te verdienen aan Windows nu het besturingssysteem ‘as-a-service’ aangeboden wordt? Met andere woorden, wordt Windows 10 Pro binnenkort op alle systemen een upgrade? We verwachten van niet overigens, maar af en toe wordt de cynicus wakker in ons en komen dit soort gedachten bovendrijven.
13 uur geleden
