Nederlandse organisaties plannen hun AI-investeringen in 2026 met gemiddeld 36 procent te verhogen volgens nieuw onderzoek van Red Hat. Tegelijkertijd geeft 98 procent aan nog geen klantwaarde te realiseren met hun huidige AI-projecten.
Bijna alle respondenten (99 procent) stuiten op hindernissen bij het daadwerkelijk inzetten van AI. De grootste uitdaging vormen AI-teams die geïsoleerd werken van de bredere IT-organisatie (38 procent). Daarnaast ontbreekt vaak duidelijke zakelijke waarde of ROI (29 procent) en is de infrastructuur ontoereikend (27 procent).
Ook ‘shadow AI’ speelt een rol. Dit betreft het ongeautoriseerde gebruik van AI-tools door werknemers, waar 99 procent van de organisaties mee kampt.
AI dominant in IT-strategie
AI staat voor vier op de vijf Nederlandse respondenten bovenaan de IT-prioriteitenlijst voor de komende achttien maanden. Security volgt op de tweede plaats met 80 procent, gevolgd door hybride/multi-cloud architectuur en virtualisatie (beide eveneens 80 procent).
Het onderzoek toont dat Nederlandse organisaties massaal inzetten op open source oplossingen. Voor AI-strategieën is enterprise open source software volgens 97 procent van de respondenten belangrijk. Bij soevereiniteit en security ligt dit percentage op 99 procent, terwijl voor hybride en multi-cloud transformatie 98 procent de waarde van open source erkent.
Soevereine AI als topprioriteit
Voor de komende periode staat soevereine AI met 86 procent bovenaan de prioriteitenlijst. Dit betreft AI-systemen die volledig inzichtelijk zijn en onder controle van de organisatie staan. Transparantie en openheid in de AI-strategie krijgt 85 procent van de stemmen, kostenoptimalisatie 84 procent.
Het aantrekken van geschikt personeel blijft een uitdaging. Op het gebied van cloud computing ervaart 81 procent van de organisaties een tekort aan vaardigheden. Specifiek voor AI ligt de nadruk op het koppelen van AI aan bedrijfseigen data (40 procent urgent tekort) en het bijscholen van de organisatie in AI-gebruik (39 procent).
Nederland ziet zichzelf als AI-wereldspeler
Het zelfvertrouwen onder Nederlandse organisaties is groot. Maar liefst 93 procent beschouwt Nederland al als wereldspeler op AI-gebied. Nog eens een op de twintig bedrijven verwacht dit binnen drie jaar te bereiken. Dit plaatst Nederland op gelijk niveau met Zweden en Duitsland, en net boven het Verenigd Koninkrijk (83 orocent) en Italië (76 procent).
Organisaties die minder optimistisch zijn wijzen vooral op het ontbreken van passend overheidsbeleid (57 procent), gebrekkige compute-infrastructuur (43 procent) en onvoldoende betrokkenheid vanuit de private sector (29 procent).
Cloud blijft uitdaging
Naast AI staat cloud nog altijd hoog op de agenda. Nederlandse organisaties noemen onduidelijkheid over ROI (77 procent) als grootste hindernis, gevolgd door gebrek aan vaardigheden (74 procent) en zorgen over soevereiniteit (71 procent). Weerstand tegen verandering bij medewerkers speelt bij zeven op de tien bedrijven een rol.
Voor cloudsoevereiniteit prioriteren Nederlandse respondenten flexibiliteit bij IT-leveranciers (88 procent), naleving van regelgeving (86%) en beveiliging van de softwaretoeleveringsketen (85 procent).
“Voor Nederlanders gaat zelfvertrouwen hand in hand met urgentie”, stelt Marcel Timmer, Country Director Nederland bij Red Hat. “Organisaties willen hun AI-investeringen tegen 2026 gemiddeld met 36 procent verhogen en opvallend genoeg geeft 93 procent van de respondenten aan Nederland nu al als een wereldwijde koploper te zien op het gebied van AI – maar 98% geeft aan nog geen klantwaarde te kunnen realiseren.”