De aanval van het meest hardnekkige computervirus ooit, "Mydoom", roept opnieuw de vraag op: wie is verantwoordelijk voor het beschermen van computers en internet tegen virussen? Uit het Internet Participatie onderzoek van XS4ALL blijkt dat 85% van de Nederlandse consumenten en MKB ondernemers internetproviders verantwoordelijk houdt voor het bestrijden van virussen. Toch zegt ook 50% van de Nederlanders de overheid verantwoordelijk te houden. Ongeveer de helft van de ondervraagden (51%) vindt dat het tegengaan van virussen ook de verantwoordelijkheid is van grote softwareleveranciers. Slechts weinig consumenten en ondernemers zien een verantwoordelijkheid voor zichzelf: "Het buiten de deur houden van virussen is niet mijn taak," aldus 77% van de consumenten en 58% van de ondernemers.
Gevraagd naar de maatregelen die consumenten en ondernemers zelf nemen, antwoordt 78% van de consumenten en 84% van de ondernemers telkens de laatste virusdefinities op hun virusscanner(*) te installeren. Edith Mastenbroek, woordvoerder van XS4ALL: "Veel gebruikers zeggen hun systemen actief te beschermen tegen virussen. Uit dit onderzoek blijkt daarentegen ook dat het percentage ondernemers en consumenten dat last heeft van virussen schrikbarend hoog is (respectievelijk 81% en 76%). Dit blijkt ook uit de gevolgen van het Mydoom-virus, dat bij veel bedrijven en particulieren overlast heeft veroorzaakt. Kennelijk beseffen veel mensen niet dat ze continu, minimaal een keer per week, hun virusscanner moeten updaten met de laatste virusdefinities om virussen onschadelijk te maken of buiten de deur te houden."
Verantwoordelijkheidsbesef
Mastenbroek is niet verbaasd dat de meerderheid van de ondervraagden zichzelf niet verantwoordelijk houdt voor het bestrijden van virussen: "Internetgebruikers gaan er vaak van uit dat een virusscanner alleen nodig is om de eigen systemen virusvrij te houden en dus kijken ze er niet regelmatig naar om. Wat veel internetgebruikers zich niet realiseren is dat een onvoldoende beschermd computersysteem een gevaar is voor het hele internet. Zeker nu steeds meer computergebruikers een "always on" breedbandverbinding hebben, waarmee ze 24 uur online zijn. De meeste virussen besmetten niet alleen de computer van de ontvanger, maar misbruiken die computer om zichzelf massaal verder over internet te verspreiden. Virusplagen van de omvang van "Mydoom" (op het hoogtepunt van de virusgolf bestond een kleine 30% van alle inkomende e-mail bij XS4ALL uit het Mydoom-virus) kunnen alleen plaatsvinden bij de gratie van een groot aantal onbeveiligde computersystemen. Het is jammer dat dit besef onder burgers en ondernemers blijkbaar niet leeft. Internetproviders bieden hun klanten vaak virusscanners, filters en firewalls, zelfs gratis. Het blijft de verantwoordelijkheid van de gebruiker daadwerkelijk iets met deze aangereikte middelen te doen en ze regelmatig te updaten."
Dat de consumenten en ondernemers de internetproviders verantwoordelijk houden, vindt Mastenbroek begrijpelijk maar onrealistisch: "Men verwacht blijkbaar dat internetproviders alles tegenhouden. Echter, hoe meer veiligheidsmaatregelen wij op netwerkniveau inbouwen, hoe ontoegankelijker het internet wordt. En dat is nu juist niet waar het internet voor bedoeld is."
Het geringe verantwoordelijkheidsbesef onder Nederlanders is ook terug te zien in het lage percentage consumenten en ondernemers dat een firewall (**) installeert (41%). Gevraagd naar andere maatregelen om virussen tegen te gaan, noemt driekwart (76%) van de consumenten en 91% van de ondernemers zorgvuldig omgaan met het openen van attachments. Daarnaast gaat 61% van de consumenten en 64% van de ondernemers behoedzaam om met het downloaden van bestanden van het internet. 63% van de MKB-ers zegt zorgvuldig om te gaan met hun e-mailadres, tegenover 53% van de consumenten. "Dat mensen deze maatregelen nemen, is goed. Echter, zonder firewall hebben deze maatregelen niet veel zin. Een pc zonder firewall is als een huis zonder sloten; virussen dringen eenvoudig binnen en hebben dan alle vrijheid om schade aan te richten," zegt Mastenbroek.
Bijna één op de tien ondervraagden (9%) is door virussen het plezier in internet en e-mail verloren. Eenzelfde percentage van de consumenten is er zelfs minder door gaan e-mailen, tegenover 6% van de ondernemers.
Effectieve maatregelen
Om virussen tegen te gaan, pleit Mastenbroek er onder andere voor burgers te wijzen op hun verantwoordelijkheid. Het meest doeltreffend zou volgens Mastenbroek een publiekscampagne zijn, geïnitieerd door de overheid. "In de jaren tachtig zette een campagne mensen er toe aan hun woning beter te beveiligen tegen inbrekers. Een dergelijke campagne zou er ook voor computers en internet moeten komen."
(*) Een computerprogramma dat schijven controleert op de aanwezigheid van virussen. (**) Software- en/of hardware dat ongeautoriseerde toegang tot lokale netwerken voorkomt, met name vanaf het internet.
29 minuten geleden
