2min

De Nederlandse Rijksoverheid had recent een langdurig conflict met Oracle over vermeend illegaal softwaregebruik. Dit blijkt onderzoek van Het Financieele Dagblad (FD). Beide partijen zijn uiteindelijk tot een schikking gekomen.

Volgens het FD heeft in 2015 de Amerikaanse softwaregigant een boete van maar liefst 3,2 miljard euro bij de Rijksoverheid ingediend vanwege vermeend illegaal gebruik van Oracle software door acht verschillende ministeries en overheidsdiensten. Ook wil de softwaregigant, overigens pas sinds dit jaar, dat de Rijksoverheid gaat betalen voor de licentie van de gratis open source-software van Java.

Verzuurde relatie

De claim heeft de relatie tussen de Rijksoverheid en Oracle danig verstoord, zo blijkt verder uit het onderzoek. De Rijksoverheid wilde de zaak in 2016 al voor de rechter brengen. Daarnaast werd ook in interne documenten, ingezien door het FD, erop gehamerd “niet te vertrouwen op mondelinge toezeggingen van Oracle-medewerkers”. Volgens de memo’s waren Oracle-medewerkers er ook op uit om te “dreigen op basis van incompliance en mogelijke licentieproblemen zo groot mogelijk te maken”.

Uiteindelijk wisten beide partijen eind 2017 een overeenkomst te sluiten waarbij de miljardenboete grotendeels werd afgewend. De Rijksoverheid trof met Oracle een schikking van enkele miljoenen euro’s. Desgevraagd laat de softwaregigant aan het FD weten dat de licentieproblemen twee jaar geleden met tevredenheid van beide partijen zijn afgerond.

Leermoment Rijksoverheid

De Rijksoverheid heeft uit het conflict met Oracle lering getrokken en inmiddels een kenniscentrum ingericht om de inkoopervaring van verschillende ministeries met elkaar te bundelen. Daarnaast moet dit kenniscentrum ervoor zorgen dat in het geval van nieuwe conflicten beter weerstand tegen softwarebedrijven kan worden geboden. Hiermee kan bijvoorbeeld een einde worden gemaakt aan de ‘verdeel-en-heers’-tactiek van grote softwareleveranciers. Zo kopen ministeries nu veel vaker centraal in.

Blijvende geschillen tussen softwareleveranciers en de overheid

Ondanks de oprichting van dit kenniscentrum blijkt uit verder onderzoek van het FD dat de Rijksoverheid nog steeds met een aantal softwareleveranciers in conflict is over claims. Ook deze zijn zeer complex, zodat juridisch overleg noodzakelijk is en in de toekomst meer schikkingen kunnen worden verwacht.

Opvallend is dat het FD constateert dat dit soort juridische geschillen tussen softwareleveranciers en de Rijksoverheid of andere publieke instellingen eerder regel zijn dan uitzondering. Zo hebben uitkeringsinstantie UWV, verschillende ziekenhuizen en de politie al miljoen euro’s betaald in schikkingen.

Maat vol voor CIO Nederland

Voor de beroepsorganisatie voor CIO’s, CIO Nederland, zijn de wurgcontracten die softwareleveranciers en hun monopolistische gedrag een toenemende bron van ergernis. Volgens de beroepsvereniging is het de tactiek van grote softwareleveranciers om hun klanten zoveel mogelijk afhankelijk te maken van hun oplossingen en toepassingen en hen daarna ‘uit te knijpen’ met grote claims.

Inmiddels is voor de beroepsorganisatie de maat vol en heeft de beroepsorganisatie, volgens het FD, hierover inmiddels een klacht ingediend bij de Europese Commissie. Wordt ongetwijfeld vervolgd.