2min

Als het zogeheten ‘gemeenschapspatentrecht’ doorgang vindt in Europa, zal het Europese continent overspoeld worden door softwarepatenten en patent trolls. Hiermee zullen Amerikaanse toestanden ook voor ons realiteit worden.

Dat stelt Richard Stallmann, tegenstander van het Amerikaanse patentsysteem in een opinieartikel in The Guardian. Op dit moment worden in Amerika diverse rechtszaken gevoerd door verschillende grote technologiebedrijven zoals Apple, Microsoft, Google, Motorola en HTC. In al deze zaken speelt het schenden van technologische patenten een centrale rol. Dit is volgens Stallmann een gevaarlijke ontwikkeling, omdat het innovatie en concurrentie in de kiem smoort. Als een dergelijk systeem in Europa wordt geïntroduceerd, lopen we het risico om, net als in Amerika, een patentoorlog te ontketenen, aldus Stallmann.

In Brussel zijn ambtenaren en bestuurders al enkele jaren bezig met het voorbereiden van een ‘gemeenschapspatenrecht’. Met deze nieuwe wetgeving wordt het mogelijk om softwarepatenten EU-breed te registreren. In het oude systeem was het mogelijk om een rechtszaak aan te spannen als een technologiebedrijf van mening was dat een patent geschonden werd. Als de rechter de aanklager in het gelijk stelde, gold deze jurisprudentie alleen in het betreffende lidstaat waar de rechter zijn oordeel uitsprak. Als een technologiebedrijf een Europees import- en verkoopverbod op een bepaald product wilde, moest hij dus alle EU-lidstaten afgaan om dit af te dwingen. Met het nieuwe patentsysteem zou dit tot het verleden behoren.


Door dergelijke jurisprudentie niet te beperken tot de landsgrenzen van één EU-lidstaat, zou er een volwaardig Europees patentsysteem geïmplementeerd kunnen worden. Diverse technologiebedrijven lobbyen al jaren voor een dergelijk systeem. En begrijpelijk, want iedere lidstaat afgaan om een import- en verkoopverbod af te dwingen is een langdurige en dure aangelegenheid.

Stallmann is niet te spreken over het voornemen van Brussel. Volgens hem krijgt EPO, het Europese patent- en octrooibureau, dan ongebreidelde macht. Alleen een rechterlijke uitspraak van het Europese Hof van Justitie kan een uitspraak van het patentbureau terugdraaien. Dergelijke zaken kunnen soms vele maanden of zelfs jaren in beslag nemen. Het onvermijdelijke gevolg van een algemeen Europees patentsysteem is dat we patentoorlog ontketenen die zijn weerga niet kent, zegt Stallmann.

In Amerika zijn de verschrikkingen van een algemeen patentsysteem al goed zichtbaar. Niet alleen kampt Amerika met vele juridische conflicten tussen technologiebedrijven, ook de kleine ontwikkelaar is daar de dupe van. Steeds meer ontwikkelaars halen hun apps uit de Amerikaanse App Store, omdat ze bang zijn aangeklaagd te worden door zogeheten patent trolls. Zo stuurde Lodsys onlangs verschillende ontwikkelaars een brief waarin het bedrijf dreigde rechterlijke stappen te ondernemen. De ontwikkelaars zouden namelijk technologie gebruiken die door patenten zijn beschermd. Het bedrijf wil daar een vergoeding voor, anders komt het tot een rechtszaak. Het gevolg is dat ontwikkelaars geen apps meer durven aan te bieden in de Amerikaanse App Store.