Europa heeft zijn eerste exascale-supercomputer. JUPITER presteert meer dan een quintiljoen operaties per seconde en draait volledig op hernieuwbare energie. Het systeem kost 500 miljoen euro en moet klimaatmodellen, AI-ontwikkeling en wetenschappelijk onderzoek flink versnellen.
JUPITER staat bovenaan de Green500-ranglijst als meest energiezuinige systeem ter wereld. Dit wordt bereikt door koeling en energiehergebruik, terwijl het volledig draait op hernieuwbare energie.
Commissaris Ekaterina Zaharieva stelde bij de opening: “Met Europa’s eerste exascale supercomputer, openen we een nieuwe hoofdstuk voor wetenschap, AI en innovatie. JUPITER versterkt Europa’s digitale soevereiniteit, versnelt ontdekkingen en zorgt ervoor dat de krachtigste en meest duurzame rekencapaciteit beschikbaar is voor onze onderzoekers, innovators en industrie.”
JUPITER staat in Forschungszentrum Jülich in Duitsland en verandert het speelveld fundamenteel. Het systeem haalt meer dan een triljoen operaties per seconde, vergelijkbaar met de rekenkracht van een miljoen smartphones bij elkaar. Daarmee plaatst Europa zich in de wereldtop van supercomputing, als vierde snelste systeem globaal.
JUPITER stelt wetenschappers in staat klimaat- en weermodellen op kilometernauwkeurigheid te draaien. Dit betekent veel preciezere voorspellingen van extreme gebeurtenissen zoals hittegolven, zware stormen en overstromingen. Voor beleidsmakers en noodplanners betekent dit betere voorbereidingen.
Onderdeel van bredere AI-strategie
De supercomputer ondersteunt ook de verdere ontwikkeling van AI-oplossingen. Het systeem gaat de AI Factory (JAIF) voeden, aangekondigd in maart 2025, voor het trainen van geavanceerde large language models voor generatieve AI en volgende generatie digitale technologieën.
JUPITER past in Europa’s plan voor een netwerk van AI Gigafactories. Deze grootschalige, energiezuinige computing-hubs moeten zich richten op training en uitrol van AI-modellen op frontier-niveau.
De EuroHPC Joint Undertaking heeft al 13 voorstellen geselecteerd voor AI Factories verspreid over Europa. Op 30 juni meldde de Commissie een overweldigende respons op AI Gigafactories, met 76 interessebetuigingen uit 16 lidstaten.
Deze faciliteiten brengen de sleutelingrediënten voor AI-succes samen: rekenkracht, data en talent. Ze geven startups, industrie en onderzoekers toegang tot de massale rekencapaciteit die nodig is voor het ontwikkelen van AI-modellen en -systemen.
De investering van 500 miljoen euro komt gezamenlijk van de EU en Duitsland via de EuroHPC Joint Undertaking. Het illustreert Europa’s ambitie om het meest toonaangevende AI-continent ter wereld te worden.
Tip: Nederlandse supercomputer SURF moderniseert infrastructuur met Lenovo