Minister Karremans onderzoekt mogelijkheden voor online leeftijdsverificatie, maar noemt het een ‘zwaar middel’ dat fundamentele rechten raakt. TNO moet uiterlijk december uitsluitsel geven over haalbaarheid van verschillende opties.
Het demissionaire kabinet laat de TNO onderzoeken welke mogelijkheden er zijn voor online leeftijdsverificatie, zoals demissionair minister Karremans van Economische Zaken in een Kamerbrief vandaag heeft meegedeeld. EU-ministers zullen het onderwerp volgende maand tijdens de Telecomraad in Denemarken bespreken.
“Leeftijdsverificatie is een zwaar middel dat effect heeft op fundamentele rechten,” benadrukt Karremans. “Daarom is de inzet van het kabinet dat in specifieke situaties moet worden
afgewogen of de inzet ervan proportioneel is, en daadwerkelijk bijdraagt aan het
doel en of er geen alternatief beschikbaar is dat minder inbreuk maakt op de
rechten van betrokkene.”
Zorgen over privacy en waterbedeffect
GroenLinks-PvdA heeft zorgen geuit over de gevolgen voor vrije toegang tot informatie en de ‘mission creep’ die kan ontstaan als leeftijdsverificatie Europees wordt ingevoerd. “Het internet wordt gekenmerkt door de vrijheid en anonimiteit voor gebruikers om zichzelf te ontplooien en ontwikkelen,” aldus de partij.
Karremans erkent deze bezwaren in zijn antwoord. “Daarom is de inzet van het kabinet dat in specifieke situaties moet worden afgewogen of de inzet ervan proportioneel is, en daadwerkelijk bijdraagt aan het doel en of er geen alternatief beschikbaar is dat minder inbreuk maakt op de rechten van betrokkene.” Als dit effect te groot is, kan de conclusie zijn dat leeftijdsverificatie niet het geschikte instrument is, en moet worden gekozen voor een ander middel.
Bestaande wetgeving als basis
Voor online gokken bestaat al wettelijke regelgeving via artikel 4.11 van het Besluit Kansspelen op Afstand. Aanbieders moeten leeftijdsverificatie baseren op betrouwbare bronnen zoals geldige identiteitsdocumenten. De Kansspelautoriteit kan optreden bij overtredingen.
Bij pornografische content is adequate leeftijdsverificatie nog niet wettelijk geregeld, zo stelt de ChristenUnie. “Wel ondersteunt de richtsnoer van artikel 28 DSA het gebruik van toegangsbeperkingen door leeftijdsverificatiemethoden als een passende en evenredige maatregel om een hoog niveau van privacy, veiligheid en beveiliging van minderjarigen te waarborgen wanneer bepaalde producten of diensten een hoog risico vormen voor minderjarigen,” aldus de minister.
Europese leeftijdsverificatie-app
De Europese Commissie presenteerde in juli een white label leeftijdsverificatie-app als tijdelijke oplossing tot de Europese digitale identiteitswallet eind 2026 beschikbaar komt. Het kabinet heeft de TNO opdracht gegeven om te onderzoeken welke opties hierop gebaseerd kunnen worden.
TNO brengt voor elke optie de juridische, financiële, organisatorische en technische haalbaarheid in kaart. Ook wordt onderzocht hoe fundamentele rechten zoals privacy, autonomie, veiligheid en inclusie geborgd kunnen worden. Op basis van de uitkomsten, verwacht in december, wil het kabinet kunnen beoordelen welke inzet van leeftijdsverificatie proportioneel is.
Lees ook: Kabinet pompt 430 miljoen euro extra in techindustrie