De Europese Unie wil de privacyregels van de GDPR (General Data Protection Regulation) aanpassen om AI-ontwikkeling te stimuleren. Een pakket aan wijzigingen moet bedrijven meer ruimte geven om gevoelige data te verwerken, terwijl Amerikaanse druk op vereenvoudiging van digitale regelgeving toeneemt.
De GDPR geldt wereldwijd als gouden standaard voor dataprivacy, maar investeerders en Amerikaanse techreuzen klagen al jaren over de beperkingen. De regelgeving zou Europa’s concurrentiepositie in AI ondermijnen. Nu bereidt de EU een ‘Digital Omnibus’ voor met diverse aanpassingen zo meldt Politico.
De voorgestelde wijzigingen maken het mogelijk om gevoelige data zoals informatie over politieke of religieuze overtuigingen, etniciteit en gezondheidsgegevens te verwerken voor training van AI-modellen. Ook komt er een nieuwe definitie van wat persoonlijke data is. Gepseudonimiseerde gegevens vallen mogelijk niet langer meer onder de huidige GDPR-bescherming.
Daarnaast wil de Commissie het cookie consent framework aanpakken. Websites en apps krijgen daardoor meer juridische ruimte om gebruikers te ‘volgen’, zonder dat er expliciete toestemming moet worden gegeven. Deze plannen worden op 19 november bekendgemaakt en zorgen nu al voor stevige discussie in de Europese Unie.
GDPR wankelt: Europese Commissie werkt aan versoepeling van privacywet
Druk vanuit Amerika
Volgens de Financial Times zet de Amerikaanse regering Europa onder druk om digitale regels te versimpelen. De concurrentie met China speelt daarbij ook een grote rol. Ook de AI Act, vorig jaar ingevoerd om risicovolle AI-systemen aan banden te leggen, moet mogelijk op de schop.
Bedrijven als Apple, Meta en Google waarschuwden eerder al dat het overmatig voorschrijven van regels innovatie kan verstikken. Ook Amerikaans vicepresident JD Vance sprak zich hier dit jaar over uit, noemt SiliconAngle. Hij stelde dat ‘buitensporige regelgeving’ Europa’s opkomende AI-industrie zou kunnen lamleggen.
Commissievoorzitter Ursula von der Leyen erkent de spanning. “AI heeft het vertrouwen van mensen nodig en moet veilig zijn,” zei ze.
Balans tussen veiligheid en innovatie
De EU staat voor een lastige afweging. Enerzijds moet de privacy van burgers geborgd blijven, anderzijds dreigt Europa achterop te raken in de internationale AI-race. De Digital Omnibus probeert beide belangen te verenigen, maar of dat lukt blijft afwachten.
Bedrijven krijgen straks meer vrijheid om data te gebruiken voor AI-toepassingen. Critici vrezen dat dit ten koste gaat van de bescherming die de GDPR jarenlang heeft geboden. De komende maanden wordt duidelijk of de EU deze balans kan vinden.