De Europese Commissie en de Verenigde Staten hebben een nieuwe Safe Harbour-overeenkomst gesloten. De nieuwe overeenkomst heeft de naam "EU VS Privacy Shield" gekregen. In de Verenigde Staten zal een ombudsman worden aangesteld die de klachten in behandeling neemt.
Het doel was om de nieuwe overeenkomst voor 31 januari te sluiten, maar daarin zijn de Europese Commissie en de Verenigde Staten niet geslaagd. Helemaal uit de lucht komt de nieuwe overeenkomst dus niet vallen. Wel zijn er nog grote vraagstukken onbeantwoord en dit komt voornamelijk doordat de tekst van de overeenkomst nog niet openbaar is gemaakt.
In Europa zijn namelijk veel zorgen over de Amerikaanse inlichtingendiensten die massasurveillance uitvoeren op Europese burgers en bedrijven. Dit is meerdere malen gebleken, voornamelijk uit de documenten die Edward Snowden openbaar heeft gemaakt. De VS zou nu de garantie hebben gegeven dat dataoverdrachten van bedrijven niet langer door inlichtingendiensten gebruikt mogen worden. De vraag is nog even hoe de Amerikanen dat juridisch onderbouwd hebben en welke sancties erop staan als dat wel gebeurd.
Europese burgers zullen daarnaast een eigen ombudsman krijgen in de Verenigde Staten waar ze hun klachten kwijt kunnen als hun gegeven toch misbruikt worden door de Verenigde Staten. In hoeverre deze ombudsman ook een geloofwaardige rol gaat vervullen en in staat is de Amerikaanse overheid te controleren is nog onduidelijk.
Bedrijven kunnen met deze overeenkomst ook weer data uitwisselen tussen Europa en de Verenigde Staten. Wel komen er strikte regels waarin is vastgelegd wat wel en niet is toegestaan. De Europese Commissie heeft aangegeven deze regels streng te gaan naleven, ook is er een clausule opgenomen waarbij bedrijven kunnen worden uitgesloten van de Privacy Shield-overeenkomst.
Vorig jaar oktober werd de Safe Harbour-overeenkomst van tafel geveegd door het Europese Hof van Justitie omdat de Amerikanen te weinig handvaten boden om een veilige opslag van Europese gegevens te garanderen. Vrijwel direct daarna werd gestart met de onderhandeling voor een nieuwe overeenkomst. De nieuwe overeenkomst zal de komende weken getoetst gaan worden en als deze opnieuw te weinig garanties biedt zal er ongetwijfeld een nieuwe rechtszaak volgen bij het Europese Hof. Dat is mogelijk nog een grote horde die Europa moet nemen.
Een andere grote horde is de goedkeuring van alle lidstaten voor de nieuwe overeenkomst. Alle 28 lidstaten moeten akkoord gaan met de nieuwe overeenkomst inclusief alle nationale privacywaakhonden. Als een van de lidstaten of waakhonden bezwaar maakt tegen de tekst dan zal er opnieuw moeten worden onderhandeld met de VS.
D66-Europarlementariër Sophie in ’t Veld laat per e-mail aan Techzine weten dat ze sceptisch is over het voorstel en dat ze de volledige tekst zo snel mogelijk openbaar en gepubliceerd wil hebben zodat er juridisch goed naar gekeken kan worden. "D66 wil zo snel mogelijk een grondige juridische beoordeling van de toegezegde waarborgen van de VS. De juridische status van deze toezeggingen is erg onduidelijk en het is hoogst twijfelachtig of ze voldoende bescherming aan Europese burgers bieden. Daarnaast is het ook maar de vraag of het nieuwe voorstel voldoet aan de door het Europees Hof van Justitie vastgestelde eisen in de Schrems-zaak. De zogenaamde garanties lijken juridisch boterzacht."
16 uur geleden
