2min

Het omstreden plan voor de aanleg van een datacenter in Zeewolde is slechts één van de 20 tot 25 projecten die momenteel in Nederland wordt besproken. Dat schat staatssecretaris Yeşilgöz in een antwoordbrief op kamervragen over de komst van megadatacenters in Nederland.

De kamervraag naar de komst van Nederlandse datacenters werd in juli gesteld. De timing van het antwoord van staatssecretaris Yeşilgöz is niet aan toeval overgelaten.

Gisteren keurde de gemeenteraad van Zeewolde een plan goed om een megadatacenter van Meta in Zeewolde aan te leggen. Beleid rondom de aanleg van datacenters wordt grotendeels op een provinciaal niveau bepaald. Dat wringt met meerdere hoeken van de maatschappij.

Zowel landelijke politici als burgers en de gemeenteraad van Zeewolde betuigen dat beslissingen over de aanleg van datacenters een te grote impact hebben om op een provinciaal niveau te nemen. Gisteravond, tijdens de raadsvergadering waar de gemeenteraad van Zeewole groen licht gaf voor de aanleg van een Meta datacenter in Zeewolde, erkende meerdere raadsleden dat het expertise over het onderwerp ontbrak.

“We zijn een lekenbestuur, deeltijdpolitici, amatteurs van de avonduren”, benoemde een van de beslissers. Toch besliste de raad. “We zijn ook kritisch, verantwoordingsgevoelig en niet achterlijk”, werd toegevoegd. Desonandanks ligt het plan onder vuur. Critici trekken de duurzaamheidsimpact van het plan in twijfel. Anderen menen dat de gemeente onvoldoende en onvolledig over het plan heeft gecommuniceerd.

Het laatste heeft grond. De ontwerpplannen voor een datacenter in Zeewolde werden in 2019 opgesteld naar aanleiding van interesse van een “Amerikaans techbedrijf”, zoals de gemeente toentertijd beschreef. Tijdens de opstelling en bespreking van de ontwerpplannen is de identiteit van het bedrijf geheim gehouden. Uiteindelijk tradt de organisatie zelf naar buiten: Meta, moederbedrijf van Facebook.

Vandaag niet, morgen wel

Duurzaamheidsoverwegingen worden nog beantwoord, want in het geval van Zeewolde heeft de raad geen laatste zegje. Het stroomverbruik is dusdanig hoog dat het project onder een landelijke richtlijn valt. De landelijke overheid bepaalt.

Dat geldt niet voor elk datacenterproject. Het maatschappelijke probleem is onbewogen: huidige wetten stellen gemeenten in staat om te beslissen over projecten met landelijke gevolgen. Van de reactie van staatssecretaris Yeşilgöz leren we dat er in Nederland 20 tot 25 datacenterprojecten lopen. De nieuwe landelijke coalitie schrijft in het regeerakkoord dat de “de landelijke regie en de toelatingscriteria bij de vergunningverlening” wordt aangescherpt. De grote vraag is of dat op tijd gebeurt om een herhaling van Zeewolde te voorkomen.

We spraken over het onderwerp in een podcast: ‘de zeperd van Zeewolde’. Luister de podcast hier om in een mum van tijd volledig op de hoogte te zijn.

Tip: Coalitieakkoord laat zien dat partijen nog steeds digibeet zijn