Als de scheidsrechter blaast op zijn fluitje voor de start van Duitsland – Portugal in de Allianz Arena in München, betekent dat het begin van de wedstrijd voor miljoenen kijkers thuis en 70.000 mensen in het stadion. Dat klinkt eenvoudig, maar achter deze voetbalwedstrijd zit een technologische operatie die al maandenlang bezig is. We kregen een kijkje achter de schermen.
Atos is sinds 2022 de officiële IT-partner van de UEFA. De opdracht vanuit de UEFA is simpel en gecompliceerd tegelijk: alles rondom de voetbalwedstrijden moet naadloos verlopen. Of het nu gaat om het verstrekken en beveiligen van digitale tickets, de accreditatie van personeel en VIP’s, het leveren van live-statistieken aan partners, de app voor fan engagement tijdens een EK, of de netwerkkabels langs de lijn voor alle aanwezige sportfotografen. Alles moet vlekkeloos werken.
Sommige voetbalsupporters zijn zich ervan bewust dat de UEFA stadions visueel naar zijn eigen hand zet. Alle reclameborden worden aangepast naar UEFA-sponsoren, andere sponsoruitingen moeten weg of worden afgedekt, het bier van het stadion wordt omgeruild voor dat van de UEFA-sponsor en zo kunnen we nog wel even doorgaan. Technologisch is de impact echter nog veel groter.
Een maand aan voorbereiding
Veel moderne voetbalstadions hebben al de nodige IT-infrastructuur. Toch is dat zelden voldoende voor een UEFA-wedstrijd. In de Allianz Arena, waar Bayern München normaliter zijn wedstrijden afwerkt, is het zeker niet slecht, maar wel onvoldoende voor de UEFA. In totaal had de UEFA een maand aan voorbereiding nodig om alles goed te regelen.
Zo heeft Atos in het stadion een volledig redundant netwerk aangelegd voor allerlei kritieke operaties. Denk bijvoorbeeld aan de matchorganisatie, VIP en hospitality, media-activiteiten, broadcasters, commerciële dienstverlening en beveiliging.
Dit is meer dan even een paar kabels trekken, er liggent tientallen kilometers aan kabels. Alles om de garantie te hebben dat de technologie niet faalt tijdens een wedstrijd. Nu is de Allianz Arena inmiddels bekend terrein voor de UEFA en Atos, er zijn hier regelmatig wedstrijden gespeeld op hoog niveau. Er zijn in Europa echter ook veel verouderde stadions waar veel meer modernisatie nodig is, daar is dan ook meer tijd voor nodig.
Het is een enorme logistieke operatie die vraagt om veel expertise om dit soepel te laten verlopen. Want hoewel er een maand nodig is van het eerste bezoek tot de laatste controle, kan de UEFA geen claim leggen op het stadion voor een maand. Uiteindelijk wordt alles in enkele dagen uitgerold en vervolgens ook weer weggehaald.
Standaardisatie en vooraf geconfigureerde systemen
Atos heeft enorm veel standaardisatie doorgevoerd bij het uitrollen van de infrastructuur in een stadion. Zo zijn er standaardboxen met apparatuur ontwikkeld die in elk stadion zijn te plaatsen. Daar wordt alles op aangesloten en het werkt dan ook direct. De configuratie van die boxen is ook altijd identiek en houdt rekening met allerlei scenario’s.
Als je in drie dagen kilometers aan kabels en infrastructuur uitrolt, heb je simpelweg geen tijd om op locatie nog configuratiewijzigingen door te voeren. Alles moet direct werken.
Het stopt echter niet bij het leveren van de infrastructuur. Ook de toegang tot een stadion en de beveiliging is digitaal geregeld door Atos.
Het einde van de papieren ticket
De papieren ticket met QR-code is bij de UEFA verleden tijd. Atos heeft voor de UEFA een app ontwikkeld die elke toeschouwer moet downloaden en installeren, want daarop staat het extra beveiligde toegangsticket. Dat betekent ook dat mensen zonder smartphone niet langer een UEFA-wedstrijd kunnen bezoeken. De smartphone is nu een vereiste.
Hoewel je soms al weken of maanden van tevoren weet dat je een UEFA-wedstrijd gaat bezoeken, kun je het ticket niet bekijken in de app. Dat kan pas op de dag van de wedstrijd en wanneer je fysiek in de buurt bent van het stadion. De app vereist dan ook toegang tot de GPS van je smartphone. Zodra je bij het stadion bent verschijnt er een beveiligde QR-code met bewegende elementen die elke minuut wordt vervangen. Dit zorgt ervoor dat QR-codes niet zijn te kopiëren.
Accreditatie voor medewerkers en VIP’s
Naast de toeschouwers in een stadion zijn er ook nog duizenden mensen in en rond het stadion aan het werk. Die moeten ook toegang krijgen en dat gebeurt middels een accreditatieproces. Atos heeft een portaal ontwikkeld voor de UEFA waar medewerkers, media, teams, partners en VIP’s zich kunnen aanmelden. Het is vervolgens aan de UEFA om die aanvragen te beoordelen, na goedkeuring kunnen deze personen een badge ophalen met de juiste accreditaties.
Om toegang te krijgen tot een stadion is een badge nodig en die is op te halen bij een accreditatiecentrum. Dit is een gebouw dat binnen enkele kilometers van het stadion te vinden is. Hier worden identiteitsbewijzen gecontroleerd en de speciale accreditatiepassen geprint en voorzien van een beveiligingschip. VIP’s hoeven overigens niet langs een accreditatiecentrum, daarvoor heeft de UEFA in de VIP-hotels een speciale accreditatiebalie ingericht.
Alle personen met accreditatie hebben toegang tot bepaalde delen van het stadion, wat zichtbaar te lezen is op de badge, maar ook in de chip. Bij de toegangsdeuren wordt die chip ook steeds uitgelezen met een handscanner, waardoor de UEFA ook op elk moment een accreditatie kan intrekken. Tijdens het EK in 2024 verwerkte Atos 130.000 accreditatieverzoeken.
Atos helpt UEFA innoveren richting de toekomst
Met het accreditatiesysteem en de extra beveiligde toegangstickets heeft Atos de beveiliging van veel voetbalwedstrijden al naar een hoger niveau weten te brengen. Naast de technologie rondom de wedstrijd doet Atos nog meer. De manier waarop sport wordt geconsumeerd verandert continu. Dat betekent dat de UEFA moet innoveren. Atos heeft hier veel ervaring mee: voordat het partner was van de UEFA heeft het twintig jaar lang de IT geregeld voor de Olympische Spelen. Daarin is in twintig jaar ook veel veranderd – denk aan de opkomst van de smartphone, de overgang van HD naar Full HD naar 4K. Allemaal technische uitdagingen die vragen om een andere manier van content aanbieden.
De manier waarop men naar sport kijkt verandert. Uit onderzoek van Atos komt naar voren dat 77 procent van de mensen boven de 56 jaar de sportwedstrijden nog op televisie kijkt. In de leeftijdsgroep 40 tot 56 jaar is dat nog maar 57 procent. Onder millennials en Gen Z is dat slechts 35 procent. De jongere doelgroep haakt dus af als het gaat om sport consumeren via televisie. Daar staat tegenover dat ze wel veel sport consumeren op hun smartphone: maar liefst 65 procent kijkt sport op de telefoon.
Het aanbieden van een videofeed vanuit een app op een smartphone is tegenwoordig goed te realiseren. Het biedt echter veel meer mogelijkheden: de UEFA kan via een app ook veel meer personalisatie aanbieden, meer technologie inzetten, realtime data gebruiken en betrokkenheid creëren. Met een standaard videostream kan je weinig, maar wanneer die wordt aangeboden via een app, zijn de mogelijkheden enorm. Dan komt de stream via een intelligent platform.
Je kan op individueel niveau zien waar een kijker vandaan komt, welke video’s hij of zij bekijkt en van welke club, land of speler de kijker fan is. Op basis daarvan kun je meer content gaan aanbieden die binnen de interesses van de kijker vallen. Dat kunnen artikelen zijn over een training, beelden van een persconferentie, of de highlights van een speler of team.
De app en fanervaring wordt steeds belangrijker
Tijdens UEFA EURO 2024 hebben Atos en UEFA al veel geïnvesteerd in de app-ervaring. Met als doel meer fans te betrekken bij het toernooi en ook een betere mobiele ervaring te bieden. Uiteindelijk is de app 6 miljoen keer gedownload en zijn er 1,3 miljard pushmeldingen gestuurd tijdens het toernooi. Daarin werd duidelijk dat fans echt alles direct wilden weten. Atos liet weten dat de onderliggende infrastructuur in staat was om sneller een pushmelding van een doelpunt af te leveren dan dat het zichtbaar was op televisie. Wellicht moeten ze dat in de toekomst wat seconden vertragen, maar het laat wel zien hoe belangrijk Atos en de UEFA de mobiele ervaring vinden.
Data speelt hierin een enorm grote rol. Data van de fan is eenvoudig te verzamlen via de app. Er is echter ook veel data beschikbaar van een live wedstrijd, wedstrijden uit het verleden, spelerstatistieken en dergelijke. Videobeelden van wedstrijden worden al jaren door mensen geanalyseerd en omgezet in data. Dit kan tegenwoordig ook met AI. Een AI kan ook diepgaandere analyses doen, die de UEFA kan gebruiken om de ervaring en informatievoorziening verder te verhogen. Daar liggen dan ook nog kansen voor de toekomst.
Fysieke en digitale beveiliging op een hoog niveau
We stonden al even stil bij de beveiliging van de nieuwe toegangskaarten en accreditatie van personen. Atos heeft nog meer tools ontwikkeld om de UEFA te helpen bij het veilig organiseren van wedstrijden en toernooien. Zo is er een dashboard ontwikkeld op basis van AI dat een inschatting kan maken hoe risicovol bepaalde wedstrijden zijn. Op basis van de twee teams die tegen elkaar spelen en de locatie is een inschatting te maken hoe risicovol de wedstrijd is. De fans van sommige clubs of zelfs van landen gaan niet zo goed samen. Daarbij is het mogelijk om historische data, eerdere incidenten op basis van media- en politierapporten, de politieke context te gebruiken en te analyseren. Dit helpt de UEFA maar ook de gemeenten en politie enorm bij het veilig organiseren van wedstrijden.
Cybersecurity: de digitale beveiliging
Aangezien enorm veel processen rondom een wedstrijd digitaal zijn gemaakt, moet de onderliggende infrastructuur veilig en betrouwbaar zijn. Dat betekent dat Atos ervoor moet zorgen dat de cybersecurity van het allerhoogste niveau is. Als er voorafgaand aan een wedstrijd tienduizenden mensen een stadion in willen, dan moeten de toegangskaartjes wel laden.
Het netwerk in een stadion is verbonden met het internet en moet allerlei kritieke diensten afhandelen. Dat mag en kan simpelweg niet plat komen te liggen. Dat moet dan ook goed beveiligd worden. Mogelijke kwetsbaarheden moeten tijdig worden gedetecteerd en opgelost. Die kunnen ook in bijvoorbeeld edge-devices zitten, denk aan een verouderde printer of een point-of-sale apparaat van een horecagelegenheid in een stadion. Het vraagt om een hoog kennisniveau in een dynamische omgeving waarbij het niet altijd mogelijk is om alle endpoints goed in kaart te brengen.
Tijdens UEFA EURO 2024 heeft Atos 3 miljard security events weten terug te brengen tot zo’n 800 waarschuwingen, maar heeft er uiteindelijk geen enkel cybersecurity-incident plaatsgevonden. Die score wil het ongetwijfeld graag behouden.
De onzichtbare revolutie
Voor de gemiddelde voetbalkijker is het spelletje in de afgelopen jaren maar weinig veranderd. Deze voetbalwedstrijd tussen Duitsland en Portugal was vermakelijk om te zien, maar niet anders dan normaal. Portugal kan nog steeds tijdrekken. Toch weten we nu dat achter elke goal, elk statistiekje op je smartphone of elke uitzending een enorme hoeveelheid technologie en infrastructuur zit.
Wat dat betreft zijn de prestaties op de achtergrond indrukwekkender dan sommige voetbalwedstrijden tijdens een EK. Als met AI de juiste risico-inschatting wordt gemaakt, de app sneller is dan het tv-signaal en alles betrouwbaar en veilig blijft draaien zonder interruptie, dan is dat een top prestatie.