2min

China laat zijn technologische opmars niet tegenhouden door wetenschappelijke of technologische obstakels die andere landen opwerpen. Dat was de boodschap van de Chinese president Xi Jinping aan demissionair premier Mark Rutte, tijdens diens bezoek aan Beijing woensdag. Xi doelde daarbij onder meer op de exportrestricties die Nederland oplegt aan ASML, onder druk van de Verenigde Staten.

Het verkapte dreigement was weliswaar gehuld in termen van ‘samenwerking in een multipolaire wereld’, maar, zo stelde Xi Jinping, ‘het opwerpen van wetenschappelijke of technische barrières en het verbreken van toeleveringsketens leidt alleen maar tot verdeeldheid en confrontatie’. Rutte’s reactie daarop was dat het verbreken van economische samenwerking geenszins het doel is van Nederland, evenmin als het schaden van de technologische ontwikkeling van het land.

Xi’s opmerkingen volgden op de beslissing van Nederland om exportbeperkingen op te leggen aan geavanceerde chipmachines, waaronder de extreem ultraviolette lithografieapparatuur (EUV-scanners) van ASML. China laat zijn technologische vooruitgang echter niet belemmeren, verklaarde Xi, waarbij hij het recht van zijn land op ontwikkeling benadrukte. ‘Openstellen en samenwerken’ is de enige keuze in een mondiale markt, stelde hij.

Spanningen tussen de VS en China

De exportbeperkingen zijn het gevolg van spanningen tussen de VS en China over de toegang van die laatste tot westerse technologie, zoals hoogwaardige processoren voor gebruik in militaire toepassingen. De VS zet bondgenoten als Nederland onder druk om mee te doen.

Als gevolg krijgen Chinese halfgeleiderfabrikanten lastiger toegang tot essentiële apparatuur zoals lithografietools, noodzakelijk voor chipfabricage. Andere restricties betreffen een verbod voor Chinese klanten om krachtige AI-hardware van Nvidia te ontvangen. Ook weren westerse landen 5G-apparatuur en andere hardware van Huawei uit veiligheidsoverwegingen.

Als reactie op de beperkingen die vanuit Washington zijn georkestreerd, bepaalde China dat gemeenten, ministeries en andere overheidsinstanties in het land geen Windows-computers of chips van Intel en AMD meer mogen gebruiken. Dit besluit is bedoeld als klap aan de Amerikaanse chipmarkt.

Chinese technologie gedateerd houden

Het doel van Amerika is om de chiptechnologie van China gedateerd te houden. Vertrekkend CEO van ASML Peter Wennink, die de handel met China flink zag dalen door de restricties, waarschuwde echter dat zo’n strenge aanpak averechts kan werken. Het tempo van innovatie in China zou aanzienlijk versnellen doordat het voortaan op eigen kracht zichzelf van geavanceerde processoren moet voorzien. Zo stopt het land tientallen miljarden euro’s in Huawei om van dit bedrijf een chipgrootmacht te maken.

Hoewel Nederland doorgaans vriendelijke banden met China onderhoudt en er heel wat bedrijven zijn die investeren in China -ook op uitnodiging van het land zelf- wekt de volgzame houding van Nederland ten opzichte van de VS wrevel. China kleedt de retoriek diplomatiek in door samenwerking te benadrukken, maar het land lijkt vastberaden zichzelf te profileren als een technologische grootmacht, ongeacht restricties die andere landen op aanwijzing van de VS opleggen.

Lees ook: “ASML schrapte leveringen naar China onder druk van VS”