5min

Eindelijk lijkt er een keerpunt te zijn bereikt. Als we Epko van Nisselrooij van Axis mogen geloven zijn de meeste Nederlandse steden wakker geworden en beginnen ze het nut en noodzaak van een goede smart city-strategie in te zien. Ook worden er volgens hem knopen doorgehakt en serieuze investeringen gedaan.

Axis staat bekend om de productie van bewakingscamera’s en sinds enkele jaren ook connected audio-oplossingen en allerlei vormen van video- en audio-analyse. Om dergelijke oplossingen en toepassingen ook effectief in te zetten en ondersteunend te laten zijn voor de processen, investeert Axis in mensen die kennis hebben van verschillende verticale markten. Het bedrijf is daarom ook zeer actief op het gebied van smart cities en daarin volgen we ze al enkele jaren op de voet. We schoven aan bij Epko van Nisselrooij om te horen hoe het gaat met de smart cities in Nederland. Iets waar wij niet altijd uitermate positief over zijn geweest. Zo constateerden we eerder dat Nederlandse steden compleet falen met smart city-beleid. Ook Prins Constantijn was begin 2019 nog behoorlijk kritisch over Nederlandse steden.

Nederlandse steden maken serieus werk van smart cities

Van Nisselrooij is betrokken bij een behoorlijk aantal smart city-projecten en -ontwikkelingen in Nederland. Hij geeft advies vanuit Axis over camerabeveiliging, maar ook hoe camera’s als sensor gebruikt kunnen worden of hoe Axis-partners kunnen helpen met geluidsdetectie of het meten van de luchtkwaliteit. Volgens hem is er duidelijk een verandering merkbaar bij de Nederlandse steden en maken Nederlandse steden serieus werk van smart cities sinds we elkaar de laatste keer spraken. Het afgelopen jaar zijn de gesprekken een stuk concreter geworden en hebben steden meer budget vrijgemaakt, waardoor er ook meer mogelijk is.

Nederlandse steden willen slimme palen voor onder meer 5G

Volgens Van Nisselrooij zijn de steden al aan het voorsorteren op de komst van 5G en beginnen ze de voordelen van proefprojecten te zien, wat dat eventueel zou kunnen doen op grote schaal. Het grote verschil tussen 5G en 4G is namelijk dat er bij 5G veel meer opstelpunten komen voor antennes. De bestaande masten zullen allemaal behouden blijven. Daarnaast komen er rondom een mast nog een tiental of tientallen small cells, oftewel kleine opstelpunten met 5G-toegang.

In Nederland vinden we het erg belangrijk hoe het straatbeeld eruit ziet en willen we niet dat er aan allerlei gevels kasten en kabels komen te hangen. Iets wat je in andere landen nog wel veel ziet. De Nederlandse steden zouden graag zien dat alle small cells straks onzichtbaar worden geplaatst in de lichtmasten (lantaarnpalen). Daarom wordt er nu al druk gesproken met allerlei partijen en kiezen steden voor lichtmasten die modulair zijn en voorbereid zijn op de toevoeging van modules. 5G is namelijk niet de enige toepassing in de slimme lichtmast.

Ook zaken als geluid-, licht- en luchtkwaliteitsmetingen kunnen worden toegevoegd aan lichtmasten. Axis levert ook camera’s die in en aan een lichtmast kunnen worden gekoppeld.

Samenwerking binnen steden rond smart cities steeds beter

Van Nisselrooij laat weten dat hij ook een toename ziet van meer complexe toepassingen waar meer gemeentelijke afdelingen en instanties bij betrokken zijn. Een van de problemen die prins Constantijn vorig jaar ook al aankaarte bij Techzine. Voor een goed smart city-beleid heb je langetermijnvisie nodig en moet je over de silo’s in de gemeenten heen regeren.

Zo ziet Van Nisselrooij een toename in het gebruik van de camera als sensor. Dus niet alleen voor videotoezicht in binnensteden en uitgaansgebieden, maar ook om voetgangersstromen of verkeersstromen in kaart te brengen. Of om kentekens te scannen om milieuzones te handhaven. Hierbij worden niet de videobeelden bekeken. In plaats daarvan analyseert een computer de beelden. Door middel van machine learning-modellen worden voetgangers geteld of kentekens gefilterd.

Voorbeelden hoe gemeenten dezelfde sensoren meerdere malen gebruiken

De verzamelde en geanalyseerde data kan vervolgens weer door verschillende afdelingen binnen de gemeenten worden gebruikt. Zo kan de mobiliteitsafdeling de stoplichten in de stad optimaliseren om uitstoot in de stad en geluidsoverlast te verminderen, bijvoorbeeld door tijdens de spits bepaalde routes te optimaliseren.

De stadsplanning kan op haar beurt op basis van de gegevens besluiten om een bredere ringweg rond de stad te leggen, of een nieuwe aftakking te maken richting de snelweg om een ring of binnenstad te ontlasten. De politie kan op basis van de voetgangersstromen tijdens evenementen besluiten om een gedeelte van de stad af te sluiten wanneer het te druk wordt, zodat de veiligheid kan worden gewaarborgd en hulpdiensten beschikbaar blijven rondom het evenement.

Eén sensor kan meerdere afdelingen binnen de gemeenten voorzien van data en helpen in de besluitvorming.

Van Nisselrooij stelt dat één sensor meerdere afdelingen van de gemeenten kan voorzien van data en ze helpen in de besluitvorming. Dit begint steeds meer een standaard te worden, veel gemeenten zijn het aan het omarmen. Wel laat hij weten dat het voor de ene stad makkelijker is dan voor de andere. Zeker steden die de afgelopen jaren hebben geïnvesteerd in een eigen glasvezelring rond de stad plukken daar nu de vruchten van. Ze kunnen alle sensoren op het eigen netwerk aansluiten en hoeven hiervoor geen aparte contracten te sluiten met leveranciers.

Steden gaan stadstoezichtruimtes ombouwen tot een centrale stadscockpit

In veel steden is er een centrale ruimte waar toezicht wordt gehouden op de binnenstad met behulp van camera’s. Deze ruimte was voorheen exclusief voorbehouden aan de politie, maar dat ziet Van Nisselrooij nu veranderen. Het begint steeds meer een centrale stadscockpit te worden waar alle data binnenkomt en waar diverse instanties en divisies van de gemeente gaan samenwerken.

Zo besluiten steeds meer steden om alarmmeldingen (spreek en luisterverbinding) van liften, parkeergarages en dergelijk ook naar dit soort ruimtes te leiden. Op die manier kan er centraal aangestuurd worden op meldingen. Ook kunnen steden in de wat meer onrustige gebieden paniekknoppen installeren, zodat burgers die zich onveilig voelen direct in contact kunnen staan met zo’n stadscockpit.

Axis ziet mogelijkheden toenemen en reden om verder te investeren

Recent was Axis aanwezig in Barcelona op de Smart City Expo. Deze beurs groeit elk jaar en hier zijn Nederlandse steden vaak goed vertegenwoordigd. Van Nisselrooij stelt dat de recente editie zonder twijfel de beste editie was. Ook voor Axis was dit een goede graadmeter om verder te investeren in het portfolio. Het afgelopen jaar heeft het bedrijf speciale camera’s op de markt gebracht voor smart city-doeleinden. De eerste is gespecialiseerd in het herkennen van kentekens. De software voor het herkennen van kentekens zit daarbij in de camera geïntegreerd, waardoor dit razendsnel gebeurt. Bijvoorbeeld om milieuzones te handhaven of zones in de binnenstad voor alleen bestemmingsverkeer.

Een andere camera die Axis heeft ontwikkeld, heeft het samen met het moederbedrijf Canon gebouwd. Deze camera beschikt over een zeer hoogwaardige lens van Canon, waarmee het mogelijk is om in realtime het aantal mensen te tellen dat in beeld staat. Deze camera kan ingezet worden op evenementen om erachter te komen hoe druk het is in een gebied.

In 2020 verwacht Van Nisselrooij nog enkele producten die specifiek zijn ontwikkeld voor smart city-doeleinden. Helaas is het nu nog te vroeg om hier dieper op in te gaan, maar volgens hem zorgt de serieuzere houding van veel steden voor een beter klimaat en dus ook kansen voor nieuwe innovatieve producten.

Tip: Wat is een smart city en wat zijn de mogelijkheden?