De non-profits TNO, NFI en SURF gaan een AI-model ontwikkelen om de digitale soevereiniteit van Nederland te versterken en bestendigen. De belangrijkste pijlers voor de drie partijen zijn volgens hen transparantie, eerlijkheid en toetsbaarheid.
De ontwikkeling van het model wordt gefinancierd door het ministerie van Economische Zaken & Klimaat. Voor het project is 13,5 miljoen beschikbaar gesteld vanuit de overheid. Het dient een ‘virtuele faciliteit’ te worden, waar partners aan kunnen bijdragen of op voort kunnen borduren. GPT-NL zal worden ontwikkeld om geschikt te zijn voor toepassingen in onder meer de gezondheidszorg, het onderwijs, dienstverlening en ’talrijke andere domeinen’.
Twee fases
Men spreekt over een uitvoering van een plan in twee fasen. Allereerst zal het komende jaar in het teken staan van de daadwerkelijke ontwikkeling van het AI-model, met hulp van de academische wereld. Daarna hopen de betrokken partijen het model te kunnen draaien met behulp van de nationale supercomputer en het te kunnen exploiteren.
Digitale soevereiniteit
TNO haalt ChatGPT als schoolvoorbeeld van een LLM aan die in principe uiterst nuttig kan zijn, maar te maken heeft met ongewenste ‘juridische en ethische aspecten’. Concreet houdt dit in dat er bij eindgebruikers veelal niet duidelijk is hoe het model tot stand is gekomen, welke data de ontwikkelaars hebben ingezet ter training van het model en hoe men kan garanderen dat er geen ongewenste outputs verschijnen. Daar zijn veel ietwat komische uitingen van, zoals de aanvankelijke grofheid van Bing Chat in februari van dit jaar. Echter zijn onjuistheden in antwoorden voor professionele toepassingen onmiskenbaar problematisch.
Daarnaast zijn de veelgebruikte LLM’s van Google, OpenAI en Meta van Amerikaanse komaf, iets dat de al bestaande afhankelijkheid van techbedrijven uit dat land in Europa versterkt bij het gebruik van deze modellen. TNO haalt eveneens China aan als voedingsbodem voor LLM’s, die het land onder meer voor eigen gebruik ontwikkelt. “Deze modellen zijn meestal niet open naar gebruikers, onderzoekers en overheden over de gebruikte data of de getrainde modellen,” aldus TNO. Die problemen wil men verhelpen door zelf een model te ontwikkelen, waarmee ook expertise in eigen land wordt ontwikkeld die voor verdere ontwikkeling van pas zal komen.
Nederlands
Opvallend is het Nederlandse tintje dat de ontwikkelaars van GPT-NL willen voeden. Zo is de hoop dat het niet alleen specifiek in de Nederlandse taal uitblinkt (iets dat niet geldt voor de oorspronkelijk Engelstalige alternatieven), maar ook met aandacht voor bijvoorbeeld duurzaamheid en de toepasbaarheid om bij te springen tegen de krapte op de arbeidsmarkt. Het zijn ambitieuze plannen die het komende jaar dus tot een daadwerkelijk AI-model moeten leiden. TNO, SURF en NFI moedigen andere partijen aan om het project te versterken met data of kennis.
Tip: Snowflake Cortex: LLM’s in de handen van alle gebruikers
2 dagen geleden
Expert bijdrage
