3min

De Europese Unie heeft zijn officiële plannen voor de Digital Services Act en Digital Markets Act bekendgemaakt. Met de wetgevingen wil de EU oneerlijke concurrentie in de techmarkt voorkomen en de online rechten van gebruikers beschermen.

De nieuwe voorstellen zijn op de website van de EU gepubliceerd.

Digital Services Act

De Digital Services Act richt zich op het beschermen van de rechten van consumenten die gebruikmaken van de producten van techbedrijven. Het moet de techbedrijven dwingen zich aan ‘Europese waarden’ te houden, zoals mensenrechten, vrijheid, democratie, gelijkheid en de rechtsstaat. Concreet bestaan de regels uit een aantal punten:

  • Regels voor het verwijderen van illegale goederen, diensten of content van het internet;
  • Waarborgen voor gebruikers wiens content onterecht van platforms verwijderd is;
  • Verplichtingen voor zeer grote platforms om actief actie te ondernemen om misbruik van hun systemen te voorkomen;
  • Transparantie in zaken als online advertenties en de algoritmes die worden gebruikt om content aan gebruikers aan te raden;
  • De EU krijgt de macht om te onderzoeken hoe platforms werken, met toegang tot de gegevens van de platforms;
  • Verkopers op online marktplaatsen moeten te traceren zijn, om de verkoop van illegale goederen tegen te gaan;
  • Een samenwerking tussen verschillende autoriteiten om de regels effectief te kunnen handhaven.

Deze nieuwe regels zijn van toepassing op alle platforms die meer dan 10 procent van de Europese bevolking bedienen. Dit komt neer op 45 miljoen gebruikers.

Digital Markets Act

Om te voorkomen dat techreuzen te veel macht krijgen op de Europese markt, zijn er speciaal voor dit type bedrijven nog een aantal extra regels opgesteld. De regels moeten lock-insituaties of oneerlijk gebruik van data voorkomen en innovatie aanmoedigen. De hoofdpunten van de Digital Markets Act zijn:

  • De DMA is alleen van toepassing op grote bedrijven die het meest gevoelig zijn voor oneerlijke praktijken, zoals zoekmachines, sociale netwerken of verkoopplatforms. Dergelijke bedrijven worden ‘gatekeepers’ genoemd;
  • Dergelijke gatekeepers worden aan de hand van specifieke drempelwaardes onderscheiden, maar kunnen ook handmatig worden aangewezen na een onderzoek;
  • Duidelijk oneerlijke marktpraktijken worden verboden, zoals het voorkomen dat gebruikers voorgeïnstalleerde apps kunnen verwijderen;
  • Gatekeepers moeten het mogelijk maken voor software van derde partijen om te integreren met hun eigen services, bijvoorbeeld met een publieke API;
  • Significante sancties als een bedrijf zich niet aan de DMA-regels houdt;
  • De Europese Commissie behoudt zich het recht om gerichte onderzoeken uit te voeren of nieuwe praktijken en services aan de wetgeving toegevoegd moeten worden.

Bedrijven die zich niet aan deze mededingingsregels houden, riskeren hoge boetes die kunnen oplopen tot 10 procent van hun jaarlijkse wereldwijde omzet. Wanneer bedrijven drie keer in binnen vijf jaar de regels overtreden, lopen ze het risico om opgebroken te worden.

Drempelwaardes

Het bepalen van de criteria waaronder de ‘gatekeeper’-bedrijven vallen, lijkt niet eenvoudig te zijn geweest. Margrethe Vestager zei eerder dat de EU de bedrijven niet handmatig zou moeten aanwijzen, maar dat dit aan de hand van duidelijk gedefinieerde drempelwaardes moet gebeuren. Uiteindelijk is er gekozen om dit te baseren op het aantal gebruikers en wanneer het bedrijf in meerdere markten tegelijk actief is.

Het voorstel wordt vanaf nu bediscussieerd door het Europees Parlement en de lidstaten van de EU. Pas daarna wordt er een definitieve variant van het voorstel opgezet.