In de regio Eindhoven kunnen de komende jaren flink wat extra huizen gebouwd worden door de hulp van ASML. De chipmachinefabrikant heeft besloten om bij te springen om de bouw van goedkope huizen van de grond te krijgen. Het doet dit zonder winstoogmerk en de huizen zijn niet bedoeld voor het eigen personeel.
In de regio Eindhoven is er net als elders in Nederland sprake van een grote woningnood. ASML dat met zijn hoofdkantoor is gevestigd in Veldhoven ervaart hier ook de nadelen van. Het bedrijf groeit harder dan ooit en neemt maandelijks honderden nieuwe werknemers aan. Zij moeten ook ergens wonen. In de afgelopen vijf jaar heeft ASML het aantal werknemers zien verdubbelen, in totaal werken er nu 40.000 mensen bij het bedrijf. Ook toeleveranciers van ASML die in veel gevallen in de regio zitten zijn daardoor gegroeid. Dat alles heeft gezorgd voor de nodige extra druk op de woningmarkt.
Dit heeft ervoor gezorgd dat het vrijwel onmogelijk is geworden voor mensen met een lager (midden)inkomen om een huis te krijgen in de regio. Daar wil ASML nu iets aan doen door projectontwikkelaars te helpen met de bouw van nieuwe huizen. Zodat meer mensen in de regio de kans krijgen een huis te huren of te kopen. Het gaat om huizen met een huur tot maximaal 1100 euro per maand of een koopprijs van maximaal 375.000 euro. ASML laat expliciet weten dat de huizen niet zijn bedoeld voor de eigen werknemers.
Lees ook: ASML opent extra kantoor in Den Bosch
ASML stelt wel voorwaarden aan de steun voor projectontwikkelaars
Op dit moment is ASML in gesprek met drie lopende woningbouwprojecten, om die met de ASML-miljoenen sneller van de grond te krijgen. Dit geld is echter niet vrij beschikbaar en hier zijn voorwaarden aan verbonden. Zo wil ASML enkel projecten ondersteunen met minimaal 100 woningen, de betrokken gemeenten moeten aangeven dat de projecten belangrijk zijn en de bijdrage van ASML mag niet marktverstorend zijn. Waarmee ASML vooral wil zeggen dat het niet bedoeld is om de zakken van ontwikkelaars te vullen. Het geld moet eventuele gaten in de begroting dichten of risico’s wegnemen. Zo heeft ASML bijvoorbeeld aangegeven dat als woningen gebouwd worden, maar de projectontwikkelaar krijgt ze niet verkocht, dat ASML ze wel wil aankopen. Hierdoor loopt de ontwikkelaar minder risico.
ASML stelt in elk geval niet de “goedkope geldautomaat” van projectontwikkelaars te willen zijn. Op dit moment wordt gesproken over de bouw van ongeveer 500 woningen, maar ASML stelt dat er nog ruimte is voor meer projecten en woningen.
Wat levert het ASML op?
Mensen vragen zich wellicht af waarom ASML dit doet, want het levert ze op het eerste gezicht niets op. Commerciële bedrijven die huizen bouwen gebeurde in de vorige eeuw veel vaker, tegenwoordig zien we dat nog maar zelden. De woningmarkt heeft zich tientallen jaren goed kunnen redden, de markt zorgde voor voldoende woningen. Die tijd is nu voorbij en nu is er weer een groot tekort. Voor een organisatie als ASML die snel groeit is dat een probleem, want nieuwe werknemers kunnen maar moeilijk een huis vinden. De groei van ASML zorgt ook voor kritiek vanuit de regio. Mensen met een lager inkomen kunnen moeilijk aan een huis komen, omdat al die nieuwe ASML-medewerkers ook op zoek zijn naar een huis. ASML-medewerkers verdienen vaak goed en kunnen daardoor meer bieden op een woning.
Door nu woningprojecten voor goedkope woningen in de regio te ondersteunen hoopt ASML weer wat goodwill te kweken. Het zorgt ervoor dat de eigen werknemers er niet gaan wonen en mensen met lagere inkomens in de regio meer kans hebben op een woning.
Naast die goodwill zorgen nieuwe woningen ook altijd voor doorstroming in de woningmarkt, waardoor ASML-medewerkers mogelijk indirect alsnog profiteren. Daarnaast verwacht ASML de komende jaren verder door te groeien en zullen er nog meer huizen nodig zijn. Daarom wil het tot zeker 2040 woningprojecten blijven ondersteunen. Als de druk op de woningmarkt in de regio minder wordt, komen er ook weer meer plekken voor medewerkers van ASML.
Welke IT-bedrijven volgen?
Voor de Nederlandse economie en vooral de techsector is de krapte op de huizenmarkt een groot probleem. Verschillende politieke partijen kijken nu ook naar strengere migratiewetten, ook voor kenniswerkers en buitenlandse studenten. Dat kan de groei van techbedrijven in de weg komen te staan. Doordat ASML nu zelf maatschappelijk betrokken wordt door huizen te bouwen helpt het mee aan oplossingen. We zijn benieuwd welke IT-bedrijven dit voorbeeld gaan volgen. Om een voorbeeld te noemen, Booking.com heeft vorig jaar ruim 2 miljard euro winst gedraaid en heeft bijna 20.000 werknemers waarvan 5500 in Nederland. Nu de reisbranche weer snel groeit, wil het bedrijf ongetwijfeld ook weer groeien. De woningnood in de regio Amsterdam is zeker niet minder dan in Eindhoven. Daarmee loopt een bedrijf als Booking.com tegen dezelfde problemen aan als ASML. Booking.com is wel wat kleiner dan ASML, maar wellicht kan Booking.com samen met andere innovatieve bedrijven in de regio een gezamenlijk fonds optuigen. Bijvoorbeeld met Adyen en Uber.
20 uur geleden
Expert bijdrage
