5min

Apple heeft de Apple Silicon M1 aangekondigd. Het is de eerste SoC die het bedrijf heeft ontwikkeld voor gebruik in laptops en desktops. Apple claimt dat de SoC een stuk sneller en zuiniger is dan de x86-processors die het bedrijf daarvoor gebruikte.

De M1-SoC borduurt voort op zo’n tien jaar aan ervaring die Apple heeft opgedaan in het ontwerpen van zijn eigen processors in de iPhone, iPad en andere apparaten met ARM-hardware. Het bedrijf denkt dat de chips nu snel genoeg zijn voor computers en kondigt daarom een nieuwe MacBook Pro, MacBook Air en Mac mini aan.

Apple Silicon M1

De Apple Silicon M1 combineert de cpu, gpu, het geheugen en extra elementen als de i/o in één chip, zoals al vaker gebeurt in SoCs voor telefoons en tablets. Bij computers met x86-hardware bevinden dergelijke onderdelen zich nog vaak op losse chips.

Het cpu-gedeelde van de SoC bestaat uit 4 snelle cores en 4 zuinige. Apple claimt dat cores de snelste cpu-cores in de wereld zijn, ongeacht architectuur. Bovendien zouden ze een stuk zuiniger zijn: volgens Apple weet de M1 de Intel-processors die het bedrijf tot op heden gebruikte, te evenaren bij een kwart van het stroomverbruik. De vier zuinige cores zijn bedoeld voor eenvoudigere taken en gebruiken volgens Apple slechts een tiende van de energie van de snelle cores.

De gpu van de M1 bestaat uit maximaal 8 cores, met in totaal 128 execution units, al is er ook een variant met 7 cores en vermoedelijk 112 execution units. Veel informatie heeft het bedrijf hierover niet gegeven, maar Apple claimt dat de gpu substantieel sneller is dan die van Intel.

Een andere eigenschap van de M1 is de Neural Engine. Dit onderdeel bestaat uit 16 cores die gericht zijn om zo efficiënt mogelijk machine learning-taken uit te voeren. Verder zijn een secure enclave en de i/o-hardware op de chip verwerkt. Het geheel is gebakken op het 5nm-proces van TSMC.

MacBook Pro

Apple heeft twee laptops en een desktop aangekondigd die op de nieuwe ARM-chip draaien. De MacBook Pro is de duurste van dat trio. De instapversies van de populaire laptoplijn zijn niet langer verkrijgbaar met Intel-processors, maar zijn vervangen door modellen met de Apple Silicon M1.

De MacBook Pro krijgt een volledige M1-chip met alle 8 cpu-cores en 8 gpu-cores. Klanten kunnen kiezen uit 8GB of 16GB ram en een ssd van 256GB, 512GB, 1TB of 2TB. Verder zien de laptops er identiek uit aan hun Intel-voorgangers, met een Touch Bar, twee Thunderbolt 3-poorten aan de linkerkant en één 3,5mm-jack aan de rechterkant.

De laptops kosten tussen de 1449 euro voor de variant met 8GB geheugen en 256GB opslag en 2599 euro voor de versie met 16GB geheugen en een 2TB-ssd. Apple belooft dat de laptop het tot 20 uur op een acculading kan volhouden.

Er blijven ook enkele 13″-MacBook Pro’s beschikbaar met Intel-processors, maar die beginnen bij 2129 euro voor een variant met 16GB geheugen en 512GB opslag. Die modellen kunnen ook uitgerust worden met maximaal 32GB ram en 4TB opslag. Aan de 16″-lijn verandert Apple vooralsnog niets. Deze blijven beschikbaar met snellere Intel-processors en losse gpu’s.

MacBook Air

De MacBook Air is vanaf nu alleen nog maar te krijgen in een variant met M1-SoC. Dit is dezelfde SoC als Apple in de MacBook Pro verwerkt, maar hij wordt in dit geval passief gekoeld. Hierdoor is de laptop weliswaar stiller, maar kan hij vermoedelijk minder lang hoge kloksnelheden aanhouden.

Er bestaan twee varianten van de Apple Silicon M1 voor de MacBook Air: één met alle 8 gpu-cores en een versie waarbij één van de gpu-cores is uitgeschakeld. Net als de MacBook Pro hebben beide varianten twee Thunderbolt 3-aansluitingen links en één 3,5mm-jack aan de rechterkant. De laptop zou tot 18 uur kunnen werken op een acculading.

De versie met 7 gpu-cores kan uitgerust worden met 256GB tot 2TB aan opslag en 8GB of 16GB ram. Die kost tussen de 1129 euro voor het instapmodel en 2279 euro voor de meest uitgebreide variant. De variant met 8 gpu-cores is 40 euro duurder en is niet beschikbaar met een 256GB-ssd. De instapversie daarvan, met 512GB opslag en 8GB geheugen, kost 1399 euro.

Mac mini

Ook de Mac mini heeft een update gekregen. De minicomputer heeft in essentie dezelfde hardware als de nieuwe MacBook Pro, maar heeft uiteraard geen scherm, toetsenbord of accu. Wel heeft hij meer aansluitmogelijkheden: achterop vind je twee Thunderbolt 3-aansluitingen, twee USB 3.1 gen2-aansluitingen, hdmi, gigabitethernet, een 3,5mm-jack en een C8-connector voor stroom.

Net als de MacBook Pro is de Mac mini actief gekoeld en is hij verkrijgbaar in varianten van 256GB tot 2TB aan opslagcapaciteit en 8GB of 16GB ram. De instapversie kost 799 euro en de meest uitgebreide variant gaat voor 1949 euro over de toonbank.

De Intel-variant van de Mac mini blijft voorlopig ook nog bestaan. Deze biedt een 6-coreprocessor, maximaal 64GB ram, de optie voor een 10-gigabitinternetaansluiting en twee extra Thunderbolt 3-poorten. De vanafprijs daarvan is wel een stuk hoger: 1259 euro, of maximaal 3454 voor de meest uitgebreide variant.

Software op ARM

Om applicaties op de nieuwe hardware te laten draaien, moeten ze daarvoor worden aangepast. Apple heeft hiervoor zelf al een voorzet gegeven door zijn nieuwe besturingssysteem, macOS Big Sur, volledig geschikt te maken voor ARM. Apple heeft ook al zijn eigen applicaties al omgebouwd.

Apple spoort ontwikkelaars aan om nieuwe universele applicaties te bouwen die zowel op x86 als ARM draaien en biedt tools om dat zo eenvoudig mogelijk te maken. Sommige programma’s van derde partijen zijn al omgezet en naar verloop van tijd gaat het overgrote deel van de programma’s vermoedelijk wel native draaien op ARM, maar dit kan wel even duren.

Als tussenoplossing heeft Apple Rosetta 2 ontwikkeld. Deze software emuleert de x86-instructieset op een ARM-computer, zodat programma’s die nog niet zijn omgezet, alsnog werken op ARM. Emulatie heeft altijd een impact op prestaties, maar volgens Apple is deze impact zo gering, dat het wordt gecompenseerd door de snellere hardware. Of dit daadwerkelijk zo is, moet in de praktijk blijken.

Verkrijgbaarheid

Om de significantie van de overstap naar ARM kracht bij te zetten, geeft Apple de nieuwste macOS-update versienummer 11. Dit volgt 20 jaar nadat Apple de eerste versie van Mac OS X uitbracht. Gebruikers met Apple-computers uit 2013 of nieuwer kunnen macOS 11.0 Big Sur vanaf 12 november downloaden.

De nieuwe MacBook Air, MacBook Pro en Mac mini zijn vanaf nu te pre-orderen. Apple belooft de laptops vanaf volgende week daadwerkelijk in de winkels liggen.

Tip: Waarom de overname van ARM door Nvidia moet worden verboden