7min

De smartphone-oorlog is nog niet in alle hevigheid losgebarsten, maar de eerste slachtoffers zijn bekend. Met de op handen zijnde overname van Nokia door Microsoft, lijkt de Finse fabrikant gered te zijn. De problemen voor BlackBerry en HTC lijken daarentegen steeds groter te worden, de bedrijven draaien allebei financieel gezien steeds minder goed en lijken geen grote klapper meer te gaan maken in 2013. De kans dat deze bedrijven het op eigen kracht gaan redden lijkt nihil, een overname lijkt dan nog de enige redding te zijn, BlackBerry heeft zichzelf al openlijk in de etalage gezet, HTC nog niet.

Op 4 maart van dit jaar publiceerde ik al een blog over een aankomende smartphone-oorlog, een echte oorlog is er nog niet uitgebroken, maar de voorbereidingen zijn wel getroffen en de oorlog komt waarschijnlijk in 2014. De afgelopen zes maanden zijn Huawei, LG en Sony weer flink gegroeid, de een echter wat meer dan de ander. Als we kijken naar het wereldwijde marktaandeel van de top 5, dan komen de drie eerder genoemde steeds dichter bij Apple in de buurt, Samsung weet zijn voorsprong vast te houden.

Marktaandeel smartphone verschepingen derde kwartaal 2013

Wereldwijd Nederland
1. Samsung (31,4%) Samsung
2. Apple (13,1%) Apple
3. Huawei (4,8%) Huawei
4. Lenovo (4,7%) Sony
5. LG (4,6%) LG

Voor de Nederlandse markt zijn bij ons nog geen exacte cijfers bekend, wel hebben we uiteraard onze bronnen zodat we weten wie op welke plek staat.

Huawei, Sony en LG zitten in de lift en die bedrijven zullen in 2014 er alles aan doen om marktaandeel af te snoepen van Samsung en Apple, want daar valt uiteindelijk het meest te halen. Ook hebben we al opgemerkt dat Sony en LG hun productieprocessen hebben geoptimaliseerd, beide fabrikanten zijn inmiddels in staat om hun smartphones wereldwijd te lanceren binnen een periode van zo’n vier weken. Vorig jaar hadden beide fabrikanten nog zes maanden nodig om een toestel wereldwijd beschikbaar te maken. Dit is een hele belangrijke stap, want Samsung en Apple doen dit al langer en je kan alleen de concurrentie aangaan als je product van hetzelfde kaliber is qua hardware en prestaties. Dit is niet mogelijk als je je product in delen van de markt pas veel later uitbrengt.

Ook zullen de marketingbudgetten waarschijnlijk flink worden verhoogd in 2014, aangezien nu wel heel veel grote jongens gaan mee doen. Een van de nieuwkomers in 2014 op de Europese en Amerikaanse smartphonemarkt zal Lenovo zijn. Dit is momenteel de grootste pc-fabrikant en een fabrikant met veel financiële middelen. Voor de kleinere spelers als BlackBerry, HTC en Nokia is dat slecht nieuws, want het wordt steeds moeilijker om daar tegenop te boksen, hoe moet het verder in 2014?

Nokia

Van de drie kleinere fabrikanten zal Nokia het minst last hebben van de zware concurrentie, zij hebben namelijk de smartphonedivisie verkocht aan Microsoft, deze overname moet nog wel worden goedgekeurd door de aandeelhouders, maar dat lijkt een formaliteit. De toekomstige Nokia-smartphones zullen onder de vleugel van Microsoft worden uitgebracht en daarmee ook de marketingkracht van Microsoft krijgen, wat ongetwijfeld een groot verschil zal maken.

BlackBerry

Voor BlackBerry en HTC lijkt een overname ook de enige mogelijkheid om zich staande te houden. BlackBerry heeft zich dat ook gerealiseerd en het bedrijf heeft zichzelf in de etalage gezet en met succes. Het investeringsbedrijf Fairfax Financial Holdings heeft inmiddels een bod van 4,7 miljard dollar gedaan op de Canadese fabrikant. Er zijn echter meer gegadigden, de oprichters van BlackBerry, Mike Lazaridis en Douglas Fregi, hebben gezegd het bedrijf weer graag volledig in handen te willen krijgen. Ook de voormalige CEO van Apple, John Sculley, de man die Steve Jobs naar buiten werkte, heeft aangegeven interesse te hebben in BlackBerry. Tot slot gaan er geruchten dat BlackBerry momenteel nog in gesprek is met Lenovo en Facebook.

De toekomst van BlackBerry is moeilijk te voorspellen, wat BlackBerry namelijk nodig heeft is een zeer kapitaalkrachtige eigenaar die flink kan investeren in het bedrijf. Want wil BlackBerry weer meedoen op de smartphonemarkt, dan moet er een flink marketingbudget komen, naast flink wat nieuwe en goede toestellen. Er moet niet alleen een smartphone worden verkocht, maar ook het mobiele besturingssysteem BlackBerry OS 10 (review). Dat is om te beginnen niet goedkoop en ook niet zonder risico. Van alle partijen die genoemd worden zijn Lenovo en Facebook dan de meest voor de hand liggende opties. Maar BlackBerry moet het momenteel vooral hebben van de zakelijke klanten die gebruik maken van de beveiligde zakelijke omgevingen. Het Canadese bedrijf heeft hierin een bepaalde vertrouwensstatus opgebouwd, maar als het in handen komt van Lenovo is het ineens een Chinees bedrijf, dat is voor de Westerse wereld toch minder vertrouwd.

Facebook is daarentegen een compleet ander bedrijf. Facebook zou de BlackBerry-smartphones kunnen verkopen als Facebook-smartphones en het sociale netwerk kunnen inzetten als marketingmiddel om de smartphones en het besturingssysteem te slijten. Bij Facebook is het doel om alles te delen en openbaar te maken en worden de privacy grenzen hiervan met regelmaat opgezocht, dat strookt ook niet echt met de zakelijke klanten die BlackBerry heeft. Persoonlijk verwacht ik niet dat Facebook ooit een smartphonefabrikant zal kopen, maar je weet het nooit.

Tijdens het schrijven van deze blog realiseerde ik mij ineens welke partijen eigenlijk samen BlackBerry zouden moeten overnemen, al worden zij tot op heden niet genoemd. Ik heb het over Intel en Samsung. Deze bedrijven werken momenteel samen aan een nieuw mobiel besturingssysteem met de naam Tizen. Samsung wil minder afhankelijk zijn van Android en een eigen besturingssysteem kan met een goede applicatieweinkel veel omzet en winst genereren, Intel zoekt vooral een besturingssysteem voor andere apparaten, waarvoor het graag chips wil leveren. Ook de zakelijke mogelijkheden van BlackBerry sluiten goed aan bij Intel en Samsung, Intel geeft bedrijven het vertrouwen wat nodig is en Samsung heeft direct de goede zakelijke omgeving van BlackBerry, KNOX op Android staat wat dat betreft nog echt in de kinderschoenen.

Samsung en Intel moeten de komende tijd veel gaan investeren om de applicatiewinkel van Tizen gevuld te krijgen en de gebruikers warm te maken voor het nieuwe mobiele besturingssysteem. Met de overname van BlackBerry zou het direct een goede basis hebben. De reden dat Samsung en Intel er waarschijnlijk niet voor zullen kiezen is omdat Tizen al in een vergevorderd stadium is en eigenlijk zelfs al beschikbaar had moeten zijn.

HTC

Voor HTC is het een heel ander verhaal, waar BlackBerry een bod heeft binnengesleept van 4,7 miljard dollar (3,42 miljard euro) en Nokia waarschijnlijk wordt overgenomen voor 5,4 miljard euro door Microsoft, is er bij HTC nog geen sprake van een overname. Als we kijken naar de waarde van HTC, dan is het bedrijf op dit moment zo’n 3 miljard euro waard, dus voor een soortgelijk bod als Fairfax op BlackBerry heeft gedaan is ook HTC waarschijnlijk over te nemen. Er gaan overigens al wel geruchten, zo zouden Lenovo en HTC al sinds augustus in gesprek zijn, ook Huawei is een keer genoemd, maar deze partij heeft dat vrijwel direct ontkend. Ik denk dat Lenovo er veel meer aan heeft om HTC over te nemen dan het aan BlackBerry zou hebben. Op dit moment maakt Lenovo al smartphones voor de Chinese markt met Android. HTC gebruikt ook voornamelijk Android en heeft met de Sense-interface een echte meerwaarde voor Android in handen, die Lenovo dan ook op de eigen toestellen kan gebruiken. Daarnaast krijgt Lenovo met de overname van HTC ook direct toegang tot de Europese en Amerikaanse markt, die het graag in 2014 zou willen veroveren. Het kan daarvoor het uitgebreide retailnetwerk van HTC gebruiken.

Ik denk op basis van alle berichtgevingen van dit jaar dat HTC het zelfstandig in elk geval niet gaat redden. Als we kijken naar alle berichtgevingen rond HTC, dan valt er weinig positiefs te melden. In juni schreef ik al een blog over HTC, dat het bedrijf een zinkend schip is, op basis van onder meer de productie- en leveringsproblemen, uitloop van personeel en tegenvallende verkoopcijfers. Daar is recent bijgekomen dat er in het derde kwartaal van dit jaar 101 miljoen dollar verlies is geleden en er geen toestellen zijn aangekondigd die binnenkort voor veel winst en succes zullen gaan zorgen.

HTC heeft recent de HTC One mini en de HTC One max gebracht, uit onze review bleek de HTC One mini wel erg duur te zijn en de HTC One Max moet nog verschijnen in de Nederland, maar dit is een zogenaamde phablet met wederom een aanzienlijk prijskaartje. Deze toestellen zullen ongetwijfeld worden verkocht, maar ik verwacht niet in zulke getalen als een echt vlaggenschip, iets wat HTC nu eigenlijk juist nodig heeft.

Daar komt nog bij dat HTC een van de belangrijkste partners heeft verloren, Beats Audio. Dat bedrijf heeft zijn aandelen die HTC in bezit had teruggekocht en de samenwerking beëindigd. In de HTC One Max is dan ook geen Beats Audio meer te vinden. Deze buyout levert HTC zo’n 150 miljoen dollar op, welke in het vierde kwartaal in de boeken komt en het verlies kan beperken of mogelijk een kleine winst zal opleveren. Dit kan echter niet verhullen dat HTC in zwaar weer zit en in mijn optiek zelfstandig nooit meer mee zal doen op het hoogste niveau.

Het zou jammer zijn als HTC van het toneel zou verdwijnen, want zeker met de HTC One is getoond dat het een mooi en kwalitatief goed toestel kan ontwikkelen. Ook de Sense-interface die ze op hun toestellen gebruiken is zeer onderscheidend ten opzichte van de andere Android-fabrikanten. Maar zoals eerder aangegeven gaan ze het naar verwachting op eigen kracht niet meer redden, voor veel bedrijven zou HTC een mooie aanwinst zijn, wat te denken van Acer en Asus, die kunnen een grote stap voorwaarts maken. Lenovo is al genoemd, maar dan zijn HP en wellicht Dell ook goede kandidaten, of het minder bekende ZTE.

Maar de grote vraag blijft: wie gaat HTC redden?