De eerste 109 algoritmes van de Nederlandse overheid staan online op algoritmes.overheid.nl.
De Tweede Kamer riep het kabinet in het afgelopen jaar op om meer inzicht te geven in de algoritmes waarmee overheidsinstellingen werken. Het antwoord is algoritmes.overheid.nl, een website met inzicht in overheidsalgoritmes.
De eerste 109 algoritmes staan sinds kort online. Het register is nog lang niet compleet. Bijdragen zijn vrijwillig. Ministeries, gemeenten en andere overheidsinstellingen kunnen algoritmes toevoegen, maar niemand is ergens toe verplicht.
Dat wil de Tweede Kamer veranderen. Meerdere politici zijn bezorgd over de risico’s van algoritmes, waaronder discriminatie. Niet elke toepassing is riskant, maar zolang overheidsinstellingen algoritmes geheimhouden is het lastig om risico’s te controleren.
De Tweede Kamer wil overheidsinstellingen verplichten om inzicht te geven. Staatssecretaris Alexandra van Huffelen (Digitalisering) verwacht dat een dergelijke verplichting op zijn vroegst in 2024 kan worden ingevoerd. Tot die tijd werkt de overheid met het Algoritmeregister, een vrijwillig systeem.
Algoritmeregister
Op dit moment geeft de website inzicht in 109 algoritmes. Een voorbeeld is het algoritme waarmee de gemeentes van Den Haag, Utrecht, Rotterdam en Amsterdam bepalen of personen in aanmerking komen voor een uitkering.
De webpagina legt onder andere uit op welke gegevens de afweging wordt gebaseerd, welke maatregelen de gemeentes treffen om risico’s te voorkomen en of het algoritme op ethische normen is getoetst (IAMA).
Iedere instellingen die een algoritme toevoegt krijgt dezelfde vragenlijst. Het idee is dat bezoekers elk algoritme in oogopslag kunnen controleren op functie, verantwoordelijke partij, gebruikte gegevens, maatregelen, enzovoorts. Dat is op dit moment onmogelijk, want sommige algoritmes hebben geen of weinig details. Veel vragen zijn optioneel.
De huidige versie is slechts het begin, benadrukt Van Huffelen. “Er is hard gewerkt om deze versie te realiseren”, schreef de staatssecretaris in een kamerbrief. “Daarmee laat ik zien hoe het kan werken, maar verdere doorontwikkeling is beslist nodig.”
Kijkje in de keuken
Uiteindelijk is het de bedoeling dat overheidsinstellingen meer maatregelen treffen om risico’s te voorkomen, en aansprakelijk zijn wanneer dit niet gebeurt. Tot die tijd biedt het register een indruk van interessante applicaties die tot voor kort achter gesloten deuren werden bewaard.
Tip: Microsoft beperkt AI-aanbod om discriminatie tegen te gaan
2 uur geleden
