9min

Tags in dit artikel

Om een nog grotere winst te boeken moet Microsoft een breed publiek aanspreken, door bijvoorbeeld Windows Vista zelfs voor mensen die minder vaardig zijn met een PC, aantrekkelijk te maken. Het gebruiksgemak speelt hierbij een grote rol, vele mensen laten de computer links staan als het maar even niet meewerkt.

Wizards

In Windows XP was de opkomst van de vele Wizards al duidelijk merkbaar, maar in Windows Vista wordt dit nog verder doorgedreven. In Vista zijn er standaard vooral wizards bijgekomen met betrekking tot video, presentaties en draadloze toepassingen. Dit is natuurlijk geen verrassing aangezien tegenwoordig meer en meer draadloze apparaten op de markt komen en presentaties met een retro diaprojector behoren ook tot het verleden.

Wizards kunnen in Windows Vista van grootte veranderd worden, het welkom- en einde-scherm is verwijdert, de terug knop is vervangen door een grafische pijl in de linkerbovenhoek en het is duidelijker geworden wanneer de wizard zijn actie gaat ondernemen.


Een wizard om een netwerk-projector te installeren

Windows DVD maker

Microsoft heeft ook ingespeeld op het feit dat de meeste mensen nu wel in het bezit zijn van een DVD-speler en -schrijver. Je kent het scenario wel, je komt terug van vakantie en je hebt met je digitale camera enkele mooie beelden geschoten (zowel video als afbeeldingen) en je wil deze nu zonder al te veel problemen voor eeuwig op DVD vastleggen. Een ervaren PC gebruiker zou direct Google raadplegen en op zoek gaan naar één van de honderden freeware tooltjes. Maar niet iedereen is zo ingesteld natuurlijk, Microsoft heeft daarom Windows DVD Maker in Vista geïntegreerd. Je hoeft de videobestanden maar te selecteren en de afbeeldingen worden autmatisch in een diashow geïntegreerd. Verder in de wizard kan je zelf ook je DVD-menu ontwerpen naar je eigen smaak met verschillende snufjes. Windows DVD Maker is dus een erg mooie aanvulling op Windows Movie Maker die al bij Windows XP zat (deze is in Vista ook weer van de partij).


Windows DVD Maker

Windows Photo Gallery

Als je liever je foto’s op je PC houdt, kan je gebruikmaken van de Windows Photo Gallery. Dit is een tooltje in Vista dat het een fluitje van een cent maakt om foto’s te beheren. In dit programma kan je elke foto tags meegeven, deze tags zijn korte kernwoorden die heel algemeen beschrijven waarover de foto gaat. Dankzij deze tags kan Windows Photo Gallery eenvoudig alle foto’s met dezelfde tags bij elkaar zetten. Je kan je foto’s ook "waarderingen" meegeven, je kan ze een score geven tussen 1 en 5 sterren. Als je dan vervolgens al je mooiste foto’s wil bekijken kan je simpelweg je filter op "5 sterren" zetten en je krijgt al je mooiste foto’s te zien.


Windows Photo Gallery

Startmenu en menustructuren


Een echte hobby wordt het na een tijdje, nieuwe software downloaden en installeren. Maar na verloop van tijd heb je een Startmenu van vier kolommen breed en doe je er verscheidene minuten over om het gewenste programma terug te vinden. In Windows Vista wordt hier korte metten mee gemaakt, er is namelijk een zoekveld in het startmenu geïntegreerd! Zo kan je in no-time een programma terug vinden.

Wie overgestapt is van Windows XP naar Windows Vista zal alles vrij snel terugvinden. De menustructuren zijn namelijk niet zodanig veel veranderd dat je erin verdwaalt, in tegendeel zelfs, het is overzichtelijk geworden. Een normaal venster ziet er ongeveer hetzelfde uit als in XP, maar er zijn toch enkele nieuwigheden. Bovenaan bevindt zich een vernieuwde adresbalk. Het adres wordt niet langer voluit weergegeven, maar met gestructureerde pijltjes die de verschillende niveaus aangeven. Wanneer je met je muis op zo’n pijlte klikt, kan je snel een andere map op dat niveau selecteren. Klik je op een wit gedeelte in de adresbalk, dan wordt het volledige adres weergegeven, net zoals in Windows XP. Naast de adresbalk staat een zoekveld, waar je dus snel een file kan met opzoeken. Hieronder is ook nog een toolbar waarmee je handig bestanden op CD kan branden of doormailen, in deze toolbar staat ook een knop waarmee de weergave van de bestanden kan gewijzigd worden (miniatuurweergaven,tegels, detail, lijst, groot, extra groot, …), hetgeen in XP met rechtermuisklik – beeld moest gebeuren.


Een venster in Windows Vista

AutoPlay

De vensters mogen er dan wel ongeveer hetzelfde uitzien, maar er zijn natuurlijk ook een heleboel gloednieuwe dingen die bijdragen aan het verbeterde gebruiksgemak. Zo is er het pictogram AutoPlay in het configuratiescherm, hier kan je eenvoudig instellen welke actie Windows moet ondernemen wanneer er bepaalde media in de optische drive gestoken wordt. Opmerkelijk is dat HD DVD en Blu-Ray ook al van de partij zijn, maar bij deze media kan je enkel "Open Folder" en "Take no action" selecteren. Geen verrassing natuurlijk, het was al langer bekend dat Windows Mediaplayer standaard geen next-gen videoformaten zou ondersteunen. In XP wordt dit enkel gevraagd wanneer je een bepaalde media in de drive deed, of je kunt het per mediadrive instellen.


Auto Play menu

Spraaktechnologie

Iedereen kent Microsoft Sam wel, de computerstem in Windows XP waarmee Text to Speech mogelijk is. Via het configuratiescherm in XP kon je korte tekstjes laten uitspreken door Sam in het Engels. Verder werd er echter niets gedaan met spraaktechnologie of T2S. Wel is het mogelijk om via de website van Microsoft uitbreidingen te downloaden waarmee spraaktechnologie mogelijk is in XP, maar hier is Jan met de pet natuurlijk niet van op de hoogte. Office 2003 bracht hier al verandering in, in deze Office was het mogelijk om het programma te bedienen met je stem.

In Vista is het nu mogelijk om alles met je stem te bedienen. Vanuit het configuratiescherm kan je een tutorial starten die je de meest voorkomende commands leert en hoe ze te gebruiken. Bij het starten van de tutorial word je gevraagd of "Document Review" mag geactiveerd worden. Wanneer je hiervoor toestemming geeft zal Windows automatisch je documenten en mails doornemen om nieuwe woorden en zinnen te leren en beter te begrijpen. Er is uiteraard ook aan de privacy gedacht, inhoud van jouw mails en documenten worden met niemand (ook niet met Microsoft) gedeeld. Hierna gaat de tutorial in feite echt van start. De spraakherkenningssoftware zal altijd op de achtergrond draaien, je kan uiteraard ook instellen dat je dit niet wilt, en er is een klein schermpje dat altijd op de voorgrond wordt weergegeven. Dit venstertje vertelt je of de computer aan het luisteren is of net niet, er valt ook op te zien welk commando je net hebt ingesproken. Als je wilt dat Windows naar je luistert, moet je "Start Listening" luidop zeggen. Vanaf dan zal Windows alles wat je zegt als commando interpreteren.

Wanneer je ergens op wilt klikken of iets selecteren volstaat het meestal door het element bij zijn naam te noemen, bijvoorbeeld door "home" te zeggen in IE7 zal je naar de homepage gebracht worden. Maar sommige elementen hebben nu eenmaal geen naam meegekregen of Windows kent de naam niet (denk maar aan een naam in een andere taal dan Engels), dan zal je moeten gebruik maken van de command "Show Numbers". Er verschijnt dan op elke hyperlink, elk element, elk symbool en noem maar op, een nummertje. Het volstaat dan het nummer dat je bedoelt te zeggen, gevolgd door "OK".

Het is ook mogelijk om je muis te besturen met je stem. Hiervoor is de command "Mousegrid" ontworpen. Je scherm wordt dan opgedeeld in hokjes met in elk hokje een nummertje. Vervolgens moet je een van de nummers zeggen, waarna dat hokje weer wordt opgedeeld in verschillende hokjes en je weer een nummertje moet kiezen enzoverder. Het klinkt misschien erg ingewikkeld, maar het werkt in feite vrij vlot en nauwkeurig!

Ik zou hier nog honderden commando’s kunnen gaan beschrijven, maar het lijkt me interessanter als jullie het gewoon in actie zien. Hier zie je een filmpje van iemand die een potje solitaire speelt met z’n stem speelt, op het internet surft zonder muis of keyboard en ook een ‘artistieke’ tekening maakt in Paint. In dit filmpje worden dus enkele basis commando’s getoond, maar dicteren word niet echt getoond. Nochtans is dit ook een erg uitgebreid onderdeel van de spraakherkenning. Een iets uitgebreidere video, maar ondertussen al ietwat aan de oude kant, is hier te vinden. Let wel op, in deze video lijkt het alsof de spraakherkenning traag reageert, maar dit komt omdat dit een Beta van Vista is (nog geen RC) en ook omdat hij ondertussen full screen opneemt, hetgeen erg CPU intensief is. Ik kan jullie verzekeren dat de Speech Recognition in de RC2 erg vlot gaat, zelfs op tragere systemen!

Toegankelijkheid

In Windows XP waren al enkele toegankelijkheidsopties terug te vinden, maar ik heb me altijd de vraag gesteld of mindervaliden hier echt hulp aan hadden. Deze vraag heb ik niet meer bij Windows Vista, dit aspect is er zeker op vooruit gegaan.

Ease of Access Center

Vanaf dat het Ease of Access Center (zo heet het in het Engels) geopend wordt, hoor je Microsoft Anna spreken, de standaard TTS stem in Vista en de vervanger van Microsoft Sam. Zij dreunt de vier meest gebruikte tooltjes op, te weten de Magnifier, Narrator, On-Screen Keyboard en Set Up High Contrast. Wanneer de stem de tool zegt die jij wilt, moet je op spatie duwen om deze te activeren.


Toegankelijkheidsopties

De Magnifier

De Magnifier in Windows XP is vrij basic, deze volgt je muis en zoomt in op het stuk waar je muis staat. Verder heb je niet echt veel opties bij deze tool. In Vista heb je dit wel, zo kan je de vergroting instellen (van 2x tot 16x). In feite is een vergroting van 2x al meer dan genoeg, bij een nog grotere vergroting wordt alles te pixelig. Je kan ook de kleuren inverteren, zodat sommige teksten beter leesbaar worden. Denk maar aan een tekst in een geel lettertype op een witte achtergrond, wanneer je deze inverteert is het al een stuk duidelijker. Ook is er de keuze om de Magnifier een vaste positie te geven, zoals bovenaan, onderaan, links of rechts van het scherm. Maar je kan ook het vergrootvenster verslepen, net zoals je met een echt vergrootglas zou doen. Helaas is deze magnifier nogal CPU intensief, vooral wanneer je je muis snel heen en weer beweegt.

On-Screen Keyboard

Het On-Screen Keyboard is weinig tot niets veranderd ten opzichte van dat in XP. Je kan verschillende soorten keyboards kiezen, maar het komt allemaal op hetzelfde neer: typen met je muis. Echt nuttig is het niet, zeker omdat de spraaktechnologie een veel beter alternatief is als vervanging voor het toetsenbord.

Microsoft Narrator

Het keyboard en de magnifier waren beiden al aanwezig in XP, maar er zijn ook nog enkele nieuwe snufjes. Zo is er de Microsoft Narrator. Dit is een hulpprogramma waar de Microsoft Anna stem luidop de titel van het openstaande venster uitspreekt, de stem zegt ook welke letter je intoetst. Ook de toetsen als pijltjes en page up worden uitgesproken. Zo weet iemand die minder goed ziet altijd welke toetsen er ingedrukt worden of welk venster hij aangeklikt heeft. Via de Microsoft website zijn stemmen in verschillende talen te downloaden, waaronder ook twee Nederlandse (Karen en Hans).

Contrast verhogen

Wanneer de toetsencombinatie Shift+Alt+Prt Scrn wordt ingedrukt, zal Windows automatisch het contrast drastisch verhogen door de kleurenschema’s te veranderen zodat de achtergrond hard contrasteert met de tekst. Hieronder een voorbeeld wat er gebeurt met het Techzine Forum:

Vista Sidebar

Naast het Aero Glass thema is de Vista Sidebar toch een van de meest opmerkelijke grafische vernieuwingen. De Vista Sidebar is in feite een stuk software dat gepositioneerd is aan de zijkant van je desktop die verschillende "gadgets" huisvest. Gadgets zijn mini-programmaatjes die nuttige informatie kunnen weergeven zoals tijd, RSS feeds, beurscijfers, portfolio van een map afbeeldingen, nieuwe e-mails. Tijdens de Vista themaweek kun je diverse gadgets vinden in onze downloadssectie of je kunt een kijkje nemen op gallery.microsoft.com. Mocht je Sidebar ooit vol komen te staan, geen probleem, want je kan gadgets van de Sidebar gewoon naar het bureaublad slepen.

Er zijn ondertussen ook al verschillende Sidebars ontwikkeld voor Windows XP die als twee druppels water lijken op die van Vista. De bekendste is wel Dekstop Sidebar, het enige verschil met de Vista versie is het ontbreken van de "glazige look", dus geen transparantie e.d.
Ook Google heeft een eigen Sidebar ontwikkeld, die overigens hier te vinden is. Zo zijn er nog tientallen te vinden, maar ze lijken vaak erg op elkaar. Het is met een hack ook mogelijk om de originele Vista Sidebar te gebruiken in Windows XP, hoe dit moet kan je hier lezen.


De standaard gadgets

Kijk voor een compleet overzicht van alle Vista artikelen in de changelog!