Cybercrime komt veelal aan het licht zonder dat er aangifte is gedaan. De politie roept op om een misdaad te melden, iets dat veelal door schaamte wordt voorkomen.
Vandaag heeft het Wetenschappelijk Onderzoek- en Datacentrum (WODC) de bevindingen van een onderzoek over online criminaliteit naar buiten gebracht. Het Nederlands Studiecentrum Criminaliteit en Rechtshandhaving (NSCR) voerde deze uit in opdracht van het WODC. Men voerde een willekeurige steekproef uit op basis van 300.000 registraties uit de Basis Voorziening Handhaving van de Nationale politie tussen 2018 en 2020.
“De politie ziet bij dit soort delicten dat het schaamtegevoel van het slachtoffer vaak groot is, dus houden ze het liever stil, ook voor vrienden en familie,” aldus de politie in een afzonderlijk bericht.
Zelfs na een aangifte blijkt de pakkans uitermate klein. Bij slechts 10 procent van de gemelde cybercrime-incidenten weten de autoriteiten een verdachte te vinden. “Dit wijst op een laag ophelderingspercentage en in combinatie met de zeer beperkte instroom leidt dit ertoe dat slechts weinig zaken van online criminaliteit doorstromen in de strafrechtketen,” aldus de NSCR-onderzoekers.
Soort verdachte wel bekend
1 procent van de onderzochte registraties betrof cybercrime en 4 procent ‘gedigitaliseerde criminaliteit’. Eerstgenoemde betreft hackincidenten of ransomware-aanvallen, terwijl de tweede groep misdaden het internet inzet om bijvoorbeeld fraude te plegen of een slachtoffer te bedreigen.
Het beeld van cybercriminaliteit is dus onvolledig en levert zelden een vervolging op. Belangrijk hierbij is dat criminelen zich veelal in andere landen bevinden, met regelmaat geassisteerd door overheden. Zo bleken Chinese cyberspionnen Defensie (beperkt) geïnfiltreerd te hebben eerder dit jaar en bevinden ransomware-criminelen zich vaak in Rusland en voormalige Oostbloklanden.
Verdachten vallen naast locatie ook op leeftijd te categoriseren. 88 procent van alle cybercrime-verdachten zouden meerderjarig zijn; andere verdachten die digitaal actief zijn, zijn 85 procent van de tijd ouder dan 18.
Verbetering op komst?
De politie beweert dat de onderzoeksperiode wellicht een vertekend beeld geeft. “Hoewel de bevindingen nuttig zijn, heeft de politie sinds 2020 flinke verbeteringen gedaan in de aanpak van cybercrime.”
Recente successen zijn dan ook belangrijk om aan te halen. Zo werd LockBit 3.0 tijdelijk stilgelegd en werden meerdere servers in Nederland uit de lucht gehaald. Vorig jaar wist de politie tevens in samenwerking met internationale autoriteiten Genesis Market op te doeken, een darkweb-marktplaats om gestolen persoonsinformatie te verhandelen.
Tip: Genesis Market: hoe werkte deze criminele marktplaats en hoe werd hij opgerold?
1 dag geleden
