We hebben hier op Techzine de afgelopen tijd meermaals stilgestaan bij de gevolgen van de coronacrisis op de werkvloer. De directe gevolgen voor de IT’er moesten we echter nog behandelen. Het leek ons dan ook een uitgelezen kans toen we recent benaderd werden door Mendix over dit onderwerp. De leverancier van lowcode-software deed onderzoek naar de gevolgen van de pandemie op IT-leiders. We spraken erover met Hans de Visser, Vice President Product Management bij Mendix.
Door de maatregelen om de verspreiding van het coronavirus tegen te gaan moest bijna iedereen anders gaan werken. Uiteraard betekende dat voor een groot deel thuiswerken, maar ook personeel dat niet thuis kan werken moest aanpassingen doorvoeren. Voor beide groepen werknemers geldt dat ze vaak kijken naar de IT-afdeling. Daar kan aangeklopt worden voor tools en hardware die het nieuwe werken ondersteunen.
Op de IT-afdeling kwam een grote verantwoordelijkheid te liggen, waarmee de druk ook toenam.
Op de IT-afdeling kwam een grote verantwoordelijkheid te liggen, waarmee de druk ook toenam. Met hun expertise en kunde zorgden de IT’ers ervoor dat het bedrijf draaiend blijft. Tegelijkertijd wordt er van hen verwacht dat ze met minder middelen IT-initiatieven versnellen, wat misschien niet helemaal lijkt overeen te komen met de invloed van de coronacrisis op het werk van de IT’er.
Gevolgen op korte en lange termijn
Mendix spreekt in het onderzoek ook wel over digitale transformatie, verwijzend naar de IT-initiatieven die binnen organisaties lopen. Specifiek heeft de leverancier van lowcode-software het dan over twee zaken. Enerzijds heb je de projecten om medewerkers van de juiste tools te voorzien voor het op afstand kunnen werken, oftewel het thuiswerken vanwege de coronacrisis. Anderzijds zijn er ook IT-initiatieven waarmee je de bedrijfsvoering wat breder aanpast en digitaliseert. Denk hierbij aan contact met klanten en partners op een andere manier ondersteunen.
De eerste groep IT-initiatieven die Mendix waarneemt hebben we inmiddels deels achter ons. In eerste instantie ging de aandacht namelijk vooral uit naar het ondersteunen van de switch naar volledig thuiswerken. Deze veranderslag moest in een tijdsbestek van ongeveer een week zo goed mogelijk doorgevoerd worden. Daar horen collaboration-tools als Microsoft Teams en Zoom bij, maar ook bijvoorbeeld het instellen van VPN-verbindingen, het installeren van randapparatuur waardoor werknemers niet de hele dag afhankelijk zijn van een klein laptopschermpje en het uitrollen van omgevingen waarmee medewerkers op afstand bij applicaties en data kunnen. Aan die laatste categorie wordt misschien wat minder vaak gedacht, terwijl de IT-afdeling daar een aantal maanden geleden wel veel aandacht aan besteedde. Sommige systemen zijn immers heel erg beveiligd, waardoor IT’ers versneld allerlei stappen moesten doorlopen om medewerkers alsnog toegang te geven tot deze systemen.
De cijfers uit het Mendix-onderzoek bevestigen dat dit soort tools momenteel belangrijk zijn voor IT’ers. Zo geeft 28 procent aan dat bij initiatieven voor nieuwe applicaties momenteel vooral de focus uitgaat naar toegang op afstand. 21 procent noemt COVID-19-gerelateerde applicaties als een focus gebied voor nieuwe applicaties, gevolgd door collaboration-apps met 14 procent.
Volgens De Visser hebben bovenstaande cijfers vooral te maken met het zo snel mogelijk regelen dat het personeel aan de slag kan blijven. Inmiddels durven organisaties ook te kijken nadat alles goed geregeld is. Wat gebeurt er na de eerste grote schrik? Wanneer bedrijven uit de pandemie komen zullen de prioriteiten heel anders zijn. Bijna 32 procent wil dan namelijk technologie omarmen om efficiënter en sneller applicaties te ontwikkelen, wat voor Mendix een positieve ontwikkeling zou zijn. Hierna volgt toegang tot ‘remote work’-technologie en trainingen voor werken op afstand met net geen 29 procent. Andere ideeën scoren onder de 20 procent. Deze cijfers zullen wellicht anders zijn wanneer de vragen over een maand nog eens gesteld worden, maar het zegt wel wat over toekomstige prioriteiten.
Uitstel van IT-projecten
De veranderende prioriteiten zijn noodzakelijk, maar vormen ook een obstakel voor andere innovatieve projecten. Bepaalde initiatieven zijn simpelweg in de ijskast gezet, waarbij het maar de vraag is of en wanneer er weer verder gegaan wordt met de IT-projecten. Slechts 29,7 procent heeft geen IT-projecten ‘on hold’ gezet. Voor de rest geldt dat ze wel IT-projecten on hold hebben gezet wegens de pandemie, waarbij het per organisatie ook kan verschillen hoeveel projecten daadwerkelijk in de ijskast staan. Voor 15,1 procent van de organisaties staat bijvoorbeeld meer dan 50 procent van de IT-projecten in de wacht.
De veranderende prioriteiten zijn noodzakelijk, maar vormen ook een obstakel voor andere innovatieve projecten.
Er zijn uiteindelijk wel verschillende redenen voor het uitstel. 36,2 procent noemt daadwerkelijk de veranderende prioriteiten en urgentie als hoofdoorzaak. Ook budgetbeperkingen, een kleiner team met minder vaardigheden, het moeizame verloop van de samenwerking wegens thuiswerken en de uitdaging om de deadline van een project te halen zijn factoren die bijdragen aan het bevriezen van de projecten.
Gaat lowcode breder omarmd worden?
Het gegeven dat 32 procent van de organisaties kijkt naar technologie om sneller en efficiënter applicaties te ontwikkelen, zou betekenen dat lowcode als middel gezien wordt om de initiatieven en projecten alsnog te versnellen. IT moest en moet nog sneller uitgerold worden, daar kan een lowcode-platform aan bijdragen. Kleine applicaties kunnen binnen dagen gemaakt worden, terwijl grote applicaties bouwen met een dergelijk platform binnen weken mogelijk is.
Volgens Mendix zelf is de trend van op lowcode overstappen overigens al gaande. Het gebruik van het lowcode-platform van het bedrijf zou in de maanden maart en april met 282 procent gestegen zijn ten opzichte van dezelfde periode een jaar eerder, terwijl de Mendix-website ook met extra verkeer te maken zou hebben. Dat laatste is misschien deels te verklaren vanwege het feit dat wereldwijd heel veel mensen thuis zitten en men dus meer tijd heeft om research te doen, maar volgens Mendix is het eveneens een teken van groeiende belangstelling voor lowcode-technologie.
Uiteindelijk kan er pas achteraf geconcludeerd worden of lowcode daadwerkelijk een dergelijke grote sprong in adoptie zal maken, maar het idee dat de technologie kan bijdragen aan de uitrol van IT-projecten op de korte- en lange termijn kunnen we wel volgen.
De Visser verwacht hierbij dat de werkwijze met betrekking tot lowcode in de publieke sectoren exemplarisch gaat zijn voor overige sectoren. Organisaties uit de publieke sector gebruikten vaak al een lowcode-platform, waar ze vervolgens ook op terugvallen voor de ontwikkeling van een COVID-19-app. Een voorbeeld hiervan is de gemeente Rotterdam, waar men binnen twee weken een applicatie ontwikkelde voor het aanvragen, beoordelen en betalen van corona-gerelateerde Tozo (Tijdelijke overbruggingsregeling zelfstandig ondernemers)-uitkeringen.
IT vormt een basis voor verandering
De meningen over hoe onze manier van werken op termijn verandert lopen uiteen. Sommigen zien de coronacrisis als een keerpunt waardoor het vele thuiswerken plots een nieuwe standaard wordt, anderen denken dat er weer snel terug naar het oude normaal gegaan wordt wanneer de pandemie voorbij is. Bij Mendix geloven ze in ieder geval in een toekomst met meer thuiswerken, simpelweg omdat bedrijven dat eerder toe gaan staan nu ze er vanwege de coronacrisis ervaring mee hebben. Een eerder onderzoek toonde al aan dat een meerderheid van de werknemers weinig zien in het weer fulltime naar kantoor gaan wanneer de crisis voorbij is.
Duidelijk is wel dat IT-projecten in een sneltreinvaart doorgevoerd worden, waardoor sommige initiatieven ook in de ijskast komen te staan. IT’ers lopen hierbij tegen beperkingen aan, zoals minder budget en een kleiner team. Deze factoren zijn van invloed op de wens van bedrijven om sneller en meer te innoveren.
Al met al toont Mendix met zijn onderzoek aan dat de druk op IT hoger is geworden. Daar lijkt de komende periode weinig verandering in te komen, want de wens om versneld te blijven innoveren lijkt vooralsnog blijvend. De IT-afdeling kan daar een goede basis voor bouwen.
Tip: Mendix gooit hoge ogen met lowcode-platform en denkt ook out-of-the-box