Intel overweegt momenteel radicale keuzes. Als enige chipbedrijf met de mogelijkheid om chips te ontwerpen én te vervaardigen is een transformatie van “Chipzilla” mogelijk aanstaande. Investeerders krijgen strategische plannen voorgelegd die wellicht een hard galmende echo uit het verleden kennen.
Concreet is een opsplitsing tussen Intel (de chipontwerper) en Intel Foundry (de chipmaker) mogelijk. CEO Pat Gelsinger ziet deze rigoureuze stap als een mogelijkheid nu de aandelen gigantisch in waarde zijn gedaald. Fikse problemen met client-processoren, tegenvallende kwartaalcijfers en een grote ontslagronde vielen met elkaar samen. Een overname door activistische aandeelhouders is niet uitgesloten en Intel voelde zich genoodzaakt advocaten in te huren om zich hiertegen te verweren. Banken zijn tevens benaderd om te assisteren bij eventuele verdere stappen.
Intel opereert relatief gescheiden van de Intel Foundry-business unit, maar wel onder één bedrijf. Sinds een paar jaar opereren beide partijen al redelijk autonoom en laat Intel chipcomponenten gedeeltelijk bakken door Intel Foundry-concurrent TSMC. Toch is het opbouwen van Intel Foundry als volwaardige chipmaker een proces dat jaren, wellicht een decennium of meer, kost. De zogeheten IDM 2.0-strategie van Gelsinger krijgt mogelijk de tijd niet om te kristalliseren. Wat wordt de strategie dan wel?
De GlobalFoundries-strategie?
In gesprekken met Intel (én met Intel Foundry) merken we al een tijdje dat beide business units opereren alsof er een Chinese muur tussen de twee zit. Intel’s eigen chipontwerpen blijven geheim, de technieken waarmee ze gemaakt worden daarentegen, zijn volledig toegankelijk voor anderen. Microsoft hapte al toe om chips te laten bakken, Nvidia ziet Intel Foundry in de toekomst als een interessante optie. Niet gek, aangezien Intel vroeg aan boord was met de allernieuwste High-NA EUV-machines van ASML om nog kleinere processoren te vervaardigen.
Het is onzeker of Intel die toekomst intact tegemoet gaat. In navolging van eeuwige concurrent AMD zou het goed kunnen dat Intel “fabless” wordt en dus de chipproductie-divisie afstoot. AMD kondigde een dergelijke stap aan in 2008, waaruit GlobalFoundries ontstond dat geleidelijk onafhankelijk werd. Hoewel de eerste jaren daarna teleurstellend verliepen voor AMD, is het in de laatste jaren met de Zen-chipontwerpen herboren. Een chipbedrijf zijn zonder chipfabriek is dus zeker geen probleem. Dat laat AI-fenomeen Nvidia het duidelijkst zien, dat nog nooit zelf een halfgeleider uit de oven heeft gehaald.
Het contrast tussen Intel enerzijds en AMD en Nvidia anderzijds kan haast niet groter. Jaren aan zwalkende chipreleases drukten de koers van het ooit oppermachtige bedrijf al. Tegenwoordig is AMD bijna drie keer zoveel waard; met de beurswaarde van Nvidia kun je Intel ondertussen vijfendertig keer kopen.
Lees ook: De techbeurs zakt in: AI-hype houdt geen stand onder investeerders
Niet zomaar ontstaan
Intel’s penibele situatie is niet zomaar ontstaan. Het miste de boot meermaals. Sommige fouten vonden jaren geleden plaats: de smartphone-revolutie van medio jaren ’00 ging aan Intel voorbij, het afwijzen van EUV-apparatuur van ASML was funest in het decennia erna en Apple liep een paar jaar geleden weg als klant om later met groot succes zelf Apple Silicon te ontwerpen.
Wonder boven wonder is Intel erin geslaagd five nodes in four years te realiseren, waarbij het chipproductietechnieken afwisselde op het tempo van een Olympische sprinter. Toch is dat niet genoeg om AMD en Nvidia te verslaan waar het telt. Hoewel Intel nog steeds aan kop gaat in de laptop-, desktop- en servermarkt, snoept AMD continu marktaandeel af. Intel’s Gaudi GPU’s vinden eveneens minder tractie dan AMD’s Instinct-reeks als uitdager van Nvidia, ondanks een recente deal met IBM.
Fouten gemaakt, maar lessen geleerd
Aan alles is te zien dat Intel geleerd heeft van het verleden. De markt mag gerust een tikkeltje vijandig genoemd worden, vooral omdat de zinnig klinkende chipproductieplannen gewoonweg erg lang duren. Het verkrijgen van vergunningen en subsidies in de VS en Europa duurt langer dan gewenst. Daardoor gaat het echt nog jaren duren voordat daar profijt uit gehaald wordt. Hetzelfde verhaal geldt voor de fonkelnieuwe ASML-machines. Deze worden nu nog getest en zullen pas over enkele jaren op grote schaal geavanceerde chips produceren.
Voor nu is het aan Intel om harde keuzes te maken. Dat heeft het al gedaan door 15.000 banen te schrappen en verschillende onderdelen af te stoten. Toch zou het wegvallen van Intel Foundry andere koek zijn. Intel ontwierp en bouwde de allereerste microprocessor in de vorm van de Intel 4004 in het jaar 1971, toen de Personal Computer van IBM nog een decennium in het verschiet lag. Van een culturele shift was al sprake toen Intel Foundry werd opgericht begin dit jaar. Nu lijkt de markt Intel te dwingen de eigen identiteit voorgoed te veranderen.
In september zal de raad van bestuur zich buigen over de opties. Eén ding staat vast: Intel moet harde keuzes maken.
Beluister (of bekijk!) ook onze Techzine Talks-aflevering over de eeuwige Intel-concurrent AMD: