5min

De specificaties van de Qualcomm Snapdragon 835 zijn nu helemaal duidelijk en daaruit blijkt al vrij snel dat de chipfabrikant klaar is om meer dan alleen de mobiele markt te bedienen. De afgelopen jaren lag de focus voornamelijk op de smartphonemarkt bij Qualcomm en zijn de SoC’s (System-on-a-Chip) van het bedrijf zeer dominant geworden. In eerste instantie zal dat niet veranderen, maar de Snapdragon 835 is ook klaar om bijvoorbeeld de pc-markt te gaan veroveren. In 2017 gaan we ongetwijfeld flink wat laptops verwelkomen die worden aangedreven door een Qualcomm-processor in plaats van een Intel-processor. Windows 10 is eind dit jaar namelijk klaar om volledig te werken op Qualcomm-chips.

Qualcomm heeft zijn nieuwste chip weliswaar gepresenteerd voor de mobiele markt, maar stiekem is de Qualcomm Snapdragon 835 meer dan een chip voor smartphones en tablets. Deze chip gaat gebruikt worden in menig laptop later dit jaar en Intel moet nu echt uit gaan kijken voor concurrentie op de pc-markt. Intel is al jarenlang niet bedreigd op de pc-markt. AMD heeft lange tijd niets uit kunnen brengen dat het qua prestaties kon opnemen tegen de chips van Intel. Verder beschikte niemand anders over een x86-licentie om processoren te bakken waar Windows (10) op kan draaien. AMD heeft de afgelopen twee jaar echter hard gewerkt aan zijn nieuwe Zen-processor om weer de concurrentie aan te gaan met Intel. Dat lijkt aardig te zijn gelukt als we de eerste verhalen mogen geloven en binnenkort verschijnen de eerste modellen.

Door de recente actie van AMD is de aandacht een beetje afgeleid van Qualcomm, dat toch vooral op de smartphonemarkt gericht was. Dat het stiekem een rol zou kunnen gaan spelen op de pc-markt, is tot op zekere hoogte verrassend. Windows 10 werkt namelijk alleen op x86-processoren die Intel en AMD maken en een speciale Windows-versie voor ARM-processoren is al volledig mislukt met Windows 8. Niemand rekende er dus op dat Microsoft daar nog warm voor zou lopen. Microsoft heeft echter vriend en vijand verbaasd door Windows 10 in de kern aan te passen zodat het zowel met x86 als met ARM-processoren kan werken. Er zal straks geen enkel verschil zitten tussen x86 en ARM als het gaat om de features van het besturingssysteem. Ook hoeven app-ontwikkelaars niets aan te passen voor Windows 10 op een ARM-apparaat. Deze nieuwe Windows 10-versie moet later dit jaar beschikbaar komen en dan zullen ook flink wat pc’s met een Qualcomm Snapdragon 835 (of opvolger) op de markt verschijnen.

835

Als we naar de specificaties kijken van de Qualcomm Snapdragon 835 dan zien we dat het een processor is met acht rekenkernen, vier zeer krachtige rekenkernen met een maximale kloksnelheid van 2,45GHz en vier rekenkernen met een kloksnelheid van 1,9GHz. Daarnaast is een Adreno 540 geplaatst voor de grafische prestaties. Die is maar liefst 25 procent sneller dan zijn voorganger als het gaat om 3D rendering en kan “60 procent meer kleuren weergeven”. Wij interpreteren dat laatste als ondersteuning voor panelen met een 10-bit kleurdiepte. Dat laatste is weliswaar interessant, maar echt spannend wordt het pas bij de ondersteuning voor OpenGL ES 3.2, OpenCL 2.0, Vulkan en DirectX 12. Vooral die laatste is belangrijk, want met DirectX 12 kunnen er straks hele dikke games in Windows 10 gespeeld worden via een Snapdragon 835.

Naast deze krachtige CPU en GPU is Qualcomm er ook nog in geslaagd om een X16 LTE-modem in te bakken met snelheden tot 1 Gbit/s, verder is de nieuwste WiFi-technologie geïntegreerd: 2×2 802.11ac MU-MIMO. Deze nieuwe Wifi-oplossing is maar liefst 60 procent energiezuiniger dan zijn voorganger, terwijl de prestaties fors zijn verbeterd. Qualcomm is er ook snel bij met de ondersteuning van Bluetooth 5. Die standaard is pas recent vastgesteld, maar Qualcomm heeft hem al in zijn nieuwste chip geïntegreerd. Verder heeft Qualcomm nog de nodige nieuwe technologieën geïntegreerd voor de camera (ondersteuning voor single 32 megapixel of dual 16 megapixel camera’s), biometrische beveiliging (irisscanner, vingerafdruk, etc), bewegingssensoren (nabijheid, gyroscoop, etc) en locatiediensten (GPS). Al deze technologie is in een nieuwe 10nm-chip gepropt. In 2017 zullen de eerste chips verschijnen die op zo’n klein procedé zijn geproduceerd, iets waar Intel nog niet in is geslaagd. Daar zit men nog op 14nm.

10nmvs820

Je denkt nu wellicht dat een mobiele chip zoals de Qualcomm Snapdragon 835 zich niet kan meten met de gemiddelde Intel Core-chip van Intel. Toch is dat inmiddels helemaal niet meer ondenkbaar. Intel heeft de afgelopen jaren weliswaar een aantal nieuwe generaties geïntroduceerd, maar qua prestaties is er weinig vooruitgang geboekt. De chips zijn vooral energiezuiniger geworden. De chips van Qualcomm waren al energiezuinig, zijn nog energiezuiniger geworden en hebben de prestaties fors weten op te schroeven. Het gevolg is dat de Snapdragon 835 zich waarschijnlijk kan meten met een Intel Core i3 van 2017 of een Intel Core i5 van 2016. De exacte prestaties weten we pas als we het zelf uitgebreid kunnen testen, maar we verwachten dat het gat met die processors niet meer groot zal zijn. Kortom, de kans is groot dat de Snapdragon 835 ruimschoots voldoende rekenkracht huisvest voor de gemiddelde gebruiker.

We vertrouwen al jarenlang op Intel-chips in onze pc’s, maar Intel heeft de afgelopen jaren geen echte innovatie meer getoond. Daar gaan ze in 2017 dus mogelijk de prijs voor betalen. Het alleenrecht op de pc-markt gaat verdwijnen, AMD brengt zoals het er nu naar uitziet een concurrerend product op de markt en nu klopt ook Qualcomm nadrukkelijk op de deur. Na de pc-markt zou het datacenter weleens het volgende strijdtoneel kunnen gaan worden. Daar zijn de Xeon-processors momenteel nog grotendeels de standaard en verdient Intel veel geld.

Wij zijn in ieder geval enorm benieuwd hoe de verhoudingen aan het eind van dit jaar liggen. Het is in elk geval duidelijk dat AMD en Qualcomm er beide goed aan hebben gedaan om het productieprocedé van GlobalFoundries en Samsung te omarmen en met die bedrijven te gaan samenwerken. Daarmee behalen ze nu hele goede resultaten. Daarnaast mag ook de prestatie van Microsoft niet onopgemerkt blijven. Windows 10 gaat als het goed is straks soepel werken op een ARM-processor, zonder dat de verantwoordelijkheid daarvoor bij de app-ontwikkelaars gelegd wordt.