2min

De schermen waarmee consumenten hun default browserkeuze kunnen bepalen, oefenen grote invloed uit op deze keuze. Dit stelt Mozilla, ontwikkelaar van Firefox, na onderzoek. Manipulatie ligt om de hoek.

Vanaf volgend jaar wordt in de EU de Digital Markets Act van kracht. Deze regelgeving betekent onder meer dat leveranciers als Google, Amazon, Apple, ByteDance (TikTok), Meta en Microsoft het eindgebruikers mogelijk moeten maken een web browser naar keuze als default browser te laten kiezen.

Voor de keuze moeten aanbieders een keuzescherm bieden waarmee consumenten hun definitieve default browserkeuze bepalen. Juist deze keuze- of configuratieschermen spelen een belangrijke rol in hoe deze keuze wordt gemaakt, stellen onderzoekers in opdracht van FireFox-ontwikkelaar Mozilla.

Vijf punten van invloed

Volgens de onderzoekers beïnvloedden keuze(configuratie)schermen browserkeuze op een aantal manieren. Ten eerste zorgen zij ervoor dat eindgebruikers minder snel bestaande bekende browsers gebruiken. Het aandeel van onafhankelijke browsers, denk aan Brave, Opera of Vivaldi, neemt hierdoor toe.

Ten tweede zorgt het toevoegen van informatie over browsers er ook voor dat het aandeel van bekende browsers daalt en dit geeft eindgebruikers meer plezier. Bovendien is de presentatie-orde van de browsers op een keuzescherm van invloed op de uiteindelijke browserkeuze.

Daarnaast zorgt het tonen van een keuzescherm bij het eerste gebruik van een voorgeïnstalleerde browser ervoor dat gebruikers vaker deze browser als default aanvinken. Te vierde geeft een absolute meerderheid van de respondenten aan graag een browserkeuzescherm te willen gebruiken.

Tot slot constateren de onderzoekers dat browserkeuze de eindgebruikerservaring verbetert zonder dat eindgebruikers in hun werkzaamheden worden belemmerd.

Een schermafdruk van een laptop met een aantal knoppen erop.

Toezichthouders moeten alerter zijn

Wel waarschuwen de onderzoekers dat het voor OS-ontwikkelaars makkelijk is de eigen browser naar eindgebruikers te pushen of te ‘nudgen. Kleine specifieke veranderingen in het ontwerp en uiterlijk van browsers kunnen een grote impact hebben.

Volgens de onderzoekers is het daarom belangrijk dat toezichthouders goed hierop letten en in hun wet- en regelgeving ook aandacht moetens schenken aan web- en applicatieontwerp. Zodat het voor leveranciers moeilijker wordt bijvoorbeeld dark patterns ‘in te bakken’ die gebruikers naar een bepaalde browserkeuze sturen.

Mozilla is niet de enige browseraanbieder die waarschuwt voor manipulatie van browserschermen. Ook Microsoft heeft in 2021 al aangegeven dat alleen keuzemogelijkheid voor consumenten niet genoeg is in een marktsegment waarin een dominante speler actief is.

Lees ook: Europa reguleert met Digital Services Act en Markets Act; wat betekent dit?