Bij het toewijzen van de grond voor het Google-datacenter bij het Groningse Eemshaven is een boer voor miljoenen euro gedupeerd. Andere partijen hebben zich echter voor miljoenen weten te verrijken.
Het verhaal begint zo’n tien jaar geleden, als Groningen Seaports (GSP) in het geheim gesprekken voert met Google en Microsoft over de bouw van datacenters bij de Eemshaven. Daarvoor was de aankoop van meer land nodig, dus werden boeren in de nabije omgeving benaderd om hun land op te kopen. Boer Nico Wiertsma kreeg een bod van 8 miljoen euro voor zijn land. Hij ging akkoord met het aanbod en kocht zelf een nieuwe boerderij om naartoe te verhuizen.
Deal plotseling van de baan
Plotseling trekt GSP de deal terug. Dit zou te maken hebben met tegenvallende economische omstandigheden, maar later blijkt dat de koopovereenkomst nooit aan het algemeen bestuur was voorgelegd. Wiertsma is inmiddels al vol met de verhuizing bezig en heeft niets meer aan zijn land. Hij overweegt er windmolens op te plaatsen, maar GSP vertelt hem dat dit niet mogelijk is. Daarom voelt Wiertsma zich genoodzaakt om het stuk land voor een spotprijs te verkopen aan de naastgelegen boer Bakker Bierum.
Zodra die verkoop rond is, blijkt dat de bouw van het datacenter wel doorgaat. Bakker Bierum, de nieuwe eigenaar van het stukje land, verkoopt het stuk grond van Wiertsma en een deel van zijn eigen grond voor ruim 2,5 keer het bedrag wat Wiertsma voor de grond heeft ontvangen. Dit is alsnog een lager bedrag dan Wiertsma aanvankelijk voor zijn grond zou krijgen, waardoor GSP een lagere prijs voor het land krijgt en Bakker Bierum bijna 9 ton winst maakt met de deal, allemaal ten koste van Wiertsma.
Wat de verkopende boeren niet wisten, is dat Google al een koopovereenkomst voor de grond had gesloten, nog voordat GSP de grond zelf in handen had. Bovendien betaalt Google een drievoud van wat GSP aan de boeren bood. Bakker Bierum kreeg later alsnog toezegging om windmolens op de inmiddels verkochte grond te mogen plaatsen.
Topje van de ijsberg
Uit uitgebreid graafwerk van Nieuwsuur blijkt dat er in de afgelopen jaren veel meer van dergelijke lucratieve deals en geheime toezeggingen waren. Hierbij ging het om de verkoop van grond en de exploitatie van windmolens. Dit heeft met name Bakker Bierum miljoenen euro’s opgeleverd.
Groningen Seaports was vroeger een overheidsinstelling, maar werd in 2013 geprivatiseerd. Het idee daarachter was om de haven meer slagkracht te geven, maar daar stond tegenover dat de overheid minder controle had over de gang van zaken. Hierdoor konden dergelijke vormen van vriendjespolitiek ongestoord doorgaan.
Google wast zijn handen in onschuld. Het bedrijf vertelt marktconforme prijzen voor de grond betaald te hebben. Het bedrijf vertelt niet of het op de hoogte was van de praktijken die zich achter de schermen afspeelden.
Tip: Google schrapt resterende plannen voor Nederlandse datacenters
43 minuten geleden
Expert bijdrage
