Het Europese Parlement stemde tijdens de middag over de Artificial Intelligence Act. Hoe ver staat Europa nu met het reguleren van kunstmatige intelligentie?
De EU sleutelt vandaag verder aan de Artificial Intelligence Act. Hiervoor stond vanmiddag een stemming over het AI Act-ontwerp op de planning in het Europees Parlement. Het ontwerp is al sinds 2021 in de maak.
De wet heeft tot doel de gevaren van kunstmatige intelligentie voor het publiek in kaart te brengen en aan te pakken, met name op het gebied van auteursrechten en persoonlijke levenssfeer. Hiervoor zal ieder AI-product of -platform in een categorie worden onderverdeeld, die de risicofactor bepaalt. Producten en platformen met een onaanvaardbaar risico zullen de EU helemaal niet binnenkomen.
‘Historische stemming’
De stemming werd ingeleid door Brando Benifei en Dragoş Tudorache, leden van het Europees Parlement die een voortrekkersrol nemen in de AI Act: “Het zal een historische stemming zijn, waarin we niet alleen de grootste problemen met AI aanpakken, maar ook een teken geven aan de wereld over hoe wij vinden dat onze democratie beschermd moet worden, terwijl het innovaties ondersteunt.”
De leden van het Parlement zetten hiermee nog eens in de kijker dat de AI Act de eerste set van regelgeving rond kunstmatige intelligentie in de wereld zal worden.
Leden van het Europees Parlement stellen drie aanpassingen voor aan de wettekst die de Commissie eerder goedkeurde. Als eerste willen ze dat de lijst van verboden AI-praktijken wordt herbekeken en aangevuld. Hetzelfde geldt voor de lijst van toepassingen die een hoog risico inhouden.
Tot slot ziet het Parlement graag de toevoeging van transparantie- en veiligheidsbepalingen toe voor funderingsmodellen en generatieve AI-systemen, zoals ChatGPT. Het Europees Parlement wil zo meer inzicht krijgen in dergelijke AI-toepassingen en de mogelijke risico’s zoals discriminatie en de omgang met gevoelige informatie zoals persoonsgegevens. Zo moet het mogelijk worden om dergelijke AI-toepassingen in één van de vier categorieën van de AI Act onder te verdelen: minimaal risico, beperkt risico, hoog risico en onaanvaardbaar risico.
Tip: ‘ChatGPT gebaseerd op illegale sites, privégegevens en piraterij’
Duidelijke meerderheid
De wet werd goedgekeurd met een duidelijke meerderheid. 499 leden stemde voor, 28 tegen en 93 weerhielden zich. Roberta Metsola, voorzitter van het Europees Parlement, begint de persconferentie dan ook op een positieve noot: “Ik bedank graag Benifei en Tudorache voor een gebalanceerde en persoonsgerichte aanpak van de wetgeving”
De voorzitter benadrukt verder dat Europa de weg leidt op hun manier en verantwoordelijkheid neemt in een tijdperk van AI. “Er zijn veel dingen die niet gedigitaliseerd kunnen worden: emoties, wilskracht en beoordelingsvermogen. Dat moeten wij in handen nemen om een globaal voorbeeld te stellen.”
Daarna gaat het woord naar Benifei. Hij ziet dat er vandaag een ontwerp is goedgekeurd dat verdere conversatie op gang zal trekken. Daarnaast benadrukt hij dat de wet de inwoners van Europa moet garanderen dat ze veilige AI-systemen en -producten gebruiken. “We hadden de moed vandaag om AI-spelers te verbannen die volgens ons tegen de EU-waarden ingaan.”
Gevaren van schadelijke AI-inhoud
Verder is het voorstel van de Commissie aangevuld omdat het Parlement het belangrijk acht dat AI-content in de digitale ruimte duidelijk wordt gemarkeerd.
AI-inhoud is in essentie niet altijd correct of veilig. Vorige week heeft de EU alvast aan alle socialemediasites gevraagd om AI-inhoud van een duidelijke markering te voorzien. Dat is momenteel al nodig om de stroom van desinformatie vanuit Rusland tegen te gaan, oordeelt de EU.
Hier zal de AI-wet een aanvulling vormen op de Digital Services Act (DSA), die eind augustus 2023 van kracht zal zijn. Het Europees Parlement vreest namelijk dat kunstmatige intelligentie de verkiezingen van 2024 zal beïnvloeden als een regulering niet op tijd wordt ingesteld.
In de wetgeving waarover vandaag werd gestemd zal de DSA worden aangevuld met regels rondom het gebruik van biometrische identificatie. Daar is geen eensgezindheid over bij de lidstaten, vult Bonifei aan: “Er was vandaag discussie in het Parlement over het verbod om biometrische identificatie. Er was belangstelling om dit om te vormen tot een propaganda-tool, maar we wonnen in het Parlement en kunnen ons nu veilig stellen van massa-surveillance.”
Wat met ChatGPT?
Als de regelgeving vandaag ingaat, zou ChatGPT verschillende zaken in orde moeten maken. OpenAI zal namelijk transparant moeten aangeven aan de EU welke datasets zij gebruikten in de training van het taalmodel en welke daarvan auteursrechtelijk beschermd zijn. Verder moet de EU op de hoogte worden gebracht van de manier waarop het AI-product werkt.
Generatieve AI-systemen zullen onder de AI Act ook duidelijk moeten aangeven dat de inhoud werd gemaakt door AI. Tot slot moeten dergelijke systemen barrières instellen om de generatie van illegale inhoud onmogelijk te maken.
‘Innovatie stimuleren, niet afremmen’
Tudorache vult verder aan in de hoop de zorgen van ontwikkelaars over de AI Act deels weg te nemen: “We hebben de agenda van het Europees Parlement gediend en tegelijk de agenda om innovaties aan te moedigen. Dat laatste vinden we net zo belangrijk als het beschermen van de EU-inwoners.” Hij benoemt het ontwerp in het algemeen met de term ‘een gebalanceerd voorstel’. De AI Act ligt bij ontwikkelaars en experten onder vuur omdat het een grote rem kan zetten op de ontwikkeling van AI in Europa.
Het ontwerp neemt verder een definitie van AI op en stemt deze af op de definitie die in Amerika van toepassing is. Dat maakt het bedrijven die samenwerkingen aangaan voor AI-innovaties eenvoudiger. “Verder is er een duidelijk mandaat voor een standaard kader. Dat miste in andere wetgevingen van de EU, zoals bij de GDPR, waardoor bedrijven moeite hadden om de vertaalslag te maken naar technische standaarden. We besloten dit bottom-up te doen en zullen ontwikkelaars en bedrijven die al actief zijn in het veld van AI, betrekken bij de creatie van deze standaarden.”
Tot slot wil hij duidelijk meegeven dat de wet ervoor moet zorgen dat iedere inwoner van de EU mee is met de AI-transformatie. “We moeten massaal investeren zodat iedere organisatie AI omarmt.”
Sleutelen tot 2025
De wetgeving moet in 2025 algemeen van toepassing zijn. Daar gaan jaren aan discussie over de inhoud van de wet aan vooraf. Vandaag stemde het Parlement over een ontwerp van de wetgeving, wat voor een duidelijk kader kan zorgen om de wetgeving op poten te zetten.
2 dagen geleden
Expert bijdrage
