7 alternatieven voor Google Analytics

De web analytics-tool Google Analytics 3 (ook wel Universal Analytics) is op z’n retour. Hoewel sommige data nog verzameld wordt, is op 1 juli de officiële ondersteuning ten einde gebracht. Google wil zelf dat website-houders overstappen naar Google Analytics 4, maar deze tool mist essentiële functionaliteiten zoals bouncerate en gemiddelde sessietijd. Welke opties passen bij uw website?

Web analytics is een breed speelveld, waar veel verschillende opties denkbaar zijn. Voor dit overzicht zochten we naar tools die tot veel in staat zijn om een inzicht te krijgen in het gedrag, de afkomst en de betrokkenheid van bezoekers. Het gaat dus om meer dan alleen metrics als pageviews en bouncerate, want de leestijd, referrals (bijv. van Google, interne links etc.) en andere opties binnen een web analytics-tool onderscheiden de onderlinge applicaties echt. Daarnaast is het prijsmodel van belang, want waarom betalen als er een gratis alternatief is dat net zo goed werkt? Ten slotte spreken we nog over de privacy-gevoeligheid van elke tool, aangezien het voorbeeld van Google Analytics 4 bewijst dat GDPR-compliance geen zekerheid is.

Matomo

De eerste tool die we bespreken is Matomo, dat tot 2018 door het leven ging als Piwik. Het is het populairste open-source alternatief voor Google Analytics sinds het in 2007 lanceerde. Men kan kiezen voor een on-prem of cloud-gebaseerde variant en kan bij een overstap vanuit Google Analytics op een simpele manier de bestaande data importeren. Men heeft het setup-proces zo eenvoudig mogelijk gemaakt, dat hier te raadplegen is. Het feit dat de tool open-source is, betekent dat er voor specifieke wensen de mogelijkheid bestaat om uitvoerige veranderingen toe te brengen. Zo spreekt een gebruiker over een modificatie die voorkwam dat het Matomo-script door een adblocker werd geweerd.

Er zijn veel mogelijkheden om te bepalen welke data Matomo trackt, waarbij de gebruiker zelf de balans bepaalt tussen functionaliteit en privacy-gerichtheid. Het belooft accurate informatie te produceren omdat het geen data sampling doet, dus geen aannames maakt op basis van een subset. De on-prem versie is gratis, terwijl de cloud-variant 19 euro per maand kost. Het prijsmodel is echter vooral gericht op het aanbieden van losse functies als extra’s die op jaarlijkse basis afgerekend worden. Standaard zit er in ieder geval zaken als user tracking, een aan te passen dashboard en de locaties van bezoekers bij. Door dit prijsmodel kan de prijs dus enorm verschillen, afhankelijk van wat je als websitebeheerder inzichtelijk wilt maken.

Wel is er kritiek over de user interface, die door meerdere klanten als verouderd worden omschreven. Een bijzonder kritische recensie sprak eveneens over een beroerde klantenservice en bugs die de nauwkeurigheid van de analytics in twijfel brachten. Dankzij het gratis aanbod is het gelukkig mogelijk om de tool zelf te proberen. In principe is de tool bruikbaar voor nagenoeg elke website waarbij het belangrijk is om bij te houden hoe goed de content scoort en welke bezoekers men ontvangt.

Piwik Pro

De oude naam van Matomo wordt voortgezet door Piwik Pro, dat uit 2013 stamt als fork van de source-code van het voormalige Piwik. Het gaat hier echter niet om een open-source tool. Het prijst zichzelf voor de vele privacy- en security-gerelateerde features, ten koste van een slechtere integratie met Google Analytics. De developers zelf stellen echter wel dat je toch echt een goed geschoold technisch team nodig hebt of premium-ondersteuning om de self-hosted versie van Piwik te draaien.

De tracking-mogelijkheden zijn uitgebreid, met onder andere time-on-site tracking, het bijhouden van vastgestelde doelen (Campaign Management) en het managen van meerdere websites. Veel is hetzelfde als wat Matomo aanbiedt, hoewel de UI meer doet denken aan Google Analytics. Voor overstappers is dat in ieder geval een voordeel. Piwik Pro krijgt wel vanuit verschillende klantenrecensies de kritiek dat de tag manager onderdoet voor die van Google.

Piwik Pro is beschikbaar in de Core-variant en als Enterprise-optie. De prijs is afhankelijk van de hoeveelheid events en de gekozen modules. Het Core-abonnement is in ieder geval gratis en biedt tot 10 sites web analytics. De maandelijkse event-limiet is voor de gratis versie 500.000, onthoudt tot 14 maanden gegevens en biedt een EU-cloud-versie aan. Voor een betaalde versie moet een offerte aangevraagd worden, dus die zal sterk verschillen per bedrijf. Wel biedt deze variant 25 maanden gegevensbehoud en cloud-, on-prem- of privé-cloud-opties. Voor de volledige vergelijking toont Piwik Pro een overzicht.

Piwik Pro biedt een breed pakket aan opties aan, waardoor het erg schaalbaar is. Zo kunnen kleinere en grotere websites er nuttige inzichten uit halen.

Clicky

Ook Clicky omschrijft zichzelf als een privacy-vriendelijke en GDPR-compliant tool. Het specialiseert zich in real-time traffic. Tegenover Piwik Pro is de interface een stuk gebruiksvriendelijker, terwijl gebruikers ook melden dat de setup eenvoudig is. De Spy-feature geeft een behapbaar inzicht in het gedrag van gebruikers. Veel van de features die Matomo en Piwik Pro bieden, zijn bij Clicky aanwezig. Denk aan heatmaps, campaign tracking, engagement reporting en de tijd per bezoek. Handige opties zoals het inzien van het aantal gebruikers met een adblocker brengen wat nuance aan bij de rauwe pageview-getallen.

Gebruikers zijn overwegend erg positief, maar de gratis variant zou volgens hen wel wat meer opties in huis mogen hebben. Er zijn veel verschillende betaalde varianten: Pro, Pro Plus, Pro Platinum en ‘Custom’. De eerste drie kosten respectievelijk 80, 120 en 160 dollar per jaar. Afgezien van heatmaps en uptime-monitoring zijn alle premium features beschikbaar vanaf de goedkoopste betaalde variant. Clicky heeft hier een vergelijking tussen de varianten beschikbaar.

Clicky is schappelijk geprijst, wat het wellicht voor kleinere projecten aantrekkelijk maakt. Echter zijn de mogelijkheden uitgebreid genoeg om ook voor grotere bedrijven nuttig te zijn.

Similarweb

Similarweb bestaat al sinds 2007 en heeft afgezien van het web analytics-aanbod nog meer producten gericht op marketing en sales. Het maakt gebruik van een “data cache” van miljoenen gebruikers om data te verzamelen. Zo biedt het inzichten in het gedrag van gebruikers en kan het de website in kwestie door deze data rangschikken tegenover concurrerende sites.

Deze competitieve focus is wat het onderscheidt van de eerder genoemde producten. De interface is erg visueel en kan razendsnel geraadpleegd worden. De data die erop te zien is, komt van verschillende bronnen die tegenover elkaar gezet worden om de nauwkeurigheid te verbeteren.

Similarweb is voor een week gratis uit te proberen, waarna het voor de Pro-versie een prijs heeft vanaf 200 dollar per maand, maar dit wordt pas na het uitschrijven van een offerte duidelijk. Met de gratis versie kunnen gebruikers nog aardig wat uitvoeren en zelfs datarapporten ontvangen in PDF-formaat. Pro-klanten hebben echter de mogelijkheid om Excel-versies op te vragen waardoor analyse achteraf een stuk makkelijker wordt.

De marketing-focus maakt Similarweb een voor de hand liggende optie voor websites die de concurrentie goed in de gaten moeten houden. De eerder genoemde opties zijn op hun eigen manier telkens sterk in het reflecteren van de bezigheden binnen de eigen website. Wat daar voor sommigen nog zal ontbreken, is de relatieve verhouding met andere spelers op de markt in kwestie.

Plausible

Plausible is open-source en wederom noemt het zich expliciet een alternatief voor Google Analytics. Het omschrijft zichzelf als “lichtgewicht”, dankzij het script dat 45 keer kleiner zou zijn dan die van Google. Het belooft een soepele transitie vanuit Google Analytics te bieden.

Qua functionaliteit integreert het met Slack om reports elke week of maand te leveren. Eveneens kan het per mail aangeven dat er een traffic spike aan de hand is. Alles is op één dashboard te zien. Gebruikers zijn positief over de duidelijkheid van de UI en het feit dat er geen cookies aanwezig zijn. Echter zorgt dat er wel voor dat de tool minder informatie heeft over bezoekers dan de concurrentie. Wellicht is dat niet voor een kleinschalige gebruiker een probleem.

De prijs is volledig afhankelijk van het aantal maandelijkse pageviews. Wie tot 10.000 gaat, hoeft na de 2 maanden proeftijd slechts 9 euro per maand over te maken. Met 100.000 pageviews gaat het naar 19 euro p/m. Dit blijft opschalen tot 10 miljoen maandelijkse pageviews, waarbij men 169 euro rekent. Als de website daar overheen gaat, spreekt Plausible de prijs na contact pas af.

Op elk prijsniveau werkt Plausible voor 50 websites, spreekt het over “100% data-eigendom”, kun je er custom events voor maken en zit er geen beperking op de dataretentie of het aantal teamleden dat van de tool gebruik kan maken. Ook hier kan Google Analytics-data worden geïmporteerd om de overstap werkbaar te maken.

Kortom: een tool voor gebruikers met niet al te veel complexe eisen en een focus op privacy.

Simple Analytics

Net als Plausible richt Simple Analytics direct de pijlen op de privacy-problemen omtrent Google Analytics. Het bedrijf belooft data versleuteld te bewaren en ook hier zullen er geen cookie-meldingen verschijnen voor de eindgebruiker. Alle infrastructuur bevindt zich binnen de EU voor EU-gebruikers. Het klinkt erg vergelijkbaar met Plausible, maar zelf suggereert het bedrijf dat er aardig wat verschillen zijn.

Ten opzichte van Plausible meet Simple Analytics de tijd die een gebruiker spendeert op de website anders. Zo kan het op een enkele pagina de time-on-page onthouden, terwijl Google Analytics en Plausible dit niet kunnen. Ook de privacy-prioriteit is volgens deze partij nog groter dan bij de concurrentie. Terwijl Plausible een IP-adres voor een dag anoniem maakt maar wel volgt, doet Simple Analytics zelfs dat niet.

Simple Analytics is niet open-source en kan alleen betaald verkregen worden. De Starter Plan kost 108 dollar per jaar, terwijl de Business Plan 588 dollar p/j is. Het gaat hier om maximaal 100.000 of 1 miljoen pageviews per jaar.

Uiteindelijk strijden Plausible en Simple Analytics om dezelfde privacy-gevoelige klanten, maar zet laatstgenoemde daarin net wat meer stappen.

Fathom

Andermaal hebben we te maken met een tool die zichzelf lijnrecht tegenover Google Analytics positioneert: in dit geval spreekt het over “The Google Analytics alternative without compromise”. Het pronkt over een snelle setup, een licht script en vergelijkbare privacy-gerichte opties als Plausible en Simple Analytics.

Klanten melden dat Fathom alle belangrijke metrics dekt en veel gewenste features in huis heeft, waaronder real-time tracking en aanpasbare dashboards. Wel zijn de meningen verdeeld over de user interface en willen veel gebruikers wat meer controle over zaken als events en goals. Daarnaast is het importeren van Google Analytics-data pas recent toegevoegd, waardoor velen in de tussentijd wellicht een alternatief hebben gevonden. De klantenservice scoort wel punten, iets dat lang niet altijd zeker is.

Fathom heeft een proefversie voor een week, waarna er drie betaalde opties zijn. Tot 100.000 maandelijkse pageviews kost het 14 dollar per maand, 200.000 wordt 24 p/m en 500.000 kost 44 dollar p/m. Daarboven moet er zoals wel vaker contact worden opgenomen om een offerte uit te schrijven.

Fathom heeft het unieke voordeel dat het lichtgewicht is, maar zo min mogelijk opties weglaat om toch van Google’s datahonger af te zijn.

Conclusie: voor ieder wat wils, met privacy en bruikbaarheid als hoofdpunten

In het overzicht hierboven zien we dat veel features bekend terrein zijn, maar dat wil niet zeggen dat alle extra’s per se gewenst of nodig zijn. Wie immers meer wil weten over websitebezoekers, zal daar extra data voor nodig hebben. Dit kan leiden tot een zwaardere tool met merkbare gevolgen voor de website. Ook puur vanuit ethisch perspectief kan elke potentiële klant zich afvragen wat gewild is.

Wat wel duidelijk is, is dat de installatie en beschikbaarheid van een aantal tools duidelijker beter is voor een twijfelaar. Uiteindelijk valt er weinig te verliezen aan het proberen van de tools die een gratis versie hebben. Wie vervolgens meer wil, zal goed moeten nadenken over de specifieke eisen. Moeten we de concurrentie goed in de gaten houden? Wat als we zelf niet al te veel specialisten in huis hebben en toch zelf web analytics willen inzien? Bij die kwesties is het zaak om daar een helder antwoord op te geven. In de zoektocht naar de juiste analytics-tool is het belangrijk om je eigen product alvast te kennen.

Lees ook: Einde Google Analytics 3 op komst: migreren of wegwezen?