SAS is met zijn rijke historie voor data scientists een rots in de branding. Maar met de enorme sprongen en groeiende interesse in artificial intelligence is de rol van de dataprofessional ook significant aan het veranderen. Tijdens SAS Innovate in Orlando laat het bedrijf zien hoe het zijn trouwe gebruikers, en zelfs nieuwe doelgroepen, helpt om te voldoen aan de nieuwste verwachtingen rond AI. Een bijzondere rol is weggelegd voor AI-agents.
Als je aan SAS vraagt waar een moderne AI-strategie begint, dan zal alles rondom Viya geformuleerd worden. Dit is het platform waarop het bedrijf al zijn middelen inzet. Met een cloud-native architectuur kan het de gehele analytics lifecycle ondersteunen. Daarin speelt, naast de data scientist, de developer een steeds belangrijkere rol, maar SAS ziet ook reguliere business users en C-level betrokken raken. Bij al deze groepen spelen zaken rond dataprivacy, het versnellen van besluitvorming, het verhogen van productiviteit en het versterken van vertrouwen in AI-apps.
SAS wil aantonen een stabiele factor te zijn die de hype overstijgt en zich richt op praktische toepassingen. “Ons doel is om geavanceerde AI-mogelijkheden te leveren die organisaties helpen door de hype en verstoringen heen te navigeren, doorbraken te realiseren in probleemoplossing en een beslissingsvoordeel te behalen”, aldus CTO Bryan Harris bij de openingskeynote van de jaarlijkse conferentie.
Zorgen voor betere data
Een van de manieren dat SAS Viya belooft te helpen bij het doel, is de naderende beschikbaarheid van Data Maker. Deze generator voor synthetische data ondersteunt organisaties bij het omgaan met privacy-uitdagingen en dataschaarste. Synthetische data is zo’n twee jaar geleden door SAS aangewezen als een focusgebied, aangezien het uitermate geschikt is voor generatieve AI. Met synthetische data wordt de echte wereld nagebootst zonder privé-identificeerbare of vertrouwelijke informatie vrij te geven. Hierdoor kan de data toch worden gebruikt voor modeltraining, wat de nauwkeurigheid van de modellen ten goede komt. Zaken kunnen onderzocht worden die normaliter buiten bereik zijn om privacyredenen.
Data Maker werd vorig jaar al in private preview geïntroduceerd. Het komt voort uit de overname van de software-assets van synthetische data-specialist Hazy, in november vorig jaar. Nu is SAS bijna klaar om de Hazy-technologie in zijn geheel in Viya te implementeren. Data Maker staat gepland voor algemene beschikbaarheid ergens tussen juli en september dit jaar.
De komst van SAS Data Maker is logisch in een tijd waarin organisaties vaak worstelen met het verkrijgen van voldoende en kwalitatief goede data. Eerder gaf SAS al aan dat real-world data niet altijd betrouwbaar of toereikend is. De synthetische data-tool moet dit probleem aanpakken door middel van een no-code/low-code opzet, zodat ook niet-technische medewerkers ermee uit de voeten kunnen.
Tip: SAS via overname Hazy dieper in synthetische data
Intelligente besluitvorming met AI-agents
De grotere rol voor synthetische data lijkt gezien de eerdere stappen van SAS een logische stap. Een andere belangrijke vraag die voor de start van de Innovate-conferentie in de lucht hing, was echter wat er gaat gebeuren op het vlak van AI-agents. Deze vorm van artificial intelligence heeft momenteel namelijk het momentum, een versnelling extra van SAS zou wat dat betreft welkom zijn.
Die extra stap vinden gebruikers nu op het Viya-platform in de vorm van Intelligent Decisioning. Met deze tool moeten organisaties AI-agents kunnen bouwen en implementeren met precies de juiste verhouding tussen AI-autonomie en menselijke betrokkenheid. Dit voor een optimale balans tussen toezicht en automatisering, afgestemd op de complexiteit van de taak, de risico’s en de bedrijfsdoelstellingen.
Op zich klinkt dat natuurlijk hartstikke interessant. Tegelijkertijd geeft dit bij ons in eerste instantie het gevoel van ‘waarom moet je hiervoor bij SAS aankloppen?’ Veel softwareplatformen zijn namelijk op het gebied van AI-agents iets soortgelijks gaan doen, je kan dan al out-of-the-box agents bouwen met platformen waar je toch al op vertrouwt. Bij SAS komt echter de meerwaarde van een puur data- en AI-platform om de hoek kijken. Het onderscheidende aan de AI-agents van SAS zit hem in de nadruk op governance en controle. Het heeft de balans gevonden tussen autonome besluitvorming en ethisch gebruik.
Viya vertrouwt zodoende op een agentic AI-framework gebaseerd op drie pijlers die bepalen hoe AI-agents worden ontworpen en geleverd. Ten eerste besluitvorming, waarbij men een hybride aanpak kiest die deterministische analytics combineert met de flexibiliteit van LLM’s voor precieze en betrouwbare uitkomsten, met de noodzakelijke bedrijfspolicies die in gereguleerde sectoren vereist zijn. Daarnaast wordt de balans tussen mens en AI meegenomen. Hierbij kunnen organisaties het juiste niveau van AI-autonomie en menselijke betrokkenheid bepalen op basis van taakcomplexiteit, risico en bedrijfsdoel. Tot slot beschikt Viya over een ingebouwd governance-framework dat ervoor zorgt dat AI-agents nauwkeurige resultaten leveren en voldoen aan ethische standaarden en privacyvereisten.
Handreiking naar kleinere bedrijven
SAS is de laatste jaren ook de toenadering aan het maken richting het mkb. Het traditionele product viel met name in de smaak bij grote instellingen, bijvoorbeeld uit de overheid, gezondheidszorg of financiële dienstverlening. Maar voor kleinere bedrijven wordt waarde halen uit data ook steeds belangrijker. Een eerdere stap die hierbij aansloot was een samenwerking met TD Synnex, die als distribiteur de wat minder grote bedrijfsomgeving kan bereiken. Daarnaast was er tijdens Innovate 2024 de bredere keuze van SAS voor het toegankelijker maken van AI-technologie voor alle typen organisaties. Niet iedere organisatie beschikt immers over voldoende middelen en expertise om zelf AI-modellen te bouwen, terwijl er voor deze organisaties wel duidelijke prestatieverbeteringen mogelijk zijn met AI-inzet.
Begin dit jaar kwam er SAS Managed Cloud Services: SAS Viya Essentials bij, een kant-en-klare Managed Cloud Services-variant van geselecteerde SAS Viya-producten. Deze dienst, voornamelijk gericht op kleine en middelgrote bedrijven, verlaagt de toegangsdrempel tot het SAS-platform door Viya aan te bieden als een compacte, out-of-the-box gehoste managed service.
De liefde voor Microsoft staat vol in de bloei
Op Innovate is er ook een mooie rol weggelegd voor Viya Copilot. Dit is een AI-gestuurde conversationele assistent in het SAS Viya-platform. De assistent geeft ontwikkelaars, data scientists en business users een persoonlijke assistent die analytische, zakelijke en sectorspecifieke taken versnelt. De Copilot is momenteel beschikbaar via een uitnodiging voor private preview, met de algemene beschikbaarheid gepland voor het derde kwartaal van 2025.
De belangrijkste functies van de eerste Copilot-versie omvatten AI-gestuurde modelontwikkeling en code-assistentie voor SAS-gebruikers. Gebouwd op Azure AI Services, bouwt Viya Copilot voort op de samenwerking tussen SAS en Microsoft. We zullen tijdens de conferentie nog wat verder proberen te achterhalen hoe ver en accuraat de assistent is, en wat er uiteindelijk verder mee mogelijk moet worden.
SAS Viya Workbench breidt uit
De bestaande codeomgeving Viya Workbench voor ontwikkelaars, data scientists en modelleurs is tevens uitgebreid. De nieuwe update voor 2025 voegt ondersteuning toe voor de R-taal. Dit is, naast de eigen SAS-taal en de Python-taal, de belangrijkste taal voor data scientists die Viya gebruiken. Dat maakt de ondersteuning in Workbench welkom. Daarnaast biedt het platform nu SAS Enterprise Guide als optionele IDE-ontwikkelomgeving en is er de uitbreiding van de oorspronkelijke beschikbaarheid op AWS Marketplace naar Microsoft Azure Marketplace.
Productiviteit en vertrouwen
SAS wil met Viya de AI- en generatieve AI-hype doorbreken door echte mogelijkheden te leveren die tot resultaten leiden. Het platform stelt gebruikers van alle vaardigheidsniveaus in staat deel te nemen aan het analyticsproces, waarbij het hart in het bijzonder klopt voor de data scientist. Gebruikers kunnen kiezen of ze AI willen bouwen met end-to-end platformtools, of kant-en-klare AI-oplossingen en modelpakketten willen afnemen.
Voor SAS, dat al bijna vijftig jaar ervaring heeft in data en analytics, lijkt de huidige verschuiving naar meer pragmatische AI-toepassingen een uitstekend moment om zijn expertise maximaal te benutten. Met AI-agents opent het bedrijf een nieuw hoofdstuk in hoe organisaties beslissingen kunnen nemen, waarbij de menselijke factor nog steeds een significante rol speelt in het grotere geheel.