4min

Tags in dit artikel

, , ,

De Europese Commissie heeft de European Chips Act onthuld. Het voorstel moet de chipproductie van Europa voor 2030 verdubbelen.

Vanaf 2030 moet Europa verantwoordelijk zijn voor 20 procent van alle chips wereldwijd. De weg daarnaartoe werd in de afgelopen twee jaar uitgestippeld. De European Chips Act verduidelijkt wat er moet gebeuren, hoeveel geld er nodig is en wie dat geld moet ontvangen.

Vandaag presenteerde de Europese Commissie de European Chips Act. De Europese Commissie wil 43 miljard euro investering om supply chain-problemen op te lossen en te voorkomen. 11 miljard euro wordt door de Europese Unie beschikbaar gemaakt. De rest moet nog worden opgehaald.

Waar gaat het geld naartoe?

Het geld heeft een aantal doelen. Allereerst wil de Europese Commissie een platform oprichten met gratis technologie voor chipontwerpers, relevante software developers en onderzoekers. Ook is het geld bestemd voor pilotprojecten. Denk hierbij aan investeringen voor partijen die nieuwe ontwerpen willen testen en doorontwikkelen.

Bovendien hoopt de Europese Commissie fysieke locaties te bouwen voor de ontwikkeling van quantum chips, toegankelijk voor overheden en organisaties. Denk aan laboratoria en fabrieken.

De European Chips Act spreekt tevens over ‘competence centres’: locaties om bestaande chipinfrastructuur te gebruik en specialistische kennis op te doen. Het is niet duidelijk of dit fysieke locaties of digitale platformen moeten worden. We verwachten een combinatie van beide. Meerdere secties van de European Chips Act benadrukken dat trainings- en onderwijsinstelling voor elektrotechniek in aanmerking komen voor investeringen.

De Europese Commissie voegt toe dat bestaande initiatieven met de European Chips Act worden samengevoegd. Bijvoorbeeld de Chips Joint Undertaking, waarmee onderzoek, technologische ontwikkeling en innovatie rondom elektrotechniek wordt gestimuleerd.

Geld in Nederland en andere deelstaten

Op dit moment is het lastig om als chipfabrikant in aanmerking te komen voor landelijke subsidies en financieringen. Hoewel Nederland en andere lidstaten geld mogen aanbieden voor onderzoek naar chips en pilots van chips, moeten fabrikanten op eigen benen produceren. Dit hoopt de Europese Commissie met de Chips Act te veranderen. Een nieuwe regel moet het mogelijk maken om staatshulp te bieden voor de productie van chips.

Kleine en grote organisaties krijgen de optie om overheidshulp aan te vragen voor de productie van chips. Een overheid kan de hulpvraag doorzetten naar de Europese Commissie. Aldaar wordt er gekeken naar het belang van de financiering of subsidie. Vind de Europese Commissie de vraag belangrijk, dan kan een overheid de chipproducent sponsoren.

Bedrijven die het altijd op eigen benen hebben moeten doen ontvangen een manier om meer te produceren en sneller te groeien.

Europa als trekpleister voor chipgiganten

De aanleg van nieuwe fabrieken staat bovenaan de agenda van ’s werelds grootste chipfabrikanten. De meeste organisaties hopen het wereldwijde chiptekort op te vangen met meer productiecapaciteit. Fabrieken worden van oudsher aangelegd in het land van een fabrikant. Daar zit sinds kort beweging in. Chipgigant TSMC (Taiwan) heeft concrete plannen voor nieuwe fabrieken in de VS en Japan. Intel probeert het in China. Bijna niemand klopt bij Europa aan de deur. Dat hoopt de European Chips Act te veranderen.

De Europese Commissie stelt twee privileges voor om nieuwe fabrieken aan te trekken. Allereerst kunnen fabrieken in aanmerking komen voor versnelde bouwvergunningen in Europese lidstaten. Ten tweede kan een chipfabrikant voorrang krijgen voor de eerdergenoemde pilotprojecten (zie sectie ‘Waar gaat het geld naartoe?’).

Niet elke fabriek komt in aanmerking. De European Chips Act beschrijft twee categorieën die de voordelen kunnen gebruiken: ‘Open EU foundries’ en ‘Integrated Production Facilities’. Een Open EU foundry is een fabriek voor componenten die worden gebruikt door andere chipfabrikanten, zoals siliconen wafers. Een Integrated Production Facility is een fabriek voor chips in een specifieke sector, zoals processors.

Om in aanmerking te komen voor versnelde bouwvergunning en pilotprojecten, moet een fabriek in een van de twee categorieën vallen. De tweede en laatste voorwaarde is dat een fabriek “het eerste van zijn soort” is.

Toezicht op export

De Europese Unie loopt achter op chipproductie. De komst van een Chips Act is welkom, maar laat. Hoewel er in de afgelopen jaren meerdere onderzoeks- en samenwerkingsinitiatieven zijn geïntroduceerd, blijkt het onvoldoende om de op marktpositie van de VS, Japan, Zuid-Korea en Taiwan in te halen.

De Europese Commissie wil zo snel als mogelijk handelen. Als onderdeel van de European Chips Act schreef de Commissie een ‘Recommendation’ aan alle lidstaten. Denk aan een brandbrief, met opdrachten om het chiptekort direct op te vangen.

In de brandbrief maakt de Europese Commissie bekend dat er een ‘Semiconductor Expert Group’ is opgericht. De organisatie monitort de vraag en het aanbod van chips in Europese lidstaten. Lidstaten kunnen een beroep doen op de organisatie om chips in te slaan namens de Europese Commissie. Dit betekent dat, wanneer een lidstaat een chiptekort voorspelt, de Europese Unie een chiplevering probeert te regelen en voorschiet.

Opvallend genoeg roept de Europese Commissie lidstaten op om na te denken over de invloed van Europese surveillance op chipexport. Er is op dit moment geen sprake van EU-toezicht of -controle over de export van chips. Dat lijkt de Europese Commissie wel degelijk te overwegen. Het is mogelijk dat de Commissie achter de schermen aan maatregelen werkt om de Europese export van chips en onderdelen te begrenzen.

Wat nu?

Op dit moment is de European Chips Act een voorstel. De bovengenoemde aandachtspunten zijn voorgelegd bij de Europese Raad en het Europese Parlement. Zij gaan overleggen of het anders moet, wat er anders moet en hoe het anders moet. In de komende periode wordt er gestemd. Het plan van aanpak wordt waarschijnlijk herhaaldelijk gewijzigd totdat de meerderheid tevreden is.

Tip: EU moet Intel 8 miljard euro betalen voor twee chipfabrieken