17min

Tags in dit artikel

, , ,

Inleiding

Het Centrino platform voor laptops van Intel kent sinds de introductie in 2003 grote successen. Het idee achter het Centrino platform is het bieden van een stabiel platform dat naast het leveren van goede prestaties, ook energie-efficiënt is en goede connectiviteit biedt.

Intel heeft het platform sinds de release al enkele malen verbeterd. Het platform bestond echter telkens uit een combinatie van een Intel processor, Intel chipset en draadloze netwerkinterface van Intel. Fabrikanten die hun laptops het Centrinolabel willen meegeven moeten deze drie onderdelen gebruiken.

Bij de release van Centrino in 2003 gebruikte Intel het Carmel platform. Carmel bestond uit een Pentium M processor, een Intel 855 series chipset met DDR-226 geheugen en PRO/Wireless 2100/2200 mini-PCI Wi-Fi adapter. Intel kreeg kritiek op de keuze voor de draadloze chip, omdat deze slechts 802.11b en niet 802.11g ondersteunde. Intel meldde destijds dat het de 802.11g standaard nog niet definitief was en daarom niet gebruikt werd. Later, in 2004, werd de standaard alsnog toegevoegd, alsmede een andere versie van de Pentium M en een variant van de chipset die toepassing van een losse grafische kaart toestond.

De tweede generatie Centrino laptops kwamen in 2005 op de markt, gebaseerd op het Sonoma platform. Wederom met een Pentium M processor, maar met de nieuwe Mobile 915 Express series chipset met DDR2-533 geheugen en de Intel PRO/Wireless 2200 Wi-Fi adapter. De nieuwe chipset boodt een scala aan nieuwe functionaliteiten, maar gaf het Sonoma platform daardoor wel een kortere batterijduur dan het Carmel platform.

Het derde Centrino platform zag in 2006 het licht en kreeg de naam Napa platform. In eerste instantie was dit platform gebaseerd op de Core Duo processors, maar later in 2006 werd ook de nieuwe generatie Core 2 Duo geïmplementeerd. Verder was de Mobile 945 Express-series chipset met ondersteuning voor DDR2-533 en DDR2-667 voorzien, naast de Intel PRO/Wireless 3945ABG Wi-Fi adapter. Onder dit platform werd de naam Centrino ook uitgebreid met Centrino Duo voor de laptops met dualcore processors.

Inmiddels zijn we echter in 2007 aanbeland en dus is het tijd voor een vierde generatie Intel Centrino laptops. Het nieuwste platform heet het Santa Rosa platform en werd op 9 mei 2007 gelanceerd. De lancering in de Benelux vond echter plaats op 15 mei in het Mobilion te Utrecht. Techzine was daar bij en maakte het volgende verslag.

Presentaties

Intel had voor de persconferentie een viertal sprekers geregeld. Als eerste hield iemand van Rijkswaterstaat een inleidend verhaal, daarna kwam Roger Benson, managing director Intel Northern Europe, aan het woord voor de keynote. Vervolgens hield Jean-Michel Bielli een presentatie over de nieuwe Wireless-N standaard en als laatste vertelde Paul Albeda Jelgersma Atos Origin nog iets over de voordelen van Intel Centrino Pro.

Presentatie Rijkswaterstaat

Als eerste hield gastheer Rijkswaterstaat een korte presentatie over het beheer van het Nederlandse weggennet. Intel had laten weten dat het het beheer van de verkeersstromen en gegevens in Nederland ziet als metafoor van haar nieuwe beheerstechnologie. In de presentatie werd duidelijk hoe Rijkswaterstaat gegevens over files en andere verkeerszaken registreert, verwerkt en distribueert. Een leuke inleiding op de rest van de presentaties en voor mij persoonlijk interessant, omdat het mijn vakgebied is.

Keynote Intel Centrino Pro

Vervolgens kwam Roger Benson van Intel aan het woord voor de keynote van de persconferentie. Benson begon zijn presentatie door te vertellen waarom het zo belangrijk is dat Intel haar Centrino platform blijft vernieuwen.

Elk jaar worden er meer laptops verkocht, ten koste van desktopcomputers. Momenteel is éénderde van alle verkochte pc’s een laptop en de verwachting is dat er in 2010 voor het eerst meer laptops dan desktops verkocht gaan worden. Tevens is het aandeel laptops met een Intel processor sinds de introductie van het Centrino platform ook flink gestegen, Rond de introductie van het Centrinoplatform in 2003 was ongeveer twintig procent van alle verkochte laptops een Intel laptop. In 2006, toen Intel haar Centrino Duo platform introduceerde was dat percentage al opgelopen tot ongeveer 35 procent. Intel verwacht dat dat percentage de komende jaren nog verder zal oplopen tot meer dan 50 procent in 2010. Nederland is overigens een voorloper op de wereldwijde markt, hier worden er al meer laptops dan desktops verkocht. Reden genoeg dus om het platform steeds te vernieuwen, maar ook de wensen van de gebruikers zijn belangrijke reden om te blijven innoveren.

Bij de lancering van het centrinoplatform hanteerde Intel vier kernpunten voor het platform. Lange batterijduur, draadloze connectiviteit, goede prestaties en mogelijkheden voor nieuwe vormen van draagbare computers. Deze vier punten zijn op de dag van vandaag nog steeds kernpunten voor Intel en dat zijn dus ook de gebieden waarop Intel zich focust bij vernieuwingen. Maar met de introductie van het Santa Rosa platform is er echter een vijfde kernpunt bijgekomen, zo liet Benson weten.

Dat vijfde punt is beheersbaarheid/veiligheid. Dit kernpunt is niet helemaal nieuw voor Intel, het bedrijf introduceerde dit kernpunt eerder al op de desktopmarkt, namelijk in haar zakelijke vPro platform. De eigenschappen van dit zakelijke platform zijn nu ook overgebracht naar het Centrino platform en daardoor krijgt Centrino Duo er een broertje bij in de vorm van de Centrino Pro. Daarna ging Benson op de specificaties van het platform, daarover op de volgende pagina meer.


Roger Benson tijdens zijn Keynote

Aan het einde van zijn presentatie liet Benson weten dat Intel en haar partners inmiddels meer dan 230 systemen op basis van het Santa Rosa platform op stapel hebben staan en dat moeten er de komende jaren alleen maar meer worden.

Presentatie Netgear

Vervolgens kwam Jean-Michel Bielli, vice president EMEA Sales van Netgear aan het woord, om wat te vertellen over de Wireless-N standaard.
Standaard is overigens nog teveel gezegd voor IEEE 802.11n, want het is nog steeds niet goedgekeurd door de Wi-Fi alliance. In januari 2006 werd een taakgroep opgericht die een zogenaamde draft op zou gaan stellen voor 802.11n. Draft 1.0 werd in maart 2006 afgekeurd in de eerste stemronde en kwam een jaar later na verwerking van op- en aanmerkingen opnieuw in stemming. Dit keer was 83 procent van de Wi-Fi alliance het eens met de draft, maar voor goedkeuring is 100 procent benodigd. Momenteel worden de laatste details van draft 3.0 uitgewerkt, die naar verwachting in het vierde kwartaal van 2007 goedgekeurd zal worden. De officiële publicatie van de standaard zou dan in het eerste of tweede kwartaal van 2008 plaats moeten vinden.

Toch heeft Intel ervoor gekozen om 802.11n op basis van draft 2.0 op te nemen in haar Santa Rosa platform. Dat is opmerkelijk te noemen, want het niet definitief zijn van de G-standaard was bij het Carmelplatform nog een reden voor Intel om de mindere B-standaard toe te passen. Maar de kritiek die Intel destijds kreeg zal meegewerkt hebben in de beslissing om nu wel 802.11n toe te passen. Maar volgens Bielli zijn er nog meer redenen om nu al aan Wireless-N producten te beginnen.

Bielli liet weten dat de uiteindelijke standaard maar weinig zal verschillen met de huidige draft. Daarnaast zal een eenvoudige firmware-upgrade volstaan om de huidige producten geschikt te maken voor de standaard.
Verwacht wordt dat de transitie van Wireless-G naar Wireless-N in een snel tempo zaal plaatsvinden. Na de ratificering van de G-standaard in 2003 duurde het maar drie jaar voordat de B-standaard vrijwel geheel van de markt verdwenen was. De verwachting is dan ook dat de G-standaard al in 2009 voor het grootste deel verdreven zal zijn door de N-standaard.

Maar wat zijn de voordelen van Wireless-N in de praktijk dan. Bielli liet weten dat Wireless-N een viel stabielere bandbreedte oplevert, omdat elke N-apparaat voorzien is van drie verschillende antennes. De dekking en penetratie van het signaal wordt daardoor ook sterk vergroot. Wireless N levert daardoor een tien keer zo groot bereik op als Wireless-G. Ook de doorvoersnelheid wordt een stuk hoger, met 300MB/s bijna vijftien keer zo hoog als nu. 300 MB/s tegenover 54 MB/s van de G-standaard is geen factor vijftien, maar doordat Wireless-N veel stabieler is kan er bij deze standaard veel vaker gebruikgemaakt worden van een groter deel van de bandbreedte.

Uiteraard zal Netgear flink wat N-producten op de markt gaan brengen, waaronder routers, USB-adapters, PCCard adapters en PCI-adapters.

Presentatie Atos Origin

Als laatste was het woord aan Paul Albeda Jelgersma, Principal architect director services innovation bij Atos Origin. Hij hield een presentatie over de implementatie van het Centrino Pro platform binnen bedrijven. In de korte presentatie zette hij uiteen welke voordelen het Pro platform kan hebben voor bedrijven, iets waarover meer op de volgende pagina verteld wordt. Als laatste liet hij zien dat implementatie van de beheersmogelijkheden van Centrino Pro uiteindelijk een tijdsbesparing van 60 procent kan opleveren voor ICT afdelingen van bedrijven.

Specificaties Santa Rosa platform

Wat zijn dan de nieuwigheden in het Santa Rosa platform, we zetten ze hieronder uiteen.

Mobile Intel 965 Express Chipset

De 965 Express chipset is waar het in het Santa Rosa platform allemaal om draait. De chipset is er in drie varianten, zo zijn de GM965 en de GL960 bedoeld voor laptops met geïntegreerde graphics. De PM965 is bedoeld voor de zogenaamde discrete graphics, oftewel een losse grafische kaart. De geïntegreerde chip is de GMA X3100, met een kloksnelheid van 500MHz bij 1,05 V. Er kan tot 384MB aan geheugen worden gedeeld met de chip, waardoor er ondersteuning geboden kan worden voor de Aero interface van Windows Vista.


De GM965 voor geïntegreerde graphics en de PM965 voor discrete graphics

Het tweede belangrijke kenmerk van de Chipset is Intels Clear Video techniek. De techniek kan filmmodi detecteren en corrigeren, heeft MPEG2 en WMV9 hardwareversnelling en kan hoogwaardige de-interlacing toepassen. Verder zorgt de techniek voor storingsvrije high-definition video, een scherper beeld met instelbare kleurcorrecties en minder bewegingsonscherpte. Ook kan er eenvoudig een HDTV op de laptop worden aangesloten en met de Intel TV Wizard ingesteld worden. Verder heeft de chipset ook nog een groot aantal technieken die zorgen voor stroombesparing en daardoor een langere batterijduur opleveren.

Op het gebied van I/O zijn er meer aansluitmogelijkheden en meer bandbreedte voorzien. Uiteraard worden ook de uitgebreide beheermogelijkheden van het Pro platform ondersteund door deze chipset, maar daarover straks meer.

Core 2 Duo Processor

Over de Core 2 Duo processor is enorm veel te vertellen, maar teveel om allemaal hier op te noemen. Daarom kort de kernpunten van de Core 2 Duo processor die van belang zijn voor laptops.

Als eerste is de systeembus geoptimaliseerd, zodat hij op 800MHz zo min mogelijk stroom verbruikt. De systeembus kan daarnaast dynamisch van frequentie verwisselen, waardoor het core-voltage verlaagd wordt. De processor komt daardoor in de zogenaamde super low frequency mode en verbruikt daarin zeer weinig stroom. De processor werkt nu ook beter samen met de hiervoor besproken chipset. De chipset kan hierdoor de taken die niet noodzakelijk zijn voor de processor afvangen, waardoor de processor langer in de slaapmodus kan blijven en dus minder stroom verbruikt.


Intels Core 2 Duo processor

Ook is het mogelijk om met de Intelligente Voeding optie om het stroomverbruik van de verschillende kernen te beheren. Daardoor kan er per kern bepaald worden hoeveel stroom deze nodig heeft. De cache is daarnaast ook geoptimaliseerd voor multi-core processors, daardoor is de kans groter dat elke core de data op het cache subsysteem sneller kan benaderen, wat de prestaties ten goede komt.
Behalve de toegang tot de cache is ook de toegang tot het geheugen een stuk verbeterd. Verder heeft Intel de prestaties bij het uitvoeren van een groot aantal toepassingen als video, spraak en beeld, fotobewerking, encryptie en andere applicaties geoptimaliseerd.

Intel Wireless-N

Hierover is in het verslag van de presentatie van Netgear al heel wat verteld, hier nog een korte toelichting. De nieuwe chip ondersteunt naast de 802.11n ook de oude 802.11a, b en g-standaarden en kan zowel in de 2,4GHz als in de 5GHz band opereren. Doordat de N-standaard snelheden tot 300Mbps ondersteunt kan er high-defintion video gestreamed worden en kunnen grote bestanden sneller over het netwerk getransporteerd worden.


De Wireless-N chip met bovenaan de drie antennepunten

Ook wordt MIMO ondersteund, wat zorgt voor een twee keer zo groot bereik, een betere draadloze ontvangst. Verder biedt de N-standaard WPA2 AES-beveiliging en kunnen systeembeheerders eenvoudig draadloze connectieprofielen creëren en distribueren, maar ook vanaf een centrale locatie drivers en applicaties instellen en updates uitvoeren.

Intel Turbo Memory

Meest in het oog springende feature van Santa Rosa is ongetwijfeld Turbo Memory, voorheen Robson genoemd. Deze functie is niet standaard, maar kan optioneel worden aangeboden door fabrikanten van laptops. Turbo Memory werkt met een flashgeheugen van 512MB of 1GB. Later zal een 2GB versie volgen. Het flashgeheugen wordt ingezet als cache voor veelgebruikte en geheugenintensieve applicaties. Doordat de toegangstijd voor flashgeheugen een stuk korter is dan bij hardeschijven kunnen applicaties sneller opgestart worden en veelgebruikte acties sneller uitgevoerd worden.


Intels Turbo Memory (Robson)

Tijdens de persconferentie werd een demonstratie met Turbo Memory gedraaid. Daarvoor werden twee laptops gebruikt, één met en één zonder Turbo Memory. Op beide systemen werd een script gestart dat eerst Google Earth opstartte en daar een tour in afspeelde. Vervolgens werd Photoshop Elements opgestart, waarin een aantal acties werd uitgevoerd. Uiteindelijk deed de Turbo Memory laptop ongeveer 70 seconden over het script, terwijl de machine zonder er twee minuten en 27 seconden over deed.

Volgens Intel kan de functie ervoor zorgen dat applicaties twee keer zo snel opstarten en dat het opstarten van het besturingssysteem twintig procent sneller is dan normaal. Omdat de hardeschijf minder werk hoeft te verrichten kan er ook weer stroom bespaard worden. Uiteraard ondersteunt Turbo Memory ook Vista’s Superfetch en ReadyBoost.

Pro beheers- en beveiligingsmogelijkheden

Doordat Intel de eigenschappen van het vPro platform naar Centrino heeft gehaald krijgt dit platform ook een hoop extra beheersmogelijkheden. Zo is het voor ICT-beheerders mogelijk om updates, nieuwe software en andere zaken centraal en in één keer te regelen.
Het beheren van de laptop is zelfs mogelijk als deze uitstaat. Voorwaarde is dan wel dat de laptop met een adapter aan het lichtnet verbonden is en met een netwerkkabel verbonden is aan een netwerk.

Verder kunnen beheerders eenvoudig een bron van virussen en andere malware detecteren. Voorheen was het zo dat iemand met een laptop het hele netwerk kon besmetten zonder dat hij het door had. Vervolgens zette hij de laptop uit. De beheerders hadden inmiddels het virus van het netwerk verwijderd, maar de volgende ochtend zette de werknemer de laptop weer aan, met als gevolg dat het hele verhaal weer van voor af aan startte. Nu is het mogelijk om een Pro laptop uit te sluiten van het netwerk. Als de werknemer dan zijn laptop opstart kan het virus zich niet verder verspreiden en kan de beheerder het virus isoleren en verwijderen.

Zoals ook in de presentatie van Atos Origin naar voren kwam kunnen dergelijke opties veel tijd besparen voor ICT-afdelingen.

Productshow

Maar wat heb je aan mooie techniek als niemand er een product omheen wil bouwen? Dat zit bij de Centrino Duo en Pro wel goed, want zoals gezegd staan er meer dan 230 systemen op basis van het Santa Rosa platform op stapel. Om die grote marktacceptatie te onderstrepen had Intel een aantal partners uitgenodigd om hun nieuwste producten te tonen. Hieronder een kort overzicht van de aanwezige bedrijven en hun getoonde producten.

MSI

Micro-Star International introduceert naar aanleiding van het Santa Rosa platform in eerste instantie drie nieuwe laptops, te weten de PR200, PR600 en de EX600.

De PR200 is een kleine compacte laptop voor de zakelijke markt met een 12 inch scherm. Het apparaat is voorzien van een Core 2 Duo T7300 processor en twee gigabyte aan geheugen. De laptop werkt met de geïntegreerde graphicschip van Intel en heeft verder een 160GB hardeschijf. Turbo Memory is op deze machine ook aanwezig in een 1GB versie. Verder zijn er nog wat extra’s zoals een 4-in-1 kaartlezen, 1,3 megapixel webcam, HDMI aansluiting, DVD-brander, vingerafdrukscanner en de Trusted Platform Module.

PR200
PR600
EX600

De PR600 en de EX600 hebben veel overeenkomsten. Beiden zijn voorzien van de Core 2 Duo T7100 processor en één gigabyte aan geheugen. Ook hebben beide laptops een 160 GB hardeschijf en een 15,4 WXGA scherm. Ook hier dezelfde extra’s als op de PR200. Het verschil tussen de systemen is dat de PR600 voor de zakelijke markt is en dus op Vista Business draait. De EX600 is echter bedoeld als multimedialaptop voor consumenten en heeft daarom een NVIDIA GeForce 8400M processor met DirectX 10 mogelijkheden.

Acer

Acer had twee nieuwe laptops meegebracht, één voor de consumentenmarkt en één voor de zakelijke markt.
Het consumentenmodel is de Aspire 5920 met een 15,4 inch scherm. In deze laptop zien we een Core 2 Duo T7300 en twee gigabyte intern geheugen. Ook Acer heeft ervoor gekozen om een 1GB Turbo Memorymodule toe te passen, alsmede een 160GB hardeschijf. Verder is er een NVIDIA GeForce 8600M-GT, een 5-in-1 cardreader, 0,3 megapixel camera en uiteraard een DVD writer. Het apparaat kan optioneel ook uitgerust worden met een HD DVD drive.

Acer Aspire 592
Acer TravelMate 6292

De zakelijke laptops heten bij Acer altijd TravelMate en daarin is de 6292 het eerste Santa Rosa model. Ook hier zien we een compact model met een 12,1 inch scherm. De processor is een Core 2 Duo T7100 en er is twee gigabyte geheugen aanwezig. Acer heeft voor het zakelijke model ook gekozen voor de geïntegreerde grafische chip van Intel, alsmede een 160GB hardeschijf. een 5-in-1 cardreader, 0,3 megapixel camera, DVD writer en vingerafdrukscanner completeren het geheel.

Fujitsu-Siemens

Fujitsu-Siemens heeft brengt in eerste instantie maar één Santa Rosa model op de markt, te weten de Lifebook S6410. Het is wel duidelijk dat de zakelijke gebruiker in veel gevallen genoeg heeft aan een kleine laptop, want ook de S6410 is een 13,3 inch laptop. Het Core 2 Duo model is standaard een T7100, maar snellere modellen zijn optioneel verkrijgbaar. Verder is er twee gigabyte aan geheugen, een hardeschijf van 120GB, Turbo Memory en een DVD-writer. Optioneel kan de writer ook vervangen worden door een extra batterij. Ook hier is er een simpele webcam voor videoconferenties voorzien. Ook heeft deze laptop UMTS/HSUPA en EDGE en GPRS ondersteuning.


Fujitsu-Siemens Lifebook S6410

Packard-Bell

Net als Fujitsu-Siemens had ook Packard-Bell één model meegenomen, te weten de EasyNote SB85-P-007, die we voor het gemak verder even de SB85 noemen. Met een scherm van zeventien inch en een NVIDIA GeForce Go 8600 hebben we hier duidelijk te maken met een consumentenlaptop. De Core 2 Duo T7100 wordt ondersteund door twee gigabyte aan geheugen. Qua opslagruimte heeft Packard-Bell een hardeschijf van 320GB voorzien. Opmerkelijk genoeg hier geen Wireless-N ondersteuning en eveneens geen Turbo Memory. Wel een HDMI (HDCP) aansluiting, DVD-writer, 4-in-1 cardreader en Vista Home premium. De laptop kost 1.399 euro.


Packard Bell SB85-P-007

Panasonic

Panasonic sprong tussen de aanwezige laptops er het meest uit, met haar nieuwe Santa Rosa ToughBook CF-74 met een 13,3 inch scherm. Zoals de naam al doet vermoeden gaat het hier om een zogenaamde ruggedized notebook, die wel tegen een spatje en een stootje kan. De behuizing is volledig opgetrokken uit een magnesiumlegering en dichtgeklapt is de ToughBook meteen voorzien van een handvat. De hardeschijf is daarna schokbestendig en bestendig tegen trillingen.


Panasonic ToughBook CF-74

Het is duidelijk dat deze laptop voor een specifieke doelgroep is bedoeld, want met een 80GB hardeschijf en 1GB geheugen is de CF-74 iets minder uitgerust dan de modellen van de concurrenten. Uiteraard is er een Core 2 Duo processor aanwezig en er wordt gebruikgemaakt van de geïntegreerde grafische chip. Wireless-N is niet aanwezig, evenals Turbo Memory. De Turbo Memory demonstratie werd echter wel gegeven met twee ToughBooks, wat doet vermoeden dat Turbo Memory optioneel is.

Dell

Dell kan als twee na grootste PC-bouwer natuurlijk niet achterblijven met Santa Rosa laptops. Eind juni worden de eerste consumentenmodellen verwacht, maar Dell had op de show twee zakelijk modellen uitgestald, namelijk de D630 en de D830. We zijn van Dell gewend dat de gebruiker naar hartelust kan configureren, maar dit zijn de standaardspecificaties van de twee Latitude modellen.

Dell Latitude D630
Dell Latitude D830

De D630 heeft een 14,1 inch scherm, een Core 2 Duo T7100 en 1GB aan geheugen. Opslagruimte is er in de vorm van een 80GB hardeschijf en een DVD-writer mag niet ontbreken. Standaard heeft deze laptop ook geen Wireless-N mogelijkheden. Ook opmerkelijk is dat Dell standaard Windows XP professional meelevert met dit model. Alhoewel Vista niet als optie op internet te selecteren is, kan dit wel meegeleverd worden. Het basismodel kost 1.285 euro.

De D830 is met een 15,4 inch scherm een maatje groter en heeft verder dezelde specificaties als de D630. Basisprijs is 1.335 euro. Zoals gezegd kan er wel naar hartelust geconfigureerd worden, Wireless-N, Turbo Memory, Discrete Graphics, alles is mogelijk, uiteraard tegen een bepaalde prijs.

Lenovo

Lenovo bewaakt sinds enige tijd het erfgoed van IBM en doet dat met de nieuwe ThinkPad modellen met verve. De ThinkPad serie stond al bekend om de beveiligingsfeatures voor de hardeschijf en de magnesium delen in de body. Deze zogenaamde rollcage heeft Lenovo bij de R61 ook doorgezet achter het beeldscherm, zodat het scherm heel blijft, ook als de laptop op de grond valt of er iets op de deksel valt. Verder kennen de ThinkPad R60 en R61 ook Active Protection System, wat met behulp van een bewegingssensor kan bepalen onder welke hoek de laptop zich bevindt. Een demonstratie van een Lenovo vertegenwoordiger toonde een scherm waarin realtime de positie van de laptop werd getoond, terwijl deze rondgedraaid werd door de vertegenwoordiger. Ook was te zien dat de schrijfkop van de hardeschijf bij teveel bewegingen automatisch losgekoppeld wordt en pas weer aangekoppeld wordt als de laptop weer stil ligt.

Net als Dell kent ook Lenovo uitgebreide configuratie opties. De R60 heeft standaard een Intel Core 2 Duo T7100 met één gigabyte geheugen. Ook is er een 14,1 inch scherm en een 60GB hardeschijf. Wireless-N is een optie evenals Turbo Memory. De optische schijf is een DVD speler.

Opvallender is de ThinkPad X60, een laptop en tablet in één. Standaard heeft dit apparaat een 12,1 inch scherm, een Intel Core 2 Duo L7400 low-voltage processor en één gigabyte geheugen. De harde schijf is 60GB groot, Turbo Memory is helaas niet beschikbaar.

Lenovo ThinkPad R6
Lenovo ThinkPad X60

Pointer Systems en Nelson

Behalve de bekende fabrikanten waren er ook nog twee Belgische systeembouwers op de show aanwezig, namelijk Pointer Systems en Nelson. Nelson komt binnenkort met Santa Rosa modellen, Pointer Systems had al een model meegenomen.

De Pointer FL-90 heeft een Core 2 Duo T7500 en twee gigabyte geheugen. Verder heeft dit model Wireless-N en 1GB aan Turbo Memory. Er is gebruikgemaakt van een discrete grafische kaart van NVIDIA, te weten een 8600M-GT model. Het apparaat heeft een 15,4 inch scherm, een vingerafdrukscanner, een twee megapixel camera en een DVD-writer.

Conclusie

Intel heeft met het Santa Rosa weer een aantal belangrijke features toegevoegd aan laptops. Ondersteuning voor Direct X 10, Wireless-N, Turbo Memory en natuurlijk de Core 2 Duo processor. Technieken die ervoor zullen zorgen dat laptops alleen maar meer terrein zullen winnen op hun desktopbroers.

Het feit dat zoveel fabrikanten een product uitbrengen op basis van het nieuwe platform is een teken dat Intel met Centrino nog steeds op de goede weg zit. Het zal afwachten blijven hoe snel bepaalde zaken als Wireless-N standaard worden. Veel fabrikanten die wij op de show spraken gaven echter al aan dat er begin volgend jaar nog maar weinig Intel laptops zonder het Santa Rosa platform zullen worden verkocht en veel fabrikanten zullen vanaf nu alleen nog maar Santa Rosa modellen uitbrengen.

Als de groei van de laptopmarkt doorzet, dan zullen deze techniek eind volgend jaar voor veel van ons al standaard zijn.