In 2013 stelde het bestuur van noodlijdende smartphonemaker BlackBerry John Chen aan om het bedrijf van de ondergang te redden. In tien jaar tijd heeft het een drastische metamorfose ondergaan. Onder leiding van “turnaround CEO” Chen stapte BlackBerry uit de telefoonmarkt en richtte het zich voortaan op cybersecurity en IoT-devices. Op 4 november begint het pensioen van de man die “altijd bezig” moest blijven.
Chen zei in 2019 altijd een zwak te hebben gehad voor BlackBerry. “Het was een heel iconisch bedrijf, en ik wilde het niet zien sterven.” In december 2013, een maand nadat hij aangesteld was, bleek zijn nieuwe werkgever een kwartaalverlies van 4,4 miljard dollar te hebben gedraaid. Het kwartaal ervoor was al 1 miljard verloren gegaan. Drie jaar eerder had het 49 miljoen telefoons verkocht, terwijl men in 2013 slechts 19 miljoen klanten voor zich won; er vlogen datzelfde jaar 150 miljoen iPhones over de toonbank. De boodschap was duidelijk: de smartphonemarkt was uit de handen van BlackBerry geglipt en bewoog onophoudelijk in de richting van Apple en Google’s Android.
IJdele hoop
Pogingen om het smartphone-aanbod te redden, bleken ijdele hoop. Verschillende features die als eerste op een BlackBerry verschenen, zouden jaren later elders succesvol blijken: voorbeelden hiervan waren een scherm zonder thuisknop en versleutelde berichten. Wel had het altijd al een geweldige reputatie op het gebied van security, met overheidsdiensten die de telefoons dankbaar inkochten tot gevolg.
Het besluit van Chen was in 2014 definitief: “We gaan terug naar onze enterprise-roots,” verkondigde hij destijds. Volgens hem had het bedrijf zich te breed ingezet, te dunne linies gevormd, en een gebrek aan focus. Weg met de telefoons dus, alle pijlen op cybersecurity en IoT. Verschillende securitypartijen werden overgenomen; het Amerikaanse Cylance kostte BlackBerry 1,4 miljard dollar in 2018, dat expertise op het gebied van AI-ondersteunde threat intelligence met zich meebracht. Ondanks de versterkingen bleek het niet eenvoudig om een dergelijke transitie te bewerkstelligen. “Ik onderschatte het feit dat ik een sterke cultuur te overkomen had, want het was een hardware-bedrijf en wereldwijd geliefd,” vertelde Chen in gesprek met CNBC.
Wel bleek de overname van Cylance zeer succesvol te zijn. “Die aanschaf verstevigde onze cybersecurity-mogelijkheden aanzienlijk,” stelde CTO Charles Eagan in 2022. “Het had een zeer vaardige set van technologieën die onze portfolio afrondde en hun AI en ML-capaciteiten waren ongeëvenaard succesvol.”
Stevige concurrentie
Inmiddels is cybersecurity een druk speelveld, met concurrentie van talloze partijen van evenveel formaten. Daarnaast is de dubbele richting van BlackBerry, namelijk op security en IoT, klaarblijkelijk nog altijd niet gefocust genoeg. Volgend jaar moet de IoT-divisie zich afsplitsen van BlackBerry’s securitydiensten en een beursgang maken.
Toch zijn er voor het bedrijf veel hoopgevende signalen. Zo zaten de aandelen dit jaar enorm in de lift, ver voorbij de algemene trend van 2 procent in het groen van de Toronto Stock Exchange. 64 procent van de omzet is afkomstig van cybersecurity, dat laat zien waarom die groep vermoedelijk onder dezelfde bekende naam zal blijven opereren en niet het IoT-gedeelte. Onlangs bleken er echter mede dankzij de wereldwijde economische omstandigheden grenzen aan de (weder-)groei: op korte termijn is dus best wat turbulentie te verwachten.
Hoe dan ook heeft BlackBerry een berg aan klanten voor zich gewonnen onder leiding van John Chen: Jaguar Land Rover, het Amerikaanse Senaat en allerlei anoniem gehouden banken, vliegvelden en overheidsinstanties vertrouwen op de securitydiensten van het bedrijf.
Toon
Online zijn er enkele wel erg summiere duidingen te vinden die onder meer constateren dat de aandelen van BlackBerry onder Chen 38 procent zijn gedaald in tien jaar tijd. Ook sloten de aandelen van het bedrijf 6,4 procent hoger op maandag nadat het besluit van Chen om af te treden was aangekondigd. De toon die men daaruit kan halen, is ietwat negatief. Een kritische houding is belangrijk natuurlijk, maar kortzichtigheid zit in een klein hoekje. Wie namelijk een noodlijdende smartphonemaker om heeft kunnen toveren tot een geslaagd security- en IoT-bedrijf, heeft zijn sporen verdiend.
Lees hier ook de bevindingen van BlackBerry’s Research-groep eerder dit jaar: Overheid en publieke sector in trek bij hackers
21 uur geleden
