Intel Core Ultra: de belofte van de gepersonaliseerde AI-pc

Vandaag onthult Intel haar nieuwe generatie laptopchips. Onder de codenaam Meteor Lake hoopt men de AI-revolutie te ontketenen. Dat begint bij zogeheten Intel Core Ultra-processoren, gericht op midrange- en high-end-laptops.

Dit jaar draaien vrijwel alle imposante AI-applicaties in de cloud, met enkel wat eenvoudige toepassingen die lokaal op een pc worden berekend. Zaken als achtergrondvervaging in een webcambeeld of het wegnemen van ruis bij spraak spreken niet echt tot de verbeelding. Nu hoopt Intel ook geavanceerde oplossingen op lokale pc-hardware mogelijk te maken, zoals chatbots, AI-gegenereerde afbeeldingen en toepassingen waar we volgens Intel nu nog geen weet van hebben. Daarvoor zal niet alleen software, maar ook hardware nodig zijn. Dat doet het eerst met Meteor Lake-chips voor laptops. De AI-revolutie is dermate belangrijk voor het bedrijf, dat het helemaal opnieuw begint met tellen: deze opvolger van de 13e generatie Intel Core-chips zal namelijk als generatie 1 door het leven gaan.

De belofte is er een van AI-assistenten die ‘alles over je weten’, zoals Intel het verwoordt. Dat vereist de inzet van eigen, privacygevoelige informatie, zodat een applicatie je agenda kent, je foto’s kan bewerken en je browsergeschiedenis kent. Dat klinkt misschien eng, geeft het bedrijf toe, maar de software die met AI te realiseren is, zou het waard moeten zijn. Per slot van rekening blijft alles veilig op je eigen systeem.

De entree van de AI-pc

Allereerst spreekt men bij Intel over de introductie van ‘AI-pc’, waarmee men doelt op de specifieke hardware die in staat is om AI te draaien. Een Meteor Lake-chip bevat naast een CPU en GPU ook een NPU (Neural Processing Unit), die AI-workloads met weinig stroomverbruik kan verwerken. Het eindresultaat mag er zijn: elke AI-berekening is voortaan tot wel 2,5 keer zo efficiënt als voorheen.

Jan van Offeren, Industry Technical Specialist bij Intel, legt uit dat Meteor Lake gebouwd is met verschillende ’tiles’ (tegeltjes), in feite verschillende kleine chips die gezamenlijk de processor vormen. De doelstelling is om de ideale performance-per-watt te creëren. Dat klinkt erg logisch, zeker voor de formfactor van laptops, aangezien de mogelijkheden voor koeling en stroomverbruik beide beperkt zijn. Echter ging Intel juist uit van imposante klokfrequenties met de afgelopen 13e generatie chips, met alle gevolgen van dien. Tegenvallende accuduren en torenhoge temperaturen zouden nu dus verleden tijd moeten zijn met Intel Core Ultra-producten. De nieuwe tiles zijn uit te schakelen wanneer ze niet nodig zijn.

Het gaat specifiek om vier tiles: compute, graphics, I/O en de SoC. De eerste twee zijn respectievelijk CPU en GPU, waarbij de geïntegreerde graphics-vaardigheden twee keer zo krachtig zouden moeten zijn dan voorheen. Het is geoptimaliseerd voor 3D-performance, laat Van Offeren weten. De doelstelling lijkt te zijn om met de eigen Arc-graphics architectuur op den duur vaarwel te zeggen tegen de noodzaak voor discrete GPU’s. Laat Nvidia het niet horen. De SoC-tile is geheel nieuw. Daar richt men zich juist op efficiëntie, dus als er qua prestaties weinig wordt verwacht van de laptop in kwestie, schakelen de compute- en graphics-tiles zich uit. Op die SoC zit ook een nieuwe Low-power Efficiency (LP E)-core, dat het stroomverbruik nog verder vermindert dan de bestaande Efficiency (E)-cores. Wie bijvoorbeeld Netflix zit te kijken, vertrouwt voortaan alleen op de allerzuinigste LP E-cores.

Om ontwikkeling zo eenvoudig mogelijk te maken, baseert Intel zich op open standaarden. Zo is er OpenVINO, een toolkit die developers in staat stelt om applicaties hardware-agnostisch te bouwen. Concreet houdt dat in dat Intel op dynamische wijze regelt welke hardware-middelen geschikt zijn voor een workload. De focus ligt uiteindelijk op de software, zoals ook Intel VP & GM van Client AI John Rayfield eerder dit jaar duidelijk maakte.

Niet op alle fronten beter dan voorheen

Opvallend is dat Intels nieuwste chips niet altijd sneller zijn dan de voorganger. Ten opzichte van de 13e generatie zijn de single-threaded prestaties soms lager, met name door de afgenomen klokfrequentie (maximaal 4,9 GHz versus 5,6 GHz hiervoor). Wat gaming betreft zijn de prestaties wel aanzienlijk sterker dan de vorige Intel-generatie.

Het moge duidelijk zijn dat de nieuwe Meteor Lake-chips anders gepositioneerd worden dan Intel bij vorige generaties deed. Men richt zich op AI, efficiëntie en het belang van software. Het bedrijf werkt hoe dan ook alvast samen met meer dan 100 software-vendoren om AI-aangejaagde applicaties op de pc te krijgen.

Bij de presentatie van Intel kregen we ook van Sales & Marketing Director bij Acer Oscar Brouwers te horen. De Acer Swift Go 14 was het enige daadwerkelijke product dat gepaard ging met de onthulling van Meteor Lake, dat in 2024 in volle productie zal gaan. Acer is altijd al een belangrijke Intel-OEM-partner geweest. Voor de OEM’s geldt dat de hoogtijdagen van de pc-verkoop tijdens de coronapandemie verleden tijd zijn. Om die reden lijkt Intel zich nu volledig te storten op AI en efficiëntie, om ervoor te zorgen dat consumenten en bedrijven weer een reden hebben massaal pc’s in te kopen. Volgens Brouwers is het hoe dan ook belangrijk om weer een verhaal te vertellen bij je product. De nieuwe Intel Core Ultra-laptops zullen daarom niet alleen qua grove cijfers moeten imponeren, maar ook mensen moeten overtuigen om nu al in de AI-hardware te duiken.

Het probleem voor Intel zal zijn dat het niet zelf in de hand heeft hoe snel de AI-revolutie verloopt. Wel doet het er goed aan om in ieder geval AI-vaardige hardware te leveren, zodat alle beloftes over alomtegenwoordige kunstmatige intelligentie daadwerkelijk mogelijk zou moeten zijn. Als consument mag je je echter wel afvragen welke software er komend jaar al aanwezig is die er gebruik van maakt, en of je niet nog even kunt wachten. Immers is de les uit eerdere revolutionaire ontwerpen dat de tweede en derde versie ervan met grote stappen vooruit gaat ten opzichte van het product dat met een dergelijk ontwerp debuteerde.

Nieuwbakken proces

Maurits Tichelman, VP & GM EMEA Partner Sales, plaatst de ontwikkeling van Meteor Lake in de bredere context van Intels roadmaps. Hij herinnert ons aan het “5 nodes in 4 years”-plan van Intel. Daarmee wil het weer voorop lopen als chipproducent, na jaren achter de feiten aan te hebben gelopen. Deze inhaalslag lijkt zijn vruchten al af te werpen, want ook Nvidia staat open om gebruik te maken van Intel Foundry Services. Tichelman stelt wel dat we niet altijd zullen horen wie gebruikmaakt van deze diensten. Dat is uiteindelijk een verhaal voor de langere termijn, voor nu is dit wapenfeit vooral van belang om de eigen Intel-chips weer competitief te maken op alle fronten.

De Meteor Lake-chips worden gedeeltelijk in Ierland gebakken, waar Intel al dertig jaar actief is. Daar zit vooralsnog de enige faciliteit waar het gloednieuwe Intel 4-productieproces operationeel is, mogelijk gemaakt door ASML’s EUV-scanners. Het kleinere proces levert de eerder beloofde efficiëntiewinst op.

Lees ook: 5e generatie Intel Xeons: krachtige AI-prestaties, veel lagere kosten