Review: Ubuntu 10.10 Maverick Meerkat

Unity

Canonical zei ooit: ‘We zijn geen Mac OS X.’ Dat is niet waar. Dat is een leugen. Onzin. Weg ermee. Ubuntu wil wel degelijk Mac OS X zijn en wordt dat ook. De vensterknoppen: links. Het paneel: boven. Voorbeelden te over dus. Nu introduceert het echter Unity. Een nieuw voorbeeld van het na-apen van OS X.

Unity is een nieuwe interface voor de Ubuntu Netbook-editie. Deze is opgebouwd met aan de linkerkant het dock en aan de bovenkant een paneel waar de menu-opties van actieve applicaties verschijnen (het menu waar Bestand, Bewerken, Beeld enzovoorts verschijnt, net als in OS X is dit in Unity gescheiden van de applicatie).




Geopende applicaties krijgen er op het dock twee pijltjes naast, zodat duidelijk is welke applicaties open zijn. Als je dan op het pictogram klikt, komt het programma naar voren. Klik je er nog een keer op, dan gaat het een beetje naar achteren. Wat het doel van die actie is, begrijp ik niet helemaal. Misschien om de gebruiker erop te attenderen dat de applicatie al open is.

Verder staat er onderaan het panel nog een knop waarmee je alle geopende programma’s naast elkaar kunt zetten (à la Exposé). Dit is natuurlijk een heel handige functie, maar dat is logisch want Apple gebruikt ‘m niet voor niets al jaren (niet helemaal eerlijk want dit is een standaardfunctie van Compiz).

Ook onderaan het paneel zitten drie iconen zodat je de prullenbak, standaardmappen en overige programma’s kunt bereiken. Daarnaast zit er bovenaan het dock nog een Ubuntu-pictogram. Klik je daar op, dan opent een mooi zoekmenu met nog mooiere effecten.

Om de schermruimte nog efficiënter te gebruiken, heeft Canonical een eigen tijdapplet ontwikkeld. Deze is niet zo uitgebreid als de GNOME-tijdapplet die naast de tijd ook de datum en de temperatuur weergeeft, maar het voordeel van deze applet is dat het nu een indicator is die goed integreert met de overige items. Consistentie is namelijk altijd goed.




Oké, misschien ben ik een beetje flauw bezig om het zomaar een OS X-kloon te noemen. Unity is namelijk wel degelijk een verbetering ten opzichte van de originele Ubuntu Netbook-interface die alweer een paar edities niet is veranderd. Het is nu bijvoorbeeld makkelijker om programma’s te openen en de schermruimte wordt beter gebruikt doordat de menubalk bovenin het paneel zit verwerkt.

Toch heeft Unity één écht groot probleem. Het werkt op een aantal netbooks niet, omdat er grafische versnelling is vereist om Unity te draaien. En gezien de beperkte resources van Canonical, vallen diegenen met een te zwakke grafische kaart dus buiten de boot. Dat is jammer voor oude netbooks die helaas nog op Windows XP draaien.




Ubuntu Light
Ubuntu Light is iets waar je als eindgebruiker helaas niet bij kan komen. Het is een versie van Ubuntu speciaal voor OEM’s en gericht op licht- en snelheid en om naast Windows te draaien. Canonical hoopt namelijk dat netbook- en laptopfabrikanten Ubuntu Light naast Windows 7 zullen installeren als instant-on-oplossing.

Nu zie je vaak nog een inferieure instant-on-oplossing van de fabrikant zelf (denk HP QuickWeb) maar met Ubuntu Light wordt dit eindelijk een oplossing van kwaliteit. Het verschil met de normale Ubuntu (want je kunt zelf ook gewoon Unity installeren) is dat Ubuntu Light geoptimaliseerd wordt door de fabrikant en dat Unity standaard meegeleverd wordt.

Ubuntu Certified

Canonical wil mainstream worden. Dit blijkt uit Ubuntu Light, uit de focus op de user experience en nu ook uit het Ubuntu Certified-initiatief. Maar even terug naar de realiteit: stel je kiest een willekeurige computer en je wilt weten of Ubuntu erop kan draaien, dan zit er niets anders op dan om het te proberen. Dat is nogal risicovol, zeker als het systeem niet opstart en je geen flauw idee hebt hoe je Ubuntu moet verwijderen – het valt eigenlijk wel mee, GRUB herkent in 99 procent van de gevallen de Windows-versie (tenzij je een vreemde hardeschijfindeling hebt) en Ubuntu maakt er standaard een dualboot van.

Toch is het handig om van tevoren te weten of je computer nog fatsoenlijk werkt op Ubuntu. Op Windows heeft Microsoft daar iets voor bedacht, namelijk de Windows Upgrade Advisor. Dit kleine programmaatje checkt alle hardware en software en geeft dan aan wat wel en wat niet gaat werken. Helaas heeft Canonical dit niet gemaakt, maar het heeft wel iets anders gedaan.

Het heeft het Ubuntu Certified-logo geïntroduceerd. Dit is een keurmerk van Canonical dat toegekend wordt aan computers die goed werken met Ubuntu. Deze tests worden zelf uitgevoerd door Canonical en alleen als een computer, laptop of server slaagt, krijgt deze het keurmerk. Er is ook het keurmerk Ubuntu Ready. Het verschil met Certified is dat bij Ready de test door de systeemfabriaknt is uitgevoerd en dat de testmethoden en -resultaten aan Canonical worden overgedragen.