Het dreigend vertrek van ASML uit Nederland leidde tot een crisisoverleg tussen het bedrijf en demissionair premier Mark Rutte. Het overleg stelde ASML voldoende gerust om de hoofdactiviteiten in Nederland te houden. Alleen zijn er wel nog problemen betreffende de groei van het bedrijf waar dringend een oplossing voor moet komen.
Gisteren raakte bekend dat het aftredende Nederlandse kabinet in het geheim werkt aan een strategie om ASML in Nederland te houden. Later diezelfde dag vond er nog een spoedoverleg plaats tussen premier Mark Rutte en de chipmachinemaker. Tijdens het overleg is in ieder geval al duidelijk gesteld dat ASML in Nederland blijft. Dat meldt Reuters.
Problemen voor groeistrategie ASML
Er blijkt echter geen oplossing te zijn gevonden voor de problemen rond de groeistrategie van ASML. De groei is nodig om de alsmaar toenemende vraag naar chips te kunnen bijbenen. ASML zegt de capaciteit minstens te moeten verdubbelen in een periode van tien jaar.
“Er zit een aanzienlijke kloof tussen de zorgen van de industrie, en wat wij denken dat nodig is, en wat politici denken”, stelde Peter Wennink, CEO van ASML, na het overleg. Hij zegt dat het bedrijf de groeiplannen misschien wel in het buitenland zal uitvoeren. Dat laat Wennink afhangen van de visie van het Nederlandse kabinet op de problemen.
De problemen zitten deels in het aantrekken van buitenlands talent, dat door het Nederlandse kabinet bemoeilijkt kan worden als er effectief een rem op de arbeidsmigratie komt. Verder worstelt het bedrijf met het verkrijgen van bouwvergunningen, met de beperkingen op het Nederlandse elektriciteitsnet, is de in- en uitvoer voor transport moeilijk te regelen en kan het niet garanderen dat er voldoende ziekenhuizen, scholen en woningen zijn om een dubbel zo groot personeelsbestand mee op te vangen.
Een deel van de problematiek hoopt Nederland op te lossen in samenwerking met andere EU-lidstaten. Het gaat specifiek om de exportrestricties. De regering ziet graag dat deze beter worden gecoördineerd met andere EU-lidstaten.
Lees ook: ASML-tumult drijft Nederland tot betere EU-coördinatie over export
Problemen kunnen escaleren
Veel van de problemen die ASML aankaartte, spelen zich echter volledig in Nederland af. Het kabinet zal zelf het hoofd moeten breken om een oplossing te vinden. Dat wordt niet eenvoudig nu de rechtsgeoriënteerde Geert Wilders de laatste verkiezingen won. Hij trekt voornamelijk ten strijde tegen migranten. Het is hem voorlopig nog niet gelukt om een meerderheid te vormen die het huidige aftredende kabinet kan vervangen.
Het ziet er echter al naar uit dat Wilders de problemen voor het aantrekken van buitenlands talent verder zal versterken. De eerste wetswijzigingen zijn daar voldoende bewijs voor. Zo kunnen universiteiten een beperking invoeren op het aantal buitenlandse studenten dat wordt toegelaten tot Nederlandse universiteiten en verdwijnt het belastingvoordeel dat bedrijven krijgen voor geschoolde arbeidsmigranten. De maatregel zou de chipmachinemaker hard treffen, want 40 procent van de werknemers van ASML hebben geen Nederlandse nationaliteit.
Lees ook: Gaat Nederland Chinese studenten weren van IT-onderwijs?