De Autoriteit Persoonsgegevens en de Noorse en Duitse privacytoezichthouders starten een gezamenlijke procedure rondom privacy en gepersonaliseerde advertenties. Aanleiding is de beslissing van Meta om Facebook en Instagram alleen nog gratis te laten gebruiken in ruil voor gerichte advertenties.
Meta biedt sinds november 2023 een ‘pay or okay’-model voor gerichte advertenties op de Facebook- en Instagram-platforms voor gebruikers in de EU, EEA en Zwitserland. Gebruikers kunnen een abonnement nemen om vrij te blijven van gerichte advertenties en het scrapen van data voor marketingdoeleinden.
In plaats van dit abonnement kunnen gebruikers gratis gebruikmaken van de diensten door volgens de GDPR-verplichte toestemming te geven voor deze advertenties.
Europese procedure van AP
De Europese privacytoezichthouders zijn niet blij met deze ontwikkeling en hebben eerder al bezwaren geuit. De AP en zijn Noorse en Duitse collega-privacytoezichthouders gaan nu een stap verder en starten een Europese procedure over privacy en gepersonaliseerde advertenties.
In het bijzonder willen zij met de procedure vaststellen of dergelijke ‘pay or okay’-modellen in strijd zijn met de GDPR-regelgeving of niet.
De GDPR schrijft voor dat bedrijven die persoonsgegevens verwerken daarvoor een wettelijke grondslag moeten hebben, zoals toestemming. Toestemming moet vrijelijk worden gegeven zonder voorwaarden of druk, en mag niet afhankelijk zijn van de werking van een platform of dienst.
Daarnaast moeten gebruikers volgens de GDPR de keuze hebben om te weigeren dat een bedrijf hun persoonsgegevens verwerkt, zonder nadelige gevolgen.
De AP en zijn Noorse en Duitse collega’s vragen zich af of een pay or okay-beleid hieraan voldoet.
Meer duidelijkheid
Met de procedure willen de privacytoezichthouders ook meer duidelijkheid krijgen over de Europese aanpak van privacy en gerichte advertenties. Momenteel verschilt dit beleid per nationale privacytoezichthouder in de lidstaten. Uiteindelijk moet er een eenduidig beleid komen.
Verder speelt voor de AP ook een moreel aspect. Zeggenschap over de eigen gegevens en bescherming hiervan in overeenstemming met de wensen van de persoon zijn volgens voorzitter Aleid Wolfsen van de AP een grondrecht.
Als techbedrijven een prijskaartje aan deze privacy hangen, wordt dit dan geen luxe die alleen is weggelegd voor gebruikers die het kunnen betalen, vraagt de AP-voorzitter zich af.
De overkoepelende Europese organisatie van privacytoezichthouders, de European Data Protection Board, zal binnen acht weken een standpunt over deze kwestie innemen.
Lees ook: Facebook en Instagram reclamevrij voor wie betaalt: creatief inspelen op de wet?
19 uur geleden
Expert bijdrage
