Als je bij het inrichten van je thuiswerkplek op zoek gaat naar een pc, ben je wellicht geneigd om alleen naar laptops te kijken. Er zijn echter meer opties. Wij werkten een tijdje met een Gigabyte Brix, om te ervaren hoe het is om een mini-pc op het bureau te hebben.
De belofte van een laptop is zeker met het oog op de hybride werkplek waar we naartoe bewegen een duidelijke. Ervan uitgaande dat je gedurende de week deels op kantoor en deels thuiswerkt, is het natuurlijk handig om daarvoor dezelfde pc te kunnen gebruiken. Toch heeft een laptop ook zeker wat nadelen. Qua prestaties houdt het allemaal niet over bij gangbare laptops. Ook niet als je een laptop hebt met een mobiele processor uit de hogere regionen van AMD of Intel. Meerdere hi-res monitoren aansluiten is ook vaak geen feest op het gebied van prestaties. Daarnaast heb je over het algemeen ook iets van een docking station nodig om voldoende aansluitingen te hebben voor al je randapparatuur.
Alternatieven voor de laptop
Ben je ook niet helemaal overtuigd van een laptop voor je (thuis-)werkplek en wil je dus ook eens wat verder kijken, dan heb je meerdere mogelijkheden. Je kunt uiteraard voor een ‘ouderwetse’ tower-pc gaan, maar die zal voor veel mensen waarschijnlijk toch echt te groot zijn. Als je geen separate krachtige grafische kaart nodig hebt, of andere fysiek grote (PCIe-)uitbreidingen, is het ook niet echt nodig.
Een all-in-one is een andere mogelijkheid, maar daar zijn er niet overdreven veel van in de Windows-wereld. Je komt dan al snel uit bij de iMac van Apple. Daar zijn recent nog fraai gekleurde varianten van op de markt gekomen. Op zich zijn dit uitstekende systemen, maar veel organisaties zullen toch nog altijd gestandaardiseerd zijn op Windows. Ze zijn ook aan de dure kant. Verder krijg je bij zo’n apparaat natuurlijk ook meteen een monitor. Het kan best zijn dat je hier helemaal niet op zit te wachten. Bijvoorbeeld omdat je zelf al een of meerdere (betere) monitoren hebt staan.
Gerelateerd aan de all-in-one, maar toch weer net iets anders, zijn systemen zoals de Dell Optiplex Ultra, die we eerder dit jaar al eens bespraken. Dat is een monitorvoet met een pc erin, waarop je een monitor naar eigen keuze kunt monteren. Een groot voordeel van een dergelijk systeem is dat alles modulair is. Niet alleen de monitor kan naar eigen smaak (binnen bepaalde limieten qua formaat) aangepast worden. Ook de pc zelf kun je vervangen door een krachtiger exemplaar. Dat maakt het richting de toekomst best een interessante propositie voor de zakelijke gebruiker. Wel moet je er rekening mee houden dat niet alle monitoren op de verschillende typen voet van de Optiplex Ultra passen. De kleinste voet van de twee kan monitoren tot 27 inch dragen, de grotere monitoren tot 40 inch.
De mini-pc
De mini-pc is een laatste alternatief voor de laptop in thuiswerksituaties dat we hier willen uitlichten. De Gigabyte Brix waar we het verderop over hebben valt in deze categorie. De naam van dit type pc geeft eigenlijk al aan wat het is. Het is een heel kleine pc. De interne componenten zijn vergelijkbaar met die van een laptop (behalve het scherm natuurlijk), maar dan in een zeer compacte behuizing.
Voordelen van een mini-pc zijn onder meer de volwaardige netwerkaansluitingen (naast wifi en Bluetooth ook ethernet) en het grote aantal aansluitingen dat er doorgaans op zit. Bij de modellen in het hogere segment kun je er vaak tot vier monitoren tegelijkertijd op aansluiten. Gezien het compacte formaat van een mini-pc, kun je deze vaak onopvallend wegwerken. Dit kan onder andere achter de monitor, met behulp van montage middels de vesa-standaard bijvoorbeeld. Dit maakt het niet alleen een geschikte form factor voor een nette thuiswerkplek. Ook bij digital signage of een point of sale systeem heeft dit voordelen.
Nadelen kleven er uiteraard ook aan een mini-pc. Het voornaamste nadeel is dat veel modellen standaard als barebone geleverd worden. Dat wil zeggen, er is een behuizing met een moederbord en daarmee ook de processor. Een SSD en RAM moet je vaak zelf toevoegen. Op zich geen onoverkomelijk probleem, maar wel iets om rekening mee te houden. Uiteraard worden er ook mini-pc’s verkocht die helemaal ‘af’ zijn. Zoek je dat, dan moet je dus goed opletten bij het bestellen.
Verder kunnen de krachtigere modellen door de combinatie van een kleine behuizing en relatief potente processor behoorlijk enthousiast gaan koelen. De fans in een mini-pc zijn vanzelfsprekend klein en kleine fans maken in de regel de meeste herrie. Een ander vanzelfsprekend nadeel is dat je bij een mini-pc uiteraard geen monitor hebt. Die moet je er nog los bij aanschaffen. Deze formfactor is tot slot ook niet specifiek bedoeld voor mobiel gebruik, ook al kun je een mini-pc wel eenvoudig meenemen naar een andere locatie, mocht je dat graag willen.
Zoals we hierboven al aangaven, zijn de interne componenten in mini-pc’s doorgaans niet veel anders dan die in laptops. Dat wil zeggen, er zitten ook mobiele processors in. Een desktop-processor past er simpelweg vaak niet in. Toch kun je er wel van uitgaan dat de processorprestaties van een mini-pc beter zijn dan van een laptop. De koeling is doorgaans beter, dat zorgt er ook voor dat de processor minder snel terugklokt omdat hij te warm wordt. Verder heb je vaak meer vrijheid om werkgeheugen en SSD te kiezen dan bij de gemiddelde werklaptop. Zijn de prestaties niet goed genoeg, dan kun je er dus eenvoudig meer werkgeheugen in stoppen bijvoorbeeld.
Gigabyte Brix BRR5-4500
Dan nu een blik op de mini-pc waar wij enkele maanden mee hebben gewerkt, beschikbaar gesteld door Gigabyte. Het gaat hier om de Gigabyte Brix BRR5-4500. Met een aanschafprijs bij webwinkels van ongeveer 400 euro (inclusief BTW) is het geen enorm duur apparaat. Let wel, je krijgt dan dus een barebone. Kingston was zo vriendelijk om RAM beschikbaar te stellen voor het sample. In ons sample zit twee keer KVR32S22D8/32, dat betekent in totaal dus 64 GB werkgeheugen. Als SSD heeft Gigabyte gekozen voor de 1TB-versie van de eigen AORUS Gen4 7000s. In totaal gaat het hier om 300 euro extra voor het werkgeheugen en nog zo’n 200 euro voor de M.2-SSD.
Al met al kom je dus op een kleine 1000 euro voor het hele systeem. Maar je kunt dus ook kiezen voor veel goedkoper werkgeheugen en een kleinere en dus goedkopere SSD. Sowieso heb je voor de meeste gebruiksscenario’s geen 64 GB werkgeheugen nodig. Vaak kom je met 8 of 16 GB op een systeem al een heel eind. 16 GB heb je al voor zo’n 60-70 euro. Een M.2-SSD van 500 GB hoeft niet meer dan 100 euro te kosten. Je komt dan op een stuk schappelijker bedrag uit nog geen 600 euro. Een beetje fatsoenlijke laptop zit ook al snel op dat niveau.
Let wel, niet alle componenten passen even eenvoudig in een mini-pc. De afmetingen van de Gigabyte Brix BRR5-4500 zijn 34.7 x 119.5 x 119.5 mm. Dat betekent dat Gigabyte de behuizing van de SSD af heeft moeten halen om hem in de Brix BRR5-4500 kwijt te kunnen. Daar moet je dus goed op letten bij aanschaf van de onderdelen.
Veel aansluitingen
Zoals al aangehaald, is een van de voordelen van een mini-pc zoals de Gigabyte Brix BRR5-4500 dat er veel aansluitingen op zitten. Zeker in combinatie met een monitor met nog een extra USB-dock, lijkt het ons sterk dat er niet genoeg aansluitingen opzitten. In totaal tellen we vijf USB-A-aansluitingen (USB 3.2 Gen1) en twee USB 3.2 Gen2 Type C-aansluitingen. Drie van de USB-A-aansluitingen zitten aan de voorkant. Dat is op zich slim, omdat die doorgaans eenvoudiger bereikbaar zijn. Handig als je snel een USB-stick of laadkabel in moet prikken. Voorop zit verder ook nog de hoofdtelefoonaansluiting.
Achterop zien we nog twee USB-A-aansluitingen en een Type C-aansluiting (de andere zit voorop). Beide Type C-aansluitingen doen ook dienst als DisplayPort-aansluiting. Dat betekent dat je daar een monitor op aan kunt sluiten. Dat kan uiteraard ook op de Mini DisplayPort-aansluiting en de HDMI-aansluiting. In totaal kun je dus vier monitoren op dit ene kleine pc’tje aansluiten. Sterker nog, deze kunnen alle vier een 4K-resolutie hebben. Daarbij stuurt de Gigabyte Brix BRR5-4500 ze allemaal aan op 60 fps.
Wij zijn in de regel niet enorm gecharmeerd van mini-aansluitingen zoals Mini DP of Mini HDMI. Dit omdat je daar weer een nieuw soort kabel voor nodig hebt. De kans dat je die al hebt liggen, is gewoon niet zo groot. Standaard volwaardige aansluitingen zijn dan handiger. Op een mini-pc zijn dit soort aansluitingen gezien de beperkingen echter bijna niet te voorkomen. Wil je liever een mini-pc met alleen volwaardige aansluitingen, dan heeft Gigabyte ook onder andere nog de Intel-gebaseerde Brix BSi5-1135G7. Daar zitten vier volwaardige HDMI-aansluitingen op. Dat apparaat is echter wel een stuk groter: 196.2 x 44.4 x 140 mm. Als we de grootste maat van beide apparaten pakken, gaat het om 19,5 vs 11,9 cm. Dat is echt een groot verschil voor deze form factor.
De laatste aansluiting achterop de Gigabyte Brix BRR5-4500 is ook een bijzondere. Niet zozeer omdat dat de LAN-aansluiting is, ook al zie je die op met name laptops sinds de opkomst van de Ultrabook eigenlijk nooit meer. Maar vooral omdat het hier gaat om een 2,5GbE-aansluiting, niet de standaard 1 GbE. Daarmee kun je ook als je veel grote bestanden moet rondpompen sneller werken. De rest van je netwerk moet het uiteraard ook ondersteunen, anders heb je er niets aan. Goed om te vermelden tot slot van deze sectie is dat de wifi-module eveneens modern is. Het is een 802.11ax (Wi-Fi 6) module. Lees vooral ook ons uitgebreide verhaal over de nieuwe wifi-standaarden nog eens terug als je daar meer over wilt weten.
De allerlaatste aansluiting is die voor de voeding. De Gigabyte Brix BRR5-4500 wordt voorzien van stroom door een 90W-adapter. In de doos zit verder nog een vesa-beugel, waarmee je het apparaat achterop een compatibele monitor kunt hangen.
AMD Ryzen 5-4500U
Intern is naast het Kingston-geheugen en de Gigabyte AORUS SSD uiteraard de processor van groot belang. In deze uitvoering van de Gigabyte Brix BRR5-4500 heeft Gigabyte de AMD Ryzen 5-4500U gestopt. De barebone is ook te koop met een Ryzen 7-4800U, Ryzen 7-4700U en met een Ryzen 3-4300U.
De AMD Ryzen 5-4500U is zoals al aangehaald een mobiele processor, die je ook in laptops terug kunt vinden. Je moet hier dus geen wonderen van verwachten op het gebied van rekenkracht. Kijken we naar de ranking op userbenchmark.com, dan zien we dat hij terug te vinden is in de middenmoot. Je moet hem dus niet in willen zetten als vervanging van een workstation, ook niet van een mobiel workstation zoals de Dell Precision 5550 die we recent nog bespraken. Je moet dit echt zien als een vervanging voor het heen en weer zeulen van een standaard werklaptop tussen huis en kantoor.
De Ryzen 5-4500U is inmiddels al geen al te jonge processor meer. Hij is in Q1 van 2020 op de markt gebracht. Het is wel de eerste mobiele AMD-processor die op het 7nm FinFET-procedé van TSMC is gebakken. Inmiddels niet meer zo bijzonder natuurlijk, een kleine twee jaar later, maar het geeft wel aan dat de processor is ontwikkeld met beperkt stroomverbruik in het achterhoofd. Voor laptops is dit vanzelfsprekend belangrijker dan voor een mini-pc zoals de Gigabyte Brix BRR5-4500. Toch is het gezien de energieprijzen ook voor thuiswerkers nooit vervelend als ook een mini-pc niet te veel energie verbruikt.
De U-varianten van de Ryzen 4000-chips, waar de chip in de Brix BRR5-4500 ook toe behoort, zijn ontworpen met een Thermal Design Power van 15W. De H-varianten hebben een TDP van 45W. Dit is nog een extra indicatie dat de 4500U in de Gigabyte Brix BRR5-4500 relatief weinig stroom verbruikt. Dankzij de zes cores kunnen processen en workloads die er gebruik van kunnen maken, efficiënt over maximaal zes threads verdeeld worden. SMT, oftewel Simultaneous MultiThreading is niet beschikbaar op de Ryzen 5-4500U, dus je moet het wel echt met die zes threads doen. De GPU zit niet heel verrassend ook geïntegreerd in de Ryzen 5-4500U. Een dedicated grafische kaart past sowieso niet in de Gigabyte Brix BRR5-4500.
Hoe bevalt de Gigabyte Brix BRR5-4500 in de praktijk?
Zoals hierboven al aangegeven, hebben we enkele maanden met de Gigabyte Brix BRR5-4500 kunnen werken. Die maanden vielen ook samen met een periode waarin we weer regelmatig op pad konden. Dat is relevant, want zo hebben we ook kunnen ervaren hoe het is om met twee apparaten te werken: een laptop voor onderweg en de Gigabyte Brix BRR5-4500 op ons thuiskantoor.
Al met al zijn wij behoorlijk goed te spreken over het werken met een mini-pc, in dit geval specifiek met de Brix BRR5-4500. Hij is allereerst een stuk krachtiger dan de laptop die we normaal gesproken gebruiken. Dat wil zeggen, alles gaat een stuk sneller, van opstarten tot het installeren van programma’s en het openen ervan. Nu moeten we toegeven dat we als laptop met een HP EliteBook x360 G3 werken. Dat is al een wat ouder model (circa 3 jaar), maar wel eentje met een voor die tijd high-end mobiele Intel Core i7 aan boord. Onze specifieke configuratie had een nieuwprijs van ruim voorbij de 2000 euro. Daar mag je ook na een paar jaar nog wel wat van verwachten. Daarnaast zullen veel organisaties ook lang met hun laptops doen en vaak op een beduidend lager niveau instappen.
Naast de betere prestaties is het ook erg prettig om alle aansluitingen op hetzelfde kleine doosje te hebben. Ze zitten zoals eerder al aangegeven ook goed verdeeld over het apparaat. We konden het DisplayLink-dock van Targus in ieder geval tijdelijk in de kast zetten. Dat scheelt de nodige ruimte op het bureau, maar haalt ook de nodige ergernissen over de compatibiliteit van dock en laptop weg. De Type-C/Thunderbolt-uitgang van de HP-laptop en het Targus-dock konden niet altijd even goed overweg met elkaar. Dit resulteerde regelmatig in fouten in de weergave op de externe monitor. Daarnaast leverde het ook storing op in de hoofdtelefoonuitgang van het dock.
Bovenstaande compatibiliteitsproblemen zijn uiteraard exemplarisch. Dat wil zeggen, het heeft ongetwijfeld te maken met deze specifieke combinatie. Niet alle combinaties van dock en laptop zullen dit gedrag vertonen. Het punt is echter wel dat je met een extra apparaat altijd een extra point of failure toevoegt aan je opstelling. Met een mini-pc en een monitor eraan heb je daar geen last van. Dan kun je natuurlijk nog weleens tegen een issue aanlopen, maar dan is de oorzaak in ieder geval een stuk eenvoudiger te achterhalen. In het geval van ons dock en de laptop draait het eigenlijk altijd uit op vingerwijzen naar elkaar. Daar heb je als gebruiker uiteindelijk helemaal niets aan.
Een minpuntje van de Gigabyte Brix BRR5-4500 is dat hij wel echt behoorlijk luidruchtig is. De fans staan niet vaak stil en als ze draaien, maken ze behoorlijk wat herrie. Op zich wen je er wel aan, zeker als je vaak met een hoofdtelefoon op zit, maar we kunnen ons voorstellen dat dit als storend ervaren kan worden.
Andere manier van werken
De voornaamste uitdaging bij het gebruik van een mini-pc is dat je met meerdere apparaten moet werken. Een voor op je (thuis-)kantoor, een voor onderweg. Dat brengt niet alleen dubbele kosten met zich mee, maar vergt ook een specifieke manier van werken. De cloud moet namelijk eigenlijk wel de basis zijn. Lokaal zaken opslaan is niet handig en zelfs onwenselijk, omdat je er dan niet overal vandaan bij kan. Werk je aan documenten in een omgeving zoals die van Box, wat wij doen, dan heb je dit probleem niet. Je kunt dan altijd en overal bij je bestanden. Uiteraard is het ook dan zaak dat je (lokaal) ten minste één back-up maakt, die je synchroniseert met de cloudomgeving.
Op het gebied van de applicaties die je gebruikt, zal het werken met twee devices ook zijn weerslag hebben. Dubbele licentiekosten zijn natuurlijk niet de bedoeling bijvoorbeeld. De keuze voor SaaS-applicaties ligt dan voor de hand. Dat zal niet altijd mogelijk zijn, bijvoorbeeld bij zeer zware programma’s. Dat zijn echter toch niet de programma’s die je doorgaans op een laptop of mini-pc wilt draaien, dus we zien op dat punt eigenlijk weinig problemen.
Het grotendeels werken in de cloud brengt tot slot ook vanuit governance- en compliance-oogpunt wat voordelen met zich mee. Je werkt immers met een enkele set data, niet met meerdere kopieën. Ook op het gebied van security biedt dit uiteraard voordelen. Als je dit centraal kunt afdekken en middels toegangscontroles goed kunt beveiligen, verlaag je in theorie in ieder geval je aanvalsoppervlak.
Conclusie
Al met al zou je kunnen zeggen dat het naast elkaar inzetten van een laptop en een mini-pc voor je medewerkers op meerdere vlakken effect heeft. Allereerst creëer je er wat ons betreft een prettigere en productievere werkomgeving mee voor medewerkers. Een mini-pc zal in de regel betere prestaties leveren, in een compacte behuizing, maar met voldoende aansluitingen om je werk goed te kunnen doen. Qua beheer (op afstand of ter plaatse) is het hebben van een enkele throat to choke bij problemen ook prettig.
Daarnaast zorgt een mini-pc er ook voor dat je als organisatie eens goed kunt kijken naar hoe modern je IT-omgeving eigenlijk is en of je daar niet iets aan kunt verbeteren. Aangezien je met meerdere apparaten werkt, betekent dat ook dat je zaken moet centraliseren. Specifiek zal dat betekenen dat je meer gebruik moet maken van de cloud. Je hebt dan als het goed is ook een beter overzicht van waar je data staat en of het veilig genoeg staat.
Kijken we specifiek naar onze ervaringen met de Gigabyte Brix BRR5-4500, dan zijn wij in ieder geval overtuigd van de meerwaarde van deze mini-pc voor op de werkplek. We konden ons werk er beter mee uitvoeren dan met een laptop, dat was voor deze test het belangrijkste criterium. Het financiële plaatje moet uiteraard wel kloppen als je dit ook in je organisatie wilt introduceren. Dat zal voor iedere organisatie anders liggen. We zouden het in ieder geval in overweging nemen, zeker nu veel medewerkers toch vaker thuis gaan werken. Dan is een goede werkplek nog belangrijker dan hij al was.
3 uur geleden
