5min

Tags in dit artikel

, , , , , ,

Twee CEO’s die samen leiding geven aan de organisatie, zogenaamde co-CEO’s. Oracle, Salesforce en SAP gingen er allemaal voor, maar besloten recent om er ook weer mee te stoppen. SAP zelfs al na zes maanden. Kunnen we nu concluderen dat het concept van co-CEO niet werkt?

Geen twee kapiteins op één schip, luidt het gezegde. Dit gezegde is vele malen ouder dan alle IT-organisaties. Toch zagen we in de IT-markt de trend ontstaan dat grote IT-bedrijven kiezen voor co-CEO’s. Met een keuze voor co-CEO’s geven er dus twee mensen leiding aan het bedrijf. Dat brengt ook uitdagingen met zich mee, vooral van de twee personen in de rol van co-CEO. Het vereist eigenschappen van co-CEO’s die mensen maar net moeten bezitten.

  • De taken moeten goed worden verdeeld;
  • De co-CEO’s moeten veel overleg voeren om op de hoogte te blijven;
  • Er is geen ruimte voor ego’s;
  • Beide co-CEO’s moeten ongeveer net zo hard werken;
  • Beide co-CEO’s moeten zeer goed met elkaar overweg kunnen;
  • Er moest een scenario zijn vastgesteld wat er gebeurt als de co-CEO’s het niet eens worden over de te bepalen richting;
  • Voor werknemers moet duidelijk zijn welke co-CEO welke taken heeft. Je wilt voorkomen dat mensen de co-CEO’s tegen elkaar uitspelen, daarom is overleg tussen de co-CEO’s ook zo belangrijk.

Het zijn slecht een klein aantal punten dat in ons onderzoek naar voren kwam als mogelijke valkuilen en uitdagingen. Uiteindelijk zijn de voorbeelden vanuit de markt meer doorslaggevend. In de afgelopen maanden zagen we drie grote IT-bedrijven stoppen met de rol van co-CEO’s. Het gaat hierbij in alle drie de gevallen om beursgenoteerde bedrijven die met een kort statement komen dat dit de betere weg voorwaarts is. Ingaan op het waarom doen ze echter niet.

Oracle

Bij Oracle hadden ze twee co-CEO’s, Safra Catz en Mark Hurd. Catz vervulde ook de rol van CFO, waardoor er een duidelijke rolverdeling was. Van de drie bedrijven die we bespreken lijkt Oracle overigens het meest geschikt voor een co-CEO positie. Dit omdat Larry Ellison ook nog zeer actief is in het bedrijf als oprichter, CTO, voorzitter van het bestuur en groot aandeelhouder. Ellison kon altijd nog een definitieve stem geven als de co-CEO’s het niet eens waren.

Vorig jaar oktober overleed Mark Hurd door gezondheidsproblemen, de exacte oorzaak is nooit bekendgemaakt. Daarna ontstonden er de nodige geruchten over een zoektocht naar een nieuwe co-CEO. In december liet Ellison weten dat er geen plannen zijn voor een nieuwe co-CEO. Catz is nu de enige CEO van Oracle, wat ze combineert met de rol als CFO. Uiteindelijk heeft Oracle vijf jaar lang twee co-CEO’s gehad.

Oracle heeft er nu voor gekozen om in de bestuurslaag eronder nieuwe mensen aan te stellen die in potentie de nieuwe CEO van Oracle zouden kunnen worden. Als Catz en Ellison met pensioen gaan komen zij in beeld, maar volgens Ellison (76 jaar) gaan ze voorlopig nog niet met pensioen.

Salesforce

Marc Benioff is oprichter, voorzitter en CEO bij Salesforce. In augustus 2018 stelde hij Keith Block aan als co-CEO, om het werk beter te verdelen. Benioff is erg op de voorgrond en het gezicht van Salesforce, terwijl Block meer op de achtergrond fungeert. Op zich geen slechte keuze. Block verdiende zijn sporen aanvankelijk bij Oracle, waar hij na een ruzie met Mark Hurd vertrok. Salesforce haalde hem binnen als vice voorzitter en COO in 2013. Mede dankzij Block heeft Salesforce een gigantische groei doorgemaakt.

Toch komt er in februari 2020 een onverwachte aankondiging dat Block vertrekt bij Salesforce. In de verklaring die Salesforce naar buiten brengt bedankt Block vooral iedereen bij Salesforce. De officiële verklaring is dat Block klaar is voor het volgende hoofdstuk in zijn carrière. Hij blijft vooralsnog wel aan Salesforce verbonden als adviseur van Benioff. Iets wat overigens snel kan veranderen, mocht Block een nieuwe uitdaging vinden. Hierover is nog niets bekend, maar veel grote IT-bedrijven zullen in de rij staan om Block aan te stellen. Het is vooral vreemd dat Block uit het niets vertrekt. Bij Salesforce hebben ze uiteindelijk 18 maanden lang gewerkt met co-CEO’s. Benioff is nu weer alleen CEO.

SAP

Tot slot SAP, een bedrijf dat onder grote druk staat van activistische aandeelhouder Elliott Management. Elliott Management is van mening dat de marges van SAP veel hoger kunnen als het bedrijf efficiënter te werk gaat en mogelijk wat divisies hervormt of verkoopt. Hoewel SAP het nooit heeft bevestigd, gaat men ervan uit dat Elliott Management ervoor zorgde dat veel bestuursleden bij SAP zijn vertrokken. Dat zou onder meer het geval zijn bij voormalig CEO Bill McDermott.

De officiële verklaring is dat McDermott het bedrijf wilde overdragen aan een nieuwe generatie CEO’s in de hoogtijdagen van SAP. Als Elliott Management instapt kan je over het algemeen niet spreken van hoogtijdagen, dus dit was een mooi toneelstukje. De nieuwe co-CEO’s die SAP vervolgens aanstelden waren Jennifer Morgan en Christian Klein, op het moment van hun benoeming respectievelijk 48 en 39 jaar. Twee jongere bestuurders die qua CV totaal niet in verhouding staan tot Bill McDermott en zijn voorganger Leo Apotheker.

Deze twee jonge en redelijk onervaren bestuurders moesten SAP gaan leiden. Analisten stellen dat dit mensen zijn die Hassno Plattner, oprichter, voorzitter en grootaandeelhouder van SAP makkelijk kan beïnvloeden. Iets wat met Elliott Management aan boord wel weer handig kan zijn. Plattner verklaarde bij de aansteling: “Zoals ze al gedemonstreerd hebben, vullen Jennifer en Christian elkaar perfect aan en zullen ze sterke co-CEO’s zijn. Een leiderschapsmodel dat bij SAP meerdere malen met succes is getest.”

Nu zes maanden later vertrekt Jennifer Morgen als co-CEO bij SAP en heeft haar carrière een flinke deuk opgelopen. SAP zegt hierover: “Meer dan ooit vereist de huidige tijd waarin we leven dat bedrijven snel en vastberaden actie moeten ondernemen. Dit vereist dan ook een duidelijke leiderschapsstructuur.” Kort samengevat schuift SAP het vertrek van Morgan onder de coronacrisis. Niet erg geloofwaardig als ze pas zes maanden geleden is aangesteld. Wel wordt ze goed gecompenseerd want volgens het statement is ze het zelf eens met haar vertrek. SAP wordt nu geleid door een jonge bestuurder, Christian Klein. Het door SAP met succes geteste co-CEO model is dus gefaald.

Conclusie is dat co-CEO niet werkt

Het mag duidelijk zijn dat het werken met co-CEO’s gewoon geen goed idee is. Hoewel de bedrijven er niet op ingaan kan je gewoon geen twee kapiteins op een schip hebben. Dat betekent niet dat je niet meerdere kapiteins in een bedrijf kan hebben. Het is alleen belangrijk dat iedereen zijn eigen rol heeft. Om maar even met wat drie letter termen te gooien, een goede CEO, CFO, CTO, COO en CMO kunnen wel samen een bedrijf groot maken. Er is dan echter een duidelijk kader waar hun verantwoordelijkheid ligt, maar vooral waar die begint en waar die stopt. Dat is een bewezen model dat bij veel bedrijven wel werkt. Wat betreft co-CEO’s: gewoon niet meer doen.