4min

De nieuwe server- en high-performance CPU’s van Intel zijn beschikbaar. Intel belooft dat de Sapphire Rapids-serie sneller en energie-efficiënter presteert dan Ice Lake, het vorige vlaggenschip. Daarnaast lanceert de chipfabrikant Ponte Vecchio, een serie van GPU’s voor high-performance computing.

De series liepen in de afgelopen jaren vetraging op. Sapphire Rapids-processoren zouden aanvankelijk in 2021 beschikbaar worden, maar de lancering werd naar 2022 uitgesteld. In november kwam Intel opnieuw met slecht nieuws. 2022 bleek niet haalbaar, dus verschoof de deadline naar 10 januari 2023.

Het was even de vraag of het de chipgigant dit keer zou lukken. Inmiddels hebben we een antwoord. De Sapphire Rapids-, Sapphire Rapids HBM- en Ponte Vecchio-series zijn nu beschikbaar.

De Sapphire Rapids-serie (4th Gen Intel Xeon Scalable) bestaat uit CPU’s voor servers en workstations. De Sapphire Rapids HBM-serie (Intel Xeon CPU Max) bestaat uit CPU’s voor high-performance computing. Tot slot omvat de Ponte Vecchio-serie (Intel Data Center GPU Max) GPU’s voor high-performance computing.

Sapphire Rapids

De Sapphire Rapids-serie is voor de meeste klanten het interessantst. Dit is het nieuwe vlaggenschip voor datacenterservers, een van de belangrijkste markten voor Intel. De vorige generatie (3th Gen Intel Xeon Scalable) staat bekend als Ice Lake. De serie is populair onder public cloud providers en bedrijven met private clouds.

Intel belooft dat Sapphire Rapids-processoren sneller en energie-efficiënter presteren dan Ice Lake, waarover later meer. De organisatie hoopt gebruikers van Ice Lake-processoren te overtuigen om naar Sapphire Rapids te upgraden. Dat is een behoorlijke uitdaging, want concurrent AMD ligt op de loer.

In november 2022 onthulde AMD de vierde generatie van de Epyc-serie, oftewel ‘Genoa’. De processoren concurreren direct met de Sapphire Rapids-serie van Intel. AMD Milan, de derde generatie van de Epyc-serie, is een van grootste rivalen van Intel Ice Lake. De concurrenten vechten continu om marktaandeel door de processorseries te optimaliseren.

AMD was halverwege 2022 aan de winnende hand. Onderzoek van Cockroach Labs suggereerde dat AMD Genoa-processoren in veel situaties kostenefficiënter waren dan Intel Ice Lake-processoren. Intel wil het tij keren met de Sapphire Rapids-serie, maar de grote vraag is of dat lukt.

Benchmark

Intel belooft dat Sapphire Rapids-processoren tot 2,9 keer zoveel prestaties per watt leveren als Ice Lake-processoren. Tegelijkertijd belooft AMD dat Genoa-processoren tot twee keer beter presteren dan Milan-processoren.

De benchmarks van leveranciers zijn meestal optimistisch. Vandaar wierpen we een blik op een van de eerste tests van analisten. Michael Larabel, oprichter van technologiewebsite Phoronix.com, ontving de Intel Xeon Platinum 8490H voor een review. De Intel Xeon Platinum 8490H is een van de snelste processoren in de nieuwe serie.

Larabel toetste het model met verschillende workloads over een periode van een week. De analist erkent dat een week veel te kort is voor een nauwkeurige review. Desalniettemin geven de resultaten een indruk van de prestaties. Voor de meeste geteste workloads presteerde de Sapphire Rapids-processor ongeveer twee keer zo goed als de voorganger in de Ice Lake-serie (Xeon Platinum 8380).

Intel beloofde prestatieverbeteringen van tot 290 procent. Larabel kwam uit op een lager getal, maar dat betekent niet dat Intel liegt. De nieuwe processoren presteren het beste wanneer gebruikers accelerators toepassen voor specifieke workloads, waarover later meer. Larabel gebruikte geen accelerators vanwege een gebrek aan tijd.

Ondanks de prestatieverbetering verloor Intel in de meeste categorieën van de AMD EPYC 9554, een van de snelste AMD Genoa-processoren. Het prestatieverschil is klein, maar de prijzen verschillen enorm. De Amerikaanse adviesprijs van de Intel Xeon Platinum 8490H bedraagt 17.000 dollar (ongeveer 15.800 euro). De Amerikaanse adviesprijs van de AMD EPYC 9554 bedraagt iets meer dan 9.000 dollar.

Sapphire Rapids HBM en Ponte Vecchio

Naast Sapphire Rapids lanceert Intel een processorserie voor high-performance computing, Sapphire Rapids HBM. Volgens Intel presteren de nieuwe processoren tot 3,7 keer beter dan vergelijkbare processoren in de Ice Lake-serie.

De modellen hebben de hoogste dichtheid van alle processoren in het aanbod van Intel. “Sapphire Rapids HBM is de eerste en enige x86-gebaseerde serie met high-bandwidth memory, waardoor veel HPC workloads worden versneld zonder codewijzigingen”, aldus de organisatie.

Verder lanceert Intel de Ponte Vecchio-serie, een reeks GPU’s voor high-performance computing. In augustus 2022 beweerde Intel dat Ponte Vecchio-processoren 2,5 keer beter presteren dan Nvidia A100-processoren, een vergelijkbare serie.

Accelerators en Intel On Demand

De prestatieverbeteringen van de Sapphire Rapids- en Sapphire Rapids HBM-processoren worden mogelijk gemaakt door accelerators. Accelerators zijn geïntegreerde softwareprogramma’s die een processor optimaliseren voor een bepaalde workload.

De nieuwe processorseries hebben tien meegeleverde accelerators, waaronder Intel Advanced Matrix Extensions (AMX). Volgens Intel verbetert de accelerator de prestaties van processoren die worden gebruikt voor het trainen van deep learning-modellen. Veelvoorkomende toepassingen zijn natural language processing en gezichtsherkenning.

Een ander voorbeeld is Intel Crypto Acceleration, een accelerator voor versleutelingsworkloads in SSL servers en firewalls. Verder springt de Intel Data Streaming Accelerator (DSA) in het oog. De accelerator versnelt datatransfers tussen de CPU, memory en caches, waardoor data-intensieve workloads sneller worden verwerkt. De beschikbaarheid van accelerators verschilt per processormodel.

Tot slot zijn Sapphire Rapids-processoren de eerste processoren met licentiedienst Intel On Demand. De licentiedienst houdt in dat sommige processorfuncties uitsluitend tegen betaling beschikbaar zijn. Klanten kunnen tijdens of na de aankoop van een processor functies aanschaffen, waaronder accelerators.

Tip: Intel Vision 2022: renaissance van Intel krijgt grote snelheidsboost