4min

Een reeks techbedrijven heeft besloten om hun chipproductie binnen de Europese Unie uit te voeren. Terwijl Europa lang voornamelijk oudere productieprocessen heeft gehuisvest, probeert het in concurrentie met de VS en Azië techgiganten te lokken. Met de European Chips Act spreekt men over een pakket van 43 miljard euro, dat bestaat uit investeringen vanuit zowel de publieke als de private sector. Wat komt ervan terecht, en waar belandt de Europese chipproductie?

Intel: plannen in Duitsland, Polen en misschien ook Italië

Lang heeft Intel met de Duitse regering gesteggeld over de bouw van een nieuwe chipfabriek in Maagdenburg. In totaal zal er 40 miljard euro gemoeid zijn voor de faciliteit, waarvan Duitsland 10 miljard voor zijn rekening neemt. Eerst was dat subsidiebedrag 6,8 miljard euro, maar volgens Intel was dat bij lange na niet genoeg. Ook voor Intel zelf is het een duurder project dan voorheen gedacht: 30 miljard in plaats van 17.

Lees meer: Intel en Duitsland bereiken akkoord over miljardensubsidie

Naast Duitsland zijn er ook plannen voor een Pools complex in Wrocław. Dit zou plek moeten bieden voor duizenden nieuwe banen, waaronder 2000 binnen de faciliteit zelf. De bouw zou in 2027 voltooid moeten zijn.

Vorig jaar berichtten we nog over een naderend akkoord met Italië om een chipfabriek ter waarde van 4,9 miljard euro op poten te zetten. Echter is het wel erg lang wachten daarop, hoewel Intel begin dit jaar nog stelde dat de Italiaanse plannen niet van tafel zijn. Zoals wel vaker blijkt de realiteit toch gebonden aan lange leadtimes voordat de plannen echt tot uitvoer komen. Wellicht dat de uiteindelijke invoer van de European Chips Act dat het zetje kan geven om de deal over de streep te trekken.

Overigens blijft Intel niet alleen binnen ons continent uitbreiden. Er komt ook een nieuwe chipfabriek in Israël.

GlobalFoundries, STMicroeletronics: Franse overheidssteun

Eind april bleken STMicroelectronics en GlobalFoundries groen licht te hebben gekregen voor de bouw van een nieuwe chipfabriek met overheidssteun. De Europese Commissie spreekt over een steunpakket van 7,4 miljard euro. In 2027 zou het project af moeten zijn. In tegenstelling tot Intel, waar de focus van de chipproductie op x86-computers ligt (zowel voor bedrijven als consumenten), lijkt het hier eerder te gaan om chips “voor elektrische voertuigen, laadstations en andere toepassingen die een belangrijke rol spelen in de groene transitie in Europa,”, stelt Margarethe Vestager van de Europese Commissie.

Lees meer: EC staat chipfabriek STMicroelectronic en GlobalFoundries toe

Infineon: 5 miljard voor Duitse fabriek

Het Duitse Infineon kreeg in februari de bevestiging dat het aan een chipfabriek mag gaan werken in Dresden die ongeveer 5 miljard euro zal gaan kosten en af dient te zijn in 2026. Het zou 1000 banen op moeten leveren.

Reuters meldde dat de deal op positieve reacties kon rekenen bij Duitse politici, die net als andere Europese beleidsmakers hun borst nat hadden gemaakt voor de invloed van de Amerikaanse Inflation Reduction Act. Deze VS-deal kan worden gezien als de imposante tegenhanger van de Europese plannen.

TSMC: voorbij eigen grenzen

Wie bekend is met chipproductie, kent de naam TSMC (Taiwan Semiconductor Manufacturing Company). De chipgigant kwam tijdens de tekorten in 2020-21 veel in het nieuws omdat het veel te weinig capaciteit had voor de meest geavanceerde processen waar moderne chips op gebakken worden. TSMC is momenteel al aanwezig in Azië en Noord-Amerika, maar kan daar op den duur Europa aan toevoegen.

Net als bij Infineon gingen de geruchten in 2021 rond dat er een faciliteit in Dresden terecht zou komen. Eind 2022 kwam daar wat meer substantie aan met dank aan de Financial Times. Als het plan doorgaat, zou de bouw al in 2024 kunnen beginnen. Bronnen meldden destijds wel dat ook hier overheidssteun nodig is. Zo kristalliseert het beeld steeds meer dat de invloed van staten bij deze keuzen de doorslag kan geven.

AMD: R&D in Ierland

Ook AMD mag niet ontbreken als het gaat om Europese projecten. Hoewel het sinds het verkopen van GlobalFoundries in 2009 geen eigen chips meer bakt, heeft het wel plannen om met chips aan de slag te gaan in Europa. Het betreft hier een investering van 135 miljoen dollar (123 miljoen euro) voor verschillende R&D-projecten in Ierland.

Het plan is om over een periode van vier jaar 290 nieuwe posities te creëren voor “strategisch belangrijke R&D-projecten”. Het in 2022 door AMD overgenomen Xilinx partnerde al een aantal keer met IDA Ireland om op chipgebied te innoveren op het eiland.

Kortom: progressie, maar werk aan de winkel

Dit overzicht lijkt in een vacuüm alleen maar goed nieuws voor de Europese chipproductieplannen. Het is ook zeker zo dat Europa de inhaalslag serieus lijkt te nemen. Toch ontbreken er wel wat grote namen. Grote spelers als Micron en Samsung hebben vooralsnog geen grote fabrieken in Europa op de planning staan. Dit terwijl deze partijen wel bezig zijn met Amerikaanse vestigingen. Een andere ontwikkeling die de bovenstaande plannen wat meer context geeft, is dat Intel, TSMC en GlobalFoundries ook gewoon enorm lucratieve plannen voor Amerika in petto hebben. De duizelingwekkende 100 miljard dollar (91 miljard euro) voor een chipfabriek in Ohio voorkomt in ieder geval dat we de ambities van Intel op ons gebied wat overwaarderen.

Dan hebben we het nog niet eens gehad over Azië, waar eveneens grote investeringen plaatsvinden.

Met andere woorden: de plannen zijn op tafel, de intenties zijn er, maar nu is de concurrentiestrijd pas begonnen voor Europa terwijl Azië en de VS al langer meedoen. De inhaalslag zal naar alle waarschijnlijkheid nog meer nodig hebben dan de European Chips Act anno 2023.

Lees ook: European Chips Act krijgt groen licht, maar is het niet te laat?